Παρά τις ανακοινώσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ) για το εμβόλιο της AstraZeneca και την απόφαση της ρυθμιστικής αρχής να μην προχωρήσει σε νέα σύσταση που να περιορίζει τις ομάδες/κατηγορίες των πολιτών στους οποίους θα πρέπει να χορηγείται, αρκετές χώρες φαίνεται πως έχουν αποφασίσει να ακολουθήσουν μια δική τους πολιτική.
Το θέμα συζητήθηκε και κατά την έκτακτη τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Υγείας της ΕΕ, μετά τις ανακοινώσεις του ΕΜΑ, όπου ζητούμενο ήταν να υπάρξει μία εναρμόνιση των πολιτικών αποφάσεων σε επίπεδο κρατών-μελών που, όπως επισημαίνει η πορτογαλική προεδρία ”θα είναι ουσιαστικής σημασίας ώστε να σταματήσει η παραπληροφόρηση”.
Η χάραξη όμως μιας κοινής γραμμής στο θέμα φάνηκε πως δεν ήταν εφικτή, τουλάχιστον σε πρώτη φάση. Οι υπουργοί εξέφρασαν διαφορετικές προσεγγίσεις επί των συμπερασμάτων της αναφοράς ΕΜΑ και επιδίωξαν να αποσαφηνίσουν πτυχές που σχετίζονται με την ασφάλεια του εμβολίου.
Η δε Στέλλα Κυριακίδου, Επίτροπος για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων της ΕΕ, τόνισε ότι «η ασφάλεια των εμβολίων μας ήταν πάντα πρωταρχικής σημασίας με βάση τη στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια. Η σημερινή αξιολόγηση δείχνει ότι το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης λειτουργεί: οι υποψίες για παρενέργειες αναφέρονται γρήγορα, κοινοποιούνται πληροφορίες και οι ειδικοί μας συγκεντρώνονται γρήγορα για να αξιολογήσουν όλες τις διαθέσιμες αποδείξεις. Οι αποφάσεις μας πρέπει τώρα να βασίζονται στο επιστημονικό έργο του EMA και σε μια αυστηρή, συνεχή αξιολόγηση του ισοζυγίου μεταξύ των κινδύνων και των οφελών».
Οι υπουργοί πάντως συμφώνησαν για την ανάγκη διεξαγωγής περισσότερων μελετών φαρμακοεπαγρύπνησης για συγκεκριμένες ομάδες. «Δεδομένου ότι τα σχέδια εμβολιασμού των κρατών μελών βρίσκονται σε κρίσιμο στάδιο εφαρμογής, οι Υπουργοί ανέλαβαν να δώσουν προτεραιότητα στη συνεχή συζήτηση θεμάτων που σχετίζονται με το σύνολο της ευρωπαϊκής διαδικασίας και τον μελλοντικό προγραμματισμό της» σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Ο έλληνας υπουργός, Βασίλης Κικίλιας από την πλευρά του εξέφρασε τον προβληματισμό του για τη σύγχυση που δημιουργεί στους πολίτες, η συζήτηση για τις πιθανές παρενέργειες του εμβολιασμού.
Τι λέει ο ΕΜΑ
Σημειώνεται πως ο ΕΜΑ δεν προχώρησε σε νέα σύσταση αλλά επισημαίνει πως όντως διαπιστώνεται σύνδεση μεταξύ της χορήγησης του εμβολίου και της εμφάνισης ”σπάνιων”, όπως χαρακτηρίστηκαν, περιστατικών θρόμβωσης. Συνολικά έχουν αναφερθεί 169 περιστατικά θρόμβωσης φλεβωδών κόλπων του εγκεφάλου και 53 περιστατικά σπλαγχνικής φλεβικής θρόμβωσης σε 34 εκατ. δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca στο Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ ενώ από τα 86 περιστατικά που είχε επεξεργαστεί αναλυτικά ο EMA τα 18 ήταν θανατηφόρα. Αν και φαίνεται πως τα περισσότερα αφορούν γυναίκες ηλικίας κάτω των 60 ετών, η ρυθμιστική αρχή δεν έχει καταλήξει σε παράγοντες κινδύνου λόγω των διαφορετικών υπο-ομάδων του πληθυσμού που έχουν εμβολιαστεί σε διαφορετικές χώρες.
Σε κάθε περίπτωση όμως, και ακόμη και εάν οι «ασυνήθιστες θρομβώσεις με χαμηλά αιμοπετάλια πρέπει να καταχωρηθούν ως πιθανή παρενέργεια» του συγκεκριμένου εμβολίου, το όφελος από τη χρήση του εμβολίου υπερτερεί των κινδύνων από τις παρενέργειες και οι εμβολιασμοί πρέπει να συνεχιστούν.
Τι γραμμή ακολουθούν ευρωπαϊκές χώρες
Πρώτη στην ΕΕ η Γερμανία αποφάσισε να σταματήσει την χορήγηση του συγκεκριμένου εμβολίου σε άτομα ηλικίας κάτω των 60 ετών και ακόμη και μετά τις ανακοινώσεις του ΕΜΑ δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής κάποια ανακοίνωση πως τροποποιεί την απόφασή της η οποία οδήγησε και άλλες χώρες να λάβουν ανάλογες αποφάσεις είτε πριν τις ανακοινώσεις της ρυθμιστικής αρχής είτε μετά από αυτές.
Ισπανία
Η κυβέρνηση αποφάσισε, μετά τις ανακοινώσει του ΕΜΑ, το εμβόλιο να συνεχίσει να χορηγείται μεν, αλλά μόνο σε πολίτες μεταξύ 60 και 65 όπως ανακοίνωσε η υπουργός Υγείας της Ισπανίας, η Καρολίνα Ντάριας, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε έπειτα από σύσκεψη με τους επικεφαλής των περιφερειακών υγειονομικών υπηρεσιών.
Η Ισπανία φαίνεται πως περιορίζει κατά πολύ την ηλικιακή ομάδα των πολιτών στους οποίου θα χορηγείται το εμβόλιο της AstraZeneca επιλέγοντας να μην είναι μικρότερη των 60 ετών μετά την διαπίστωση σύνδεσης με σπάνια περιστατικά εμφάνισης θρομβώσεων. Διατηρεί όμως παράλληλα και τις επιφυλάξεις της καθώς και την προηγούμενη απόφασή της να μην τα χορηγεί σε άτομα άνω των 65, βασιζόμενη στις αρχικές ανησυχίες που υπάρχουν όταν πρωτοκυκλοφόρησε το συγκεκριμένο εμβόλιο.
Εσθονία
Ανέστειλε και αυτή τη χρήση του εμβολίου της AstraZeneca για τους πολίτες ηλικίας κάτω των 60 ετών μετά τις ανακοινώσεις του ΕΜΑ.
Η δημόσια τηλεόραση, επικαλούμενη την επικεφαλής της επιτροπής των επιστημόνων που συμβουλεύει την κυβέρνηση Ίργια Λούτσαρ, ανέφερε πως η απόφαση θα παραμείνει σε ισχύ εν αναμονή περαιτέρω πληροφοριών που θα καταστούν διαθέσιμες για το θέμα αυτό.
Βέλγιο
Το Βέλγιο θα χορηγεί το εμβόλιο της AstraZeneca μόνο σε άτομα άνω των 55 ετών για ένα μήνα όπως ανακοίνωσε ο ομοσπονδιακός υπουργός υγείας Φρανκ Βαντενμπρούκε.
″Αυτό αλλάζει πολύ λίγα στην τρέχουσα εκστρατεία εμβολιασμού, η οποία θα συνεχιστεί αμείωτη”, ανέφερε στο VRT News επισημαίνοντας ότι «επί του παρόντος, εστιάζουμε στα άτομα άνω των 65 και σε άτομα που έχουν ορισμένες ασθένειες. Αυτοί είναι επίσης κυρίως ηλικιωμένοι”.
Σουηδία
Η Υπηρεσία Φαρμακευτικών Προϊόντων της Σουηδίας ανακοίνωσε ότι τα οφέλη από το εμβόλιο της εταιρείας AstraZeneca συνεχίζουν να υπερτερούν του κινδύνου, μετά και τις ανακοινώσεις του ΕΜΑ.
Η Σουηδία ανέστειλε τη χρήση του εμβολίου της AstraZeneca τον Μάρτιο, μετά τις αναφορές για αυτή τη σπάνια αλλά σοβαρή παρενέργεια. Στη συνέχεια ξανάρχισε τους εμβολιασμούς, αλλά μόνο σε άτομα άνω των 65 ετών.
Ολλανδία
Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο Ολλανδός υπουργός Υγείας Χούγκο ντε Γιούνγκε υπεραμύνθηκε της απόφασης της ολλανδικής κυβέρνησης την περασμένη εβδομάδα να σταματήσει τους εμβολιασμούς των πολιτών κάτω των 60 ετών ενώ δεν έχουν ληφθεί νέες αποφάσεις μετά τις ανακοινώσεις του ΕΜΑ.
Βρετανία
Την άποψη πως οι αρμόδιες υγειονομικές αρχές θα πρέπει να δώσουν μια εναλλακτική στο εμβόλιο κατά της Covid-19 των AstraZeneca/Πανεπιστημίου της Οξφόρδης στους κάτω των 30 ετών εκφράζει η συμβουλευτική επιτροπή εμβολιασμών της κυβέρνησης, θέτοντας ένα πολύ διαφορετικό ηλικιακό όριο από αυτό για το οποίο γίνεται λόγος σε άλλες χώρες της ΕΕ και από τον ΕΜΑ που δίνουν έμφαση σε ηλικίες κάτων των 60.
«Δεν συστήνουμε να σταματήσει οποιοσδήποτε εμβολιασμός για οποιοδήποτε πρόσωπο, οποιασδήποτε ηλικιακής ομάδας. Συστήνουμε να προτιμηθεί ένα εμβόλιο έναντι ενός άλλου εμβολίου για μια συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα, πραγματικά επειδή επιδεικνύουμε ύψιστη προσοχή, παρά επειδή έχουμε σοβαρές ανησυχίες για την ασφάλεια», τόνισε ο Ουέι Σεν Λιμ, ο πρόεδρος της Κοινής Επιτροπής Εμβολιασμών και Ανοσοποίησης της Βρετανίας (JCVI), κατά τη διάρκεια ενημέρωσης.
Από την πλευρά της, η Τζουν Ρέιν, η διευθύντρια του ρυθμιστικού φορέα Φαρμάκων της Βρετανίας MHRA δήλωσε πως πάνω από 20 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου της AstraZeneca χορηγήθηκαν έως τις 31 Μαρτίου, με 79 αναφορές περιστατικών της παρενέργειας και 19 θανάτους, όλα μετά τις πρώτες δόσεις του εμβολίου. «Πρόκειται για μία εξαιρετικά σπάνια, όμως δυστυχώς αρκετά σοβαρή παρενέργεια… και δεν μπορείς να επιλέγεις αυτού του είδους τα πράγματα έως να έχεις στην κυριολεξία κάνει δεκάδες εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου», σημείωσε ο αναπληρωτής αρχίατρος Τζόναθαν Βαν-Ταμ.
Πηγές: Reuters, AFP, AΠΕ-ΜΠΕ