Σίγουρα όλοι έχουμε ακούσει ή διαβάσει την πλέον δημοφιλή θεωρία συνωμοσίας σχετικά με την πανδημία κορονοϊού. Αυτή δεν είναι άλλη από το ότι πρόκειται για ένα ιό που κατασκευάστηκε σε εργαστήριο. Από εκεί και πέρα ξεκινά το δεύτερο κύμα συνωμοσιολογίας. Υπεύθυνη είναι η Κίνα ή ΗΠΑ; Πρόκειται για λάθος ή για έναν βιολογικό πόλεμο με στόχο να πληγεί ο αντίπαλος; Και τα σενάρια δεν έχουν τέλος.
Ας σταθούμε όμως στο πρώτο βασικό ερώτημα στο οποίο πλαίσιο έρευνα του Pew Research Center κλήθηκαν να απαντήσουν οι πολίτες των ΗΠΑ.
Το ζητούμενο ήταν απλό: να συμπληρώσουν τη πρόταση ”πιστεύετε πως ο νέος κορονοϊός είναι πιο πιθανό να….”
Η απάντηση που έδωσε σχεδόν 1 στους 3 Αμερικανούς ήταν πως ο ιός κατασκευάστηκε σε κάποιο επιστημονικό εργαστήριο γεγονός που, όπως επισημαίνεται, δείχνει και την δύναμη της παραπληροφόρησης και των ψευδών ειδήσεων που διακινούνται αλλά και το πόσο επιρρεπές είναι ένα σημαντικό κομμάτι του αμερικανικού πληθυσμού.
Αναλυτικότερα, στο συγκεκριμένο ερώτημα ένα 43% (ούτε καν οι μισοί) απάντησαν πως ο κορονοϊός είναι «προϊόν» της φύσης. Ένα 23% πιστεύει πως κατασκευάστηκε ηθελημένα σε κάποιο εργαστήριο και ένα πρόσθετο 6% πως κατασκευάστηκε κατά λάθος και πάλι σε ένα εργαστήριο.
Εξίσου ανησυχητικό όμως είναι και το γεγονός πως ένα 25% δηλώνει πως δεν είναι σίγουρο για την «προέλευση» του νέου κορονοϊού, γεγονός που μας δείχνει πως πιθανότατα αμφιταλαντεύονται μεταξύ της επιστημονικής αλήθειας και των αβάσιμων, εναλλακτικών θεωριών.
Ιδιαίτερη αξία βέβαια έχουν και τα στοιχεία που αφορούν το προφίλ των ανθρώπων που υποστηρίζουν ότι ο ιός κατασκευάστηκε σε κάποιο εργαστήριο.
Συγκεκριμένα οι νεότεροι ενήλικες φαίνεται πως είναι είναι πιο πιθανό να υποστηρίζουν αυτή την άποψη. Για παράδειγμα, περίπου το ένα τρίτο των ενηλίκων ηλικίας 18 έως 29 λένε ότι ο ιός αναπτύχθηκε σε εργαστήριο (35%), σε σύγκριση με το 21% των ενηλίκων 65 ετών και άνω. Σχεδόν οι τέσσερις στους δέκα (39%) ενήλικες κάτω των 30 ετών λένε ότι προήλθε φυσικά ενώ την ίδια άποψη έχει το 51% όσων είναι άνω των 65 ετών.
Το μορφωτικό επίπεδο αποτελεί έναν πρόσθετο ενδιαφέροντα παράγοντα προς διερεύνηση. Οι κάτοχοι πτυχίου ανώτατης εκπαίδευσης είναι λιγότερο πιθανό, συγκριτικά με τους απόφοιτους γυμνασίου (ή χαμηλότερων εκπαιδευτικών βαθμίδων) να υποστηρίζουν πως ο κορονοϊός δημιουργήθηκε σε εργαστήριο (19% έναντι 35%). Η πλειοψηφία (61%) των ατόμων με τουλάχιστον ένα πτυχίο απαντούν ότι ο ιός είναι προϊόν της φύσης.
Επίσης η άποψη ότι ο ιός δημιουργήθηκε σε εργαστήριο είναι πιο διαδεδομένη μεταξύ Ισπανόφωνων και μαύρων Αμερικανών συγκριτικά με τους λευκούς. Περί τους τέσσερις στους δέκα ισπανόφωνους ενήλικες (39%) υποστηρίζουν πως ο ιός είναι εργαστηριακό «προϊόν» ενώ το αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ των μαύρων είναι 34%. Περίπου το ένα τέταρτο των λευκών ενηλίκων (26%) συμμερίζονται αυτή την άποψη.
Σε ό,τι αφορά τον κομματικό προσανατολισμό οι Ρεπουμπλικάνοι και οι προσκείμενοι σε αυτούς είναι πιο πιθανό να πιστεύουν πως ο κορονοϊός κατασκευάστηκε σε κάποιο εργαστήριο συγκριτικά με τους ψηφοφόρους του Δημοκρατικού Κόμματος και τους προσκείμενους σε αυτό (37% έναντι 21%) ενώ περίπου 4 στους 10 συντηρητικούς Ρεπουμπλικανοί (39%) υποστηρίζουν αυτή την άποψη.