Η αιτία της τρομακτικής έκρηξης στη Βηρυτό την Τρίτη φαίνεται ότι ήταν το 2.700 τόνοι νιτρικού αμμωνίου - μια εξαιρετικά αντιδραστική χημική ουσία νιτρικό αμμώνιο.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού της χώρας, Χασάν Ντιάμπ, η τεράστια ποσότητα της επικίνδυνης ουσίας βρισκόταν παρατημένη χωρίς κανένα μέτρο ασφαλείας σε αποθήκη για έξι χρόνια. Κατά πληροφορίες, ένα πλοίο με παρόμοια ποσότητα του χημικού είχε εκφορτώσει το φορτίο του στο λιμάνι το 2013.
Προς το παρόν, παραμένει ασαφές τι προκάλεσε την ανάφλεξη.
Το νιτρικό αμμώνιο είναι μια κοινή βιομηχανική χημική ουσία που χρησιμοποιείται κυρίως για λιπάσματα, επειδή είναι μια καλή πηγή αζώτου για τα φυτά. Είναι επίσης ένα από τα κύρια συστατικά στην εξόρυξη εκρηκτικών.
Δεν είναι εκρηκτικό από μόνο του, αλλά είναι οξειδωτικό, που σημαίνει ότι οδηγεί το οξυγόνο σε ανάφλεξη - και ως εκ τούτου το κάνει πολύ πιο έντονο, σύμφωνα με τον Γκάμπριελ Ντα Σίλβα, ανώτερο λέκτορα χημικών μηχανικών στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης.
Ωστόσο, όπως είπε ο Ντα Σίλβα, αναφλέγεται μόνο υπό τις κατάλληλες συνθήκες και αυτές είναι δύσκολο να επιτευχθούν. «Χρειάζονται ακραίες συνθήκες για να πυροδοτηθεί μια έκρηξη», είπε.
Ενώ το νιτρικό αμμώνιο μπορεί στην πραγματικότητα να σβήσει μια φωτιά, εάν η ίδια η χημική ουσία είναι μολυσμένη, για παράδειγμα με άλλη ουσία όπως πετρέλαιο, γίνεται εξαιρετικά εκρηκτική. «Νομίζω ότι αυτό συνέβη σε αυτή την περίπτωση», εξήγησε ο καθηγητής.
Παρόλο που συνήθως οι χημικές ουσίες στον αέρα διαχέονται αρκετά γρήγορα, οι παρατεταμένοι ρύποι μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα αργότερα, για παράδειγμα μπορεί να προκαλέσουν όξινη βροχή.
«Αν κοιτάξεις κανείς τον καπνό που προήλθε από την έκρηξη, είναι αυτό το είδος του κόκκινου χρώματος σαν του αίματος. Αυτό οφείλεται στους ατμοσφαιρικούς ρύπους του οξειδίου του αζώτου», σύμφωνα με τον Ντα Σίλβα.
Εάν ο αριθμός των 2.700 τόνων επιβεβαιωθεί, αυτό θα έκανε την έκρηξη νιτρικού αμμωνίου στη Βηρυτό μεγαλύτερη από την καταστροφή του Τέξας Σίτι το 1947, όταν ένα φορτίο 2.300 τόνων νιτρικού αμμωνίου εξερράγη, σκοτώνοντας σχεδόν 500 άτομα. Η έκρηξη δημιούργησε τότε παλιρροϊκό κύμα 4,5 μέτρων.
Οι εικόνες που έρχονται από την πρωτεύουσα του Λιβάνου θυμίζουν επίσης την καταστροφή που προκλήθηκε στην κινεζική πόλη Τιανζίν, πάλι σε αποθήκη, το 2015, η οποία σκότωσε περισσότερους από 170 ανθρώπους και άφησε εκατοντάδες τραυματίες.
Ηταν το βράδυ της 12ης Αυγούστου όταν μια σειρά γιγαντιαίων εκρήξεων έπληξε μια περιοχή όπου αποθηκεύονταν, σε ορισμένες περιπτώσεις παράνομα, μεγάλες ποσότητες επικίνδυνων χημικών ουσιών, συμπεριλαμβανομένου επίσης του κυανιούχου νατρίου και του νιτρικού καλίου.
Οι κινεζικές αρχές αργότερα ισχυρίστηκαν ότι η πρώτη έκρηξη σημειώθηκε όταν η καλοκαιρινή ζέστη προκάλεσε μια άκρως εύφλεκτη ένωση που ονομάζεται νιτροκυτταρίνη.
Οι πυροσβέστες που έσπευσαν στο σημείο φέρεται να επιχείρησαν να σβήσουν την αρχική φωτιά με νερό - επιδεινώνοντας κατά λάθος την κατάσταση λόγω της παρουσίας επικίνδυνων εύφλεκτων χημικών. Η πλειονότητα των νεκρών ήταν πυροσβέστες , συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον ενός εφήβου.
Τότε, όπως και τώρα, οι μάρτυρες είχαν καταγράψει αποκαλυπτικά, σχεδόν σουρεαλιστικά πλάνα που αποτύπωναν το μέγεθος της «κόλασης».
Πηγή: Guardian