Τι συμβαίνει όταν δύο αρχιτεκτόνισσες, με κοινό όραμα αλλά ξεχωριστές οπτικές, αποφασίζουν να χαράξουν τη δική τους πορεία; Για τους DNE Architects – Δανάη Μανιαδάκη και Ειρήνη Γιωτοπούλου - η συνεργασία είναι μια διαρκής ισορροπία μεταξύ αντίθετων αλλά συμπληρωματικών στοιχείων—μεταξύ τόλμης και ακρίβειας, διαχρονικότητας και εξέλιξης. Η προσέγγιση των DNE Architects βασίζεται στη ρευστότητα του χώρου, την προσαρμοστικότητα και τη δύναμη των υλικών να αφηγούνται ιστορίες. Η Αρχιτεκτονική και το interior design δεν είναι για εκείνες ξεχωριστές διαδικασίες, αλλά αλληλένδετα μέρη ενός ενιαίου συνόλου. Σε αυτή τη συνέντευξη, μιλούν για τη φιλοσοφία που καθοδηγεί το έργο τους, την ανάγκη να επαναπροσδιορίζουν την αρχιτεκτονική παράδοση και τη δέσμευσή τους να δημιουργούν χώρους που δεν ακολουθούν τάσεις, αλλά αποτυπώνουν μια αυθεντική, βιώσιμη και βαθιά προσωπική εμπειρία.
2 νέες αρχιτεκτόνισσες αποφασίζουν να κάνουν το δικό τους γραφείο. Πώς λαμβάνεται μια τέτοια απόφαση; Πώς αποκτάς τον συνεταίρο των ονείρων σου;
Γνωριστήκαμε στο Πολυτεχνείο, κάνοντας κάποιες εργασίες μαζί. Από την αρχή «κολλήσαμε», είχαμε φοβερή χημεία, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Διαλέξαμε τη διπλωματική μας εργασία από κοινού και αποφοιτήσαμε μαζί από το Πολυτεχνείο. Μετά από μία σύντομη χωριστή πορεία – η Ειρήνη έφυγε για την Αμερική – συναντηθήκαμε ξανά σε ένα αρχιτεκτονικό γραφείο. Η επιθυμία μας να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε τα έργα με τον τρόπο που εμείς φανταζόμαστε, μας οδήγησε σύντομα να δημιουργήσουμε το δικό μας γραφείο.
Τι σημαίνει «με τον τρόπο που φανταζόμαστε»; Δώστε μου τη high-level λογική.
DNE Κοινό σημείο στη φιλοσοφία μας είναι η σύντμηση στα δίπολα. Πιστεύουμε στη διαχρονικότητα σε συνδυασμό με τη μεταβλητότητα. Μας ενδιαφέρει να μπορούμε να ισορροπούμε και να λειτουργούμε συμπληρωματικά. Ταυτόχρονα, έχουμε κοινό χιούμορ, κάτι που μας ενώνει ακόμα περισσότερο.
Εκεί που τελειώνει η Αρχιτεκτονική, ξεκινά το interior design;
DNE Εφ’ όλης της ύλης, δουλεύουμε με βάση τη λειτουργία, την αισθητική και τη μεθοδικότητα, με στόχο την ολοκλήρωση κάθε έργου με ακρίβεια και συνέπεια. Θέλουμε να είμαστε τολμηρές, αλλά και ήρεμες — τόσο ως χαρακτήρες όσο και ως αρχιτέκτονες.
Η Αρχιτεκτονική είναι οργανικά συνδεδεμένη με το interior design. Δεν υπάρχει μία ξεκάθαρη κόκκινη γραμμή που να τα διαχωρίζει. Θέλουμε να έχουμε ουσιαστική συμβολή στον τρόπο με τον οποίο η Αρχιτεκτονική ολοκληρώνεται μέσω του interior design. Η Αρχιτεκτονική άλλωστε ξεκινάει από το μέσα και επιστρέφει στο εσωτερικό για να ολοκληρωθεί. Πολλοί το ονομάζουν «μελέτη εφαρμογής», αλλά για εμάς είναι κάτι παραπάνω: Είναι σημαντικό τα έργα να υλοποιούνται ακριβώς όπως τα έχουμε σχεδιάσει. Αναλαμβάνουμε και τους δύο τομείς, γιατί πιστεύουμε ότι έτσι επιτυγχάνεται η λειτουργική και αισθητική ολοκλήρωση.
Και το styling;
DNE Είτε πρόκειται για νέο είτε για παλιό, το styling είναι κάτι άλλο και παίζει επίσης σπουδαίο ρόλο. Συχνά, είναι τα πολύ μικρά αντικείμενα που συνδέονται με το κέλυφος και αφηγούνται τις ιστορίες που θέλουμε να πούμε. Το styling για εμάς είναι αλληλένδετο με τη φωτογραφία και έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, διότι μπορεί να «απογειώσει» ένα έργο και να αφηγηθεί προσωπικές μνήμες ή νέες ιστορίες. Ας μην ξεχνάμε ότι η σημασία της εικόνας σήμερα αποκτά ιδιαίτερη αξία και το styling σε συνδυασμό με τη φωτογραφία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο για την επικοινωνία των έργων. Ακόμα, μπορεί να συμβάλει δραματικά στη διαμόρφωση της τελικής εικόνας.
Ας κάνουμε κάτι δύσκολο. Ας δώσουμε τη δική σας ερμηνεία στην εκφραστικά πολυφορεμένη και σχεδόν ταλαίπωρη έννοια της «λειτουργίας».
DNE Για εμάς, λειτουργία είναι η ύπαρξη ροών, όπως αντικατοπτρίζεται από τα διαγράμματα των χώρων. Ένας άνθρωπος έρχεται συνήθως στον αρχιτέκτονά του έχοντας ως σημείο αναφοράς κάποιες φωτογραφίες χώρων. Το πιο σημαντικό βήμα όμως, είναι να καταλάβουμε τον τρόπο που του αρέσει να ζει, ώστε να δημιουργήσουμε την κάτοψη – αυτά είναι τα δικά μας “data”. Για την οποιαδήποτε λύση σίγουρα επιδιώκουμε την οικονομία κινήσεων και την πολυχρηστικότητα. Η πολυχρηστικότητα για εμάς σημαίνει πως ένας τύπος χώρου μπορεί να οριοθετεί διαφορετικές λειτουργίες και να έχει παράλληλα δικές του λειτουργίες – για παράδειγμα, ένας τοίχος χωρίζει δύο δωμάτια, και από τη μία πλευρά είναι ντουλάπα, και καμβάς για έργο τέχνης από την άλλη. Όπως έκανε ο Adolf Loos, όπου ένα χαλί έγινε επένδυση για ένα χτιστό έπιπλο και παράλληλα «πλάτη». Θέλουμε ανοιχτούς χώρους που προσφέρουν δυναμική διαβαθμίσεων ιδιωτικότητας.
Αναφερθήκατε όμως και στη μεταβλητότητα.
DNE Η μεταβλητότητα αποτελεί ένα από τα βασικά μας ζητούμενα. Σε ένα δυναμικό σενάριο, ο χώρος μπορεί να είναι ή κλειστός ή ανοιχτός, ώστε να εξυπηρετεί διαφορετικά σενάρια. Ενσωματώνουμε αυτή τη λογική στον σχεδιασμό για να καλύψουμε και ανάγκες που ο πελάτης ενδεχομένως δεν έχει ακόμη φανταστεί.
Υπάρχει μία συγκεκριμένη αισθητική, σήμα κατατεθέν των DNE Architects;
DNE Ως DNE Architects, διατηρούμε κοινά αισθητικά πρότυπα που θαυμάζουμε, αλλά και την ευελιξία να προσαρμοζόμαστε στις απαιτήσεις του κάθε έργου. Το έργο μας χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ λεξιλόγιο Αρχιτεκτονικής, που περιλαμβάνει minimal, σύγχρονα, κλασικά, παραδοσιακά έργα. Μέσα από μελέτες διαφόρων έργων και εξελίσσοντας συνεχώς τη γνώση μας, ανακαλύπτουμε νέα πράγματα. Η Αρχιτεκτονική είναι μια διαδικασία διαρκούς μάθησης και εξέλιξης. Σε γενικές γραμμές, για εμάς, ο τόπος και η χρονολογία έχουν μεγάλη σημασία: Πόσο παλιό ή συνεπές είναι ένα έργο. Έχουμε ωστόσο μία ανατρεπτική ματιά πάνω στην ερμηνεία του τόπου.
Ας μείνουμε σε αυτό που είπατε. Την ανατροπή των DNE στη μελέτη του τόπου.
Ξεκινάμε πάντα με τη μελέτη του τόπου. Αναζητάμε μοτίβα, αρχιτεκτονικά παραδείγματα, και στοιχεία που αποτυπώνουν μια καλή αίσθηση για το ελληνικό τοπίο. Ερμηνεύουμε τον άνθρωπο που υπήρχε εκεί και τον άνθρωπο που έρχεται, με σκοπό να δημιουργήσουμε μια γέφυρα μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος. Στόχος μας είναι να πλάσουμε ιστορίες επιτυχίας μέσα από τη σύνδεση αυτών των δύο κόσμων. Σε περιοχές όπου λείπει η αφήγηση του τόπου, όπως η Γλυφάδα – ή πλέον η Μύκονος – επικεντρωνόμαστε στον τρόπο ζωής των ανθρώπων που ζουν εκεί. Αυτοί συχνά ανήκουν στο jet set και έχουν συνηθίσει να ζουν με τα καλύτερα έπιπλα και υποδομές. Σε τέτοιες περιπτώσεις, αντλούμε έμπνευση, επί παραδείγματι, από τις καλύτερες γκαλερί επίπλων και προχωράμε πέρα από την παραδοσιακή ελληνική γραφή. Κάποιες φορές, οι χαράξεις μάς οδηγούν σε διεθνές ύφος.
Ένα ελληνικό αρχιτεκτονικό γραφείο κάνει μια βίλα στο Βel Αir. Αυτό είναι πραγματικά εντυπωσιακό. Θέλετε να μας πείτε περισσότερα για αυτό το έργο;
Αυτό το έργο είναι υψηλών απαιτήσεων, τόσο σε κλίμακα όσο και στον τύπο του πελάτη και στις σχεδιαστικές προκλήσεις που θέτει. Στόχος μας είναι να μην μιμηθεί τίποτα από όσα υπάρχουν ήδη στην αγορά ή κυριαρχούν στα social media. Θέλουμε να ξεφύγουμε από την πεπατημένη που επικρατεί στα πολύ high-end σπίτια, με τα συνηθισμένα «μπεζ» και «μάρμαρα».
Για να πετύχουμε κάτι αυθεντικό, έχουμε ανατρέξει σε παλιό αρχείο εικόνων που είναι δυσεύρετο στο διαδίκτυο. Έχουμε μελετήσει τεύχη του Architectural Digest από τη δεκαετία του 1920, ενώ η Δανάη έχει αγοράσει παλιές εκθέσεις για colonial design από τοπικά βιβλιοπωλεία, καθώς και υλικό από iconic σπίτια-παραδείγματα.
Έχετε αναφερθεί σε διαφορετικούς τόπους και χρόνους που σας εμπνέουν. Μόλις αναφερθήκατε και σε μια πολύ ενδιαφέρουσα αρχειακή έρευνα. Θέλετε να μοιραστείτε κάποιες ακόμα πηγές των DNE Architects;
Η δουλειά μας βασίζεται σε αναφορές. Βλέπουμε κάτι, μας αρέσει, και το ενσωματώνουμε με τρόπο που ταιριάζει σε εμάς. Χρησιμοποιούμε εργαλεία όπως το Pinterest και τα social media, αλλά πάντα με κριτική σκέψη. Παλαιότερα, στη σχολή, πηγαίναμε στη βιβλιοθήκη για να αναζητήσουμε έμπνευση. Τώρα, αυτές οι πηγές είναι άμεσα προσβάσιμες, κάτι που διευκολύνει την εκπαίδευση του ματιού μας. Ωστόσο, η υπερπληθώρα πληροφορίας μπορεί να μας πνίξει και ενέχει τον κίνδυνο να ομογενοποιήσει το design. Το μεγάλο στοίχημα είναι να μπορείς να φιλτράρεις από αυτή τη δεξαμενή τις καλύτερες ιδέες και να τις εξελίσσεις.
Οι περισσότεροι άνθρωποι βέβαια έχουν επίσης τις δικές τους αναφορές για το σπίτι ή την επένδυσή τους. Pinterest, σωστά;
DNE Ο πελάτης που έρχεται σε εμάς συχνά έχει ήδη μια εκπαίδευση στην οπτική του, που του δίνει μια «κλειδωμένη» άποψη για το τι θέλει. Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από τεράστιες ποσότητες πληροφορίας και ταχύτητα. Επομένως, τίθεται το ερώτημα: Τι θα κάνουμε με όλη αυτή την πληροφορία; Θα μείνουμε generic για χάρη του business plan ή θα επιδιώξουμε κάτι πραγματικά ιδιαίτερο, προσωπικό και αγαπημένο;
Ποιους δημιουργούς θαυμάζετε;
DNE Στις προσωπικότητες που μας εμπνέουν, ξεχωρίζει ο John Pawson, τον οποίο θαυμάζουμε για την απλότητα και την καθαρότητα της γραφής του. Κάθε έργο του είναι μια ωδή στο φυσικό φως, κάτι που μας γοητεύει βαθιά. Επίσης, ο Vincent Van Duysen, που μας εντυπωσιάζει με τη διαχρονική του προσέγγιση και τη σύγχρονη αισθητική του.