Από αναβολή σε αναβολή πηγαίνει η απόφαση του ΔΝΤ αναφορικά με το μέλλον του στο ελληνικό πρόγραμμα. Το πλούσιο παρασκήνιο σχετικά με τους όρους της επιστροφής του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα δείχνει ότι τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ βρίσκονται εδώ και καιρό σε άτυπες διαπραγματεύσεις επιχειρώντας να βρουν κοινό τόπο για την αποχώρηση ή την παραμονή.
Οι συζητήσεις γίνονται με δεδομένο ότι το Ταμείο θα ήθελε να ολοκληρώσει ομαλά την συμμετοχή του στα ευρωπαϊκά μνημόνια. Αξιωματούχοι του Ταμείου έχουν εκφράσει την άποψη ότι η ολοκλήρωση της Ελλάδας τον Αύγουστο και του προγράμματος του ΔΝΤ θα έστελνε σαφές μήνυμα ότι έκλεισε ομαλά ο κύκλος των ευρωπαϊκών μνημονίων. Οι επιτελείς του Ταμείου επιθυμούν μια τέτοια εξέλιξη προκειμένου να μην χρεωθούν μέσω μιας ανορθόδοξης απομάκρυνσης τον «μουτζούρη» των λάθος ελληνικών προγραμμάτων.
Η απόφαση όμως για την συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα, έστω και αν είναι εντελώς συμβολική καθώς θα γίνει μόλις λίγους μήνες πριν την ολοκλήρωση του και χωρίς να εκταμιευθεί δόση προς την Ελλάδα θα πρέπει να συνοδευτεί από μια παραδοχή. Είτε το Ταμείο θα πρέπει να αποδεχτεί την επιτυχία του προγράμματος και τη δυνατότητα επίτευξης των στόχων, είτε η πλευρά των Ευρωπαίων θα αποδεχθούν ότι το πρόγραμμα δεν βγαίνει και μαζί του δεν βγαίνουν και οι στόχοι.
Συνθήκες πίεσης
Η κατάσταση μοιάζει ακόμα πιο δύσκολη από τη στιγμή που το Ταμείο επιμένει στην ανάγκη μιας γενναίας ρύθμισης του ελληνικού χρέους. Οι απαιτήσεις του όμως δεν σταματούν εδώ. Με δεδομένο ότι οι αξιωματούχοι του ΔΝΤ θεωρούν ανέφικτους του ιδιαίτερα υψηλούς στόχους για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ έως και το 2022, επιμένουν στην ανάγκη εφαρμογής το 2019 και όχι το 2020 του μέτρου μείωσης του αφορολόγητου ορίου.
Το σκηνικό σύγκρουσης το οποίο διαμορφώνεται σε κομβικά σημεία σχετικά με την επόμενη ημέρα της ελληνικής οικονομίας δεν επιτρέπει στο ΔΝΤ να υλοποιήσει τη θέληση του, όπως έχει γράψει η HuffPost Greece, προκειμένου να ενεργοποιήσει το δικό του τρίτο πρόγραμμα λίγο πριν αυτό εκπνεύσει.
Οι επιφυλάξεις προκαλούν καθυστερήσεις στην τελική απόφαση. Από τον Φεβρουάριο που αναμενόταν να ληφθεί η απόφαση, πήγαμε στον Απρίλιο προκειμένου να ανακοινώσει η Eurostat τα στοιχεία για το πλεόνασμα του 2017. Πλέον πηγές του Ταμείου μεταθέτουν τις αποφάσεις για τον Ιούνιο, προκειμένου η ΕΛΣΤΑΤ να ανακοινώσει τα στοιχεία για την ανάπτυξη του πρώτου τριμήνου του 2018 και το ΔΝΤ να έχει πλήρη εικόνα για την πορεία της ελληνικής Οικονομίας.
Ακόμα και τότε όμως θα αποδειχθεί για ακόμα μια φορά ότι οι εκτιμήσεις του Ταμείου απέχουν από αυτές τις Κομισιόν. Σε αυτή τη φάση, η Κομισιόν δεν βλέπει το λόγο αυτή τη φορά να υποχωρήσει στις πιέσεις του ΔΝΤ. Ως εκ τούτου το Ταμείο θα πρέπει να επανεξετάσει την στάση του και τις προβλέψεις του για την ελληνική οικονομία.
Διαφορετική προσέγγιση
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι όσο περνάει ο καιρός οι Ευρωπαίοι ανεβάζουν τους τόνους με στόχο να καταστήσουν σαφές στο Ταμείο ότι αν θα επιστρέψει στο ελληνικό πρόγραμμα δεν θα επιστρέψει με τους δικούς του όρους, καθώς είναι ξεκάθαρο ότι αυτή τη φορά οι Ευρωπαίοι δεν θέλουν να αποδεχτούν τους όρους που θέτει το Ταμείο.
Με αυτό το δεδομένο οι Βρυξέλλες στέλνουν μήνυμα ότι η παρουσία του ΔΝΤ δεν είναι όπως τα προηγούμενα χρόνια απαραίτητη. Υπό αυτές τις συνθήκες οι Ευρωπαίοι διαμηνύουν ότι εάν το ΔΝΤ αποφασίσει να μείνει στο ελληνικό πρόγραμμα θα αποδεχθεί τις δημοσιονομικές παραδοχές του ευρωπαϊκού προγράμματος, χωρίς μάλιστα να εγείρει νέες απαιτήσεις για τη διευθέτηση του χρέους.
Η στάση αυτή των Ευρωπαίων δείχνει ότι πλέον το Βερολίνο δεν θεωρεί απαραίτητη την παρουσία του Ταμείου ούτε στο ελληνικό πρόγραμμα, ούτε στην Ευρώπη. Ο ρόλος του «μπαμπούλα» προκειμένου οι Γερμανοί βουλευτές να νιώθουν ασφαλείς ώστε να ψηφίζουν τα νέα προγράμματα πλέον δεν είναι αναγκαίος. Το ρόλο του επιτηρητή στο εξής θα τον αναλάβουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί με το υπό σύσταση Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, αξιοποιώντας την εμπειρία που απέκτησαν οι επιτελείς των ευρωπαϊκών οργάνων.
Ως εκ τούτου το Ταμείο θα πρέπει να λάβει τις αποφάσεις του χωρίς να προκαλέσει νέες εμπλοκές στις διαδικασίες εξόδου της Ελλάδας από το μνημόνιο, απόφαση που φαίνεται πως έχουν λάβει ήδη οι αξιωματούχοι των Βρυξελλών.