Για πολλές δεκαετίες, επιστημονικές μελέτες υποστήριζαν πως οι άνθρωποι με ισχυρές θρησκευτικές πεποιθήσεις είναι περισσότερο διαισθητικοί και λιγότερο ορθολογιστές. Πως υστερούσαν δηλαδή σε αναλυτική σκέψη σε αντίθεση με όσους διακατέχονταν από κριτική λόγο σε θέματα θρησκευτικής πίστης.
Μια νέα έρευνα όμως που διεξήγαγαν τα Πανεπιστήμια Coventry και Oxford φαίνεται να ανατρέπει αυτά τα ευρήματα και να δίνει διαφορετικές απαντήσεις στο ερώτημα: τι είναι τελικά αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε στους θεούς. Πολύ απλά λοιπόν, η καλά ριζωμένη επιστημονική άποψη πως ορθολογισμός και θρησκευτική πίστη συγκρούονται, είναι αβάσιμη.
Στην έρευνα μετείχαν ακαδημαϊκοί με ειδίκευση στην συμπεριφορική επιστήμη, φιλόσοφοι και νευρολόγοι και όπως τονίζουν, από τη μελέτη τους προκύπτει πως οι άνθρωποι «δεν γεννιούνται πιστοί».
Οι ερευνητές υπέβαλαν πιστούς που μετείχαν στη μεγαλύτερη προσκυνηματική διαδρομή των Καθολικών της Ευρώπης (Camino de Santiago ή η Διαδρομή του Αγίου Ιακώβου που καταλήγει στον Καθεδρικό Ναό Santiago de Compostela στην Ισπανία αφού οι πιστοί διανύσουν περισσότερα 800χιλ) σε ψυχομετρικά τεστ και σε πειράματα εγκεφαλικής διέγερσης, θέτοντας φυσικά συγκεκριμένες παραμέτρους.
Ωστόσο δεν εντόπισαν τίποτε αξιόλογο που να συνδέει τη «διαισθητική σκέψη» με την πίστη στο υπερφυσικό.
Αντ ’αυτού, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι παράγοντες όπως η ανατροφή, η εκπαίδευση και οι κοινωνικο-πολιτιστικές διαδικασίες είναι πιο πιθανό να διαδραματίσουν μεγαλύτερο ρόλο στη διαμόρφωση συγκεκριμένων θρησκευτικών πεποιθήσεων.
Το αξιοσημείωτο φυσικά, είναι πως αυτή είναι η πρώτη μελέτη που έρχεται να αμφισβητήσει την εδραιωμένη πεποίθηση μεταξύ των γνωστικών ψυχολόγων- τουλάχιστον τις δύο τελευταίες δεκαετίες- πως η πίστη στο υπερφυσικό είναι κάτι που «έρχεται φυσικά» στον άνθρωπο ή διαισθητικά.
Ο κύριος συγγραφέας Miguel Farias δήλωσε: «Τι είναι αυτό που μας κάνει να πιστεύουμε στους θεούς. Η καρδιά ή ο λόγος; Έχει γίνει πολύ μεγάλη συζήτηση για το θέμα αυτό, αλλά οι μελέτες μας αμφισβήτησαν τη θεωρία πως ένας πιστός καθορίζεται από το κατά πόσο βασίζεται ή όχι στην διαισθητική ή αναλυτική σκέψη. Δεν νομίζουμε πως οι άνθρωποι είναι ”γεννημένοι πιστοί” με τον ίδιο τρόπο που αναπόφευκτα μαθαίνουμε μια γλώσσα σε νεαρή ηλικία. Τα διαθέσιμα κοινωνιολογικά και ιστορικά δεδομένα δείχνουν ότι αυτό που πιστεύουμε βασίζεται κυρίως σε κοινωνικούς και εκπαιδευτικούς παράγοντες και όχι σε γνωστικούς τρόπους, όπως διαισθητική / αναλυτική σκέψη. Η θρησκευτική πίστη είναι κατά πάσα πιθανότητα ριζωμένη στον πολιτισμό και όχι στην πρωτόγονη ενστικτώδη διαίσθηση».
Πηγή: Coventry University UK