«Το ΙΣΝ αποφάσισε την ανάκληση της δωρεάς επικαλούμενο καθυστερήσεις, μη επαρκή ενημέρωση για την εξέλιξη του έργου, και συμμόρφωση σε εσωτερικές διαδικασίες, την επομένη (18 Μαϊου 2022) της γνωμοδότησης του ΚΑΣ, και ενώ οι αρμόδιες Υπηρεσίες βρίσκονται ένα βήμα πριν από την έναρξη υλοποίησης αυτού του εξαιρετικά δύσκολου εγχειρήματος, έχοντας υπερνικήσει δυσχέρειες και προβλήματα του παρελθόντος», απαντά το Γραφείο Τύπου του ΥΠΠΟΑ στην ανακοίνωση του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος σχετικά με την «Ανάκληση της δωρεάς του προς το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για την ανάδειξη και προστασία των αρχαιολογικών ευρημάτων της περιοχής του Φαληρικού Ορμου».
Το απόγευμα της Παρασκευής 20 Μαΐου, με μία αιφνιδιαστή ανακοίνωση, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ανακάλεσε τη δωρεά του ύψους έως 4.050.000 ευρώ προς το Υπουργείο Πολιτισμού, κάνοντας λόγο για «πέντε χρόνια συνεχών καθυστερήσεων και αδράνειας από πλευράς των αρμόδιων φορέων».
Πρόκειται για τη σημαντικότατη ανακάλυψη των «Δεσμωτών του Φαλήρου» που ήρθαν στο φως κατά τις εργασίες κατασκευής του ΚΠΙΣΝ. Η δωρεά περιλάμβανε μεταξύ άλλων, την κατασκευή μουσείου σε σχεδιασμό του Ρέντζο Πιάνο.
Ακολουθεί ολόκληρη η ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ:
Το ΙΣΝ αποφάσισε να ανακαλέσει την ανωτέρω δωρεά επικαλούμενο καθυστερήσεις πενταετίας. Επισημαίνεται ότι η ενεργή σύμβαση μεταξύ ΙΣΝ και ΥΠΠΟΑ υπεγράφη στις 22 Ιουλίου 2021.
Το ΙΣΝ είχε ενημερωθεί ότι οι εργασίες της πιλοτικής εφαρμογής ολοκληρώθηκαν με επιτυχία στις 9 Φεβρουαρίου 2022.
Το ΙΣΝ είχε, επίσης, ενημερωθεί και για την κατάθεση από πλευράς της αναδόχου εταιρείας της σχετικής τεχνικής αναφοράς, η οποία περιλάμβανε και τα αποτελέσματα-συμπεράσματα του υλοποιηθέντος έργου. Σύμφωνα με αυτά, για λόγους κυρίως προστασίας του ευρήματος και του περιβάλλοντος χώρου του, αλλά και επίσπευσης των εργασιών, προτάθηκε από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ η αλλαγή της μεθοδολογίας μεταφοράς των ευρημάτων.
Η νέα μέθοδος απόσπασης και μεταφοράς των ευρημάτων αποτυπώθηκε στην αναθεωρημένη μελέτη, η οποία έπρεπε να τύχει της γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Το ΚΑΣ γνωμοδότησε θετικά για την υποβληθείσα μελέτη, την Τρίτη 17.5.2022, προκειμένου οι εργασίες της απόσπασης και μεταφοράς του ευρήματος να εκκινήσουν τον Ιούνιο, όπως εξ αρχής είχε προγραμματιστεί για λόγους αντιμετώπισης της υγρασίας του εδάφους.
Το ΙΣΝ αποφάσισε την ανάκληση της δωρεάς επικαλούμενο καθυστερήσεις, μη επαρκή ενημέρωση για την εξέλιξη του έργου, και συμμόρφωση σε εσωτερικές διαδικασίες, την επομένη (18 Μαϊου 2022) της γνωμοδότησης του ΚΑΣ, και ενώ οι αρμόδιες Υπηρεσίες βρίσκονται ένα βήμα πριν από την έναρξη υλοποίησης αυτού του εξαιρετικά δύσκολου εγχειρήματος, έχοντας υπερνικήσει δυσχέρειες και προβλήματα του παρελθόντος.
Η προστασία και η ανάδειξη του ευρήματος των Δεσμωτών του Φαλήρου, στον χώρο του Κέντρου Πολιτισμού ΙΣΝ, αποτελεί για το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και τις αρμόδιες Υπηρεσίες του υποχρέωση και προτεραιότητα, η οποία δεν πρόκειται να διακυβευτεί. Οι Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ εκτελούν έργα προστασίας και ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων και μνημείων μείζονος σημασίας με συνέπεια και ποιότητα. Αυτό προφανώς πράττουν και στην περίπτωση των Δεσμωτών. Σε κάθε περίπτωση το έργο της προστασίας και ανάδειξης των Δεσμωτών θα προχωρήσει από το ΥΠΠΟΑ βάσει του υπάρχοντος προγραμματισμού του.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, σήμερα, είναι υπέρ της σύμπραξης του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα. Είναι υπέρ της συνεργασίας με Κοινωφελή Ιδρύματα και Οργανισμούς. Είναι υπέρ της αναδοχής δωρεών και χορηγιών. Τιμά τους χορηγούς και τους συνεργαζόμενους φορείς του. Όμως, προτάσσει την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος της χώρας σύμφωνα με το εθνικό θεσμικό πλαίσιο και τις διεθνείς συμβάσεις.