Τι μάθαμε από το WikiLeaks

Οι σημαντικότερες αποκαλύψεις του WikiLeaks, διεθνούς και ελληνικού ενδιαφέροντος.
Hannah Mckay / Reuters

Τον γύρο του κόσμου έκανε η είδηση της σύλληψης του Τζούλιαν Ασάνζ, ιδρυτή του Wikileaks, ο οποίος πέρασε τα τελευταία χρόνια κλεισμένος στην πρεσβεία του Ισημερινού στο Λονδίνο για να αποφύγει την έκδοση στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, πέρα από τις αμφιλεγόμενες μεθόδους λειτουργίας και τα κίνητρα του Wikileaks, πρόκειται για έναν οργανισμό ο οποίος αναμφίβολα έχει φέρει στο φως της δημοσιότητας ιδιαίτερα σημαντικές πληροφορίες που οι αρχές είχαν προσπαθήσει να αποκρύψουν από το ευρύ κοινό.

Ακολουθούν κάποιες από τις σημαντικότερες ειδήσεις που έβγαλε το WikiLeaks- διεθνούς και ελληνικού ενδιαφέροντος.

Διεθνούς ενδιαφέροντος

Τα emails της Χίλαρι Κλίντον

Κατά την προεκλογική περίοδο του 2016, το WikiLeaks δημοσιοποίησε χιλιάδες emails από τον επικεφαλής της καμπάνιας της Χίλαρι Κλίντον, Τζον Ποντέστα, τα οποία χάκερ είχαν υποκλέψει από τον λογαριασμό του στο Gmail. Τα email εξέθεσαν την Κλίντον και τους στενούς της συνεργάτες, προκαλώντας μεγάλη ζημιά στην προεκλογική της εκστρατεία. Μεταξύ άλλων, στα emails περιλαμβάνονταν στοιχεία για τη συγκέντρωση χρημάτων από πλευράς του πρώην προέδρου και συζύγου της Χίλαρι Κλίντον, Μπιλ Κλίντον, στοιχεία που υποδείκνυαν ότι ο πρόεδρος Ομπάμα γνώριζε πως η Κλίντον χρησιμοποιούσε προσωπικό email για επικοινωνίες αντί για αυτό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, καθώς και τη διαρροή εκ των προτέρων στην Κλίντον μιας ερώτησης που θα γινόταν σε debate.

Οι ΗΠΑ ευθύνονται για τον θάνατο αμάχων και ενός εικονολήπτη του Reuters στο Ιράκ

Το 2010, σε βίντεο που κατεγράφη σε αμερικανικό ελικόπτερο που επιχειρούσε στο Ιράκ απεικονιζόταν ο θάνατος ενός 22χρονου εικονολήπτη του Reuters και του οδηγού του σε μια αμερικανική αεροπορική επίθεση στη Βαγδάτη. Το WikiLeaks δημοσιοποίησε το υλικό για το πλήγμα, όπου σκοτώθηκαν πάνω από 10 άνθρωποι, σε ένα 38λεπτο βίντεο, με τίτλο «Collateral Murder». Σε αυτό απεικονίζονταν οι θάνατοι, μαζί με ηχητικά του πληρώματος που γελούσε και αναφερόταν στους νεκρούς ως «νεκροί μπάσταρδοι». Το βίντεο και πάνω από 700.000 έγγραφα που διέρρευσαν προκάλεσαν ένα μεγάλο σκάνδαλο και αντιδράσεις από οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Επίσης οδήγησε στη σύλληψη της Τσέλσι Μάνινγκ (προηγουμένως Μπράντλεϊ Έντουαρντ Μάνινγκ), στελέχους του αμερικανικού στρατού που είχε κατεβάσει παράνομα τα έγγραφα από στρατιωτική βάση και τα διέρρευσε στο WikiLeaks.

Διαφθορά, φόνοι και κακοποίηση σε Ιράκ και Αφγανιστάν

Αφού το WikiLeaks δημοσίευσε το «Collateral Murder», συνέχισε με άλλα έγγραφα από αρχεία της Μάνινγκ. Τα έγγραφα αποκάλυπταν περιπτώσεις διαφθοράς και παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε Ιράκ και Αφγανιστάν, καθώς και αδράνεια από πλευράς Αμερικανών αξιωματούχων για τη διερεύνηση ή αποτροπή τέτοιων περιστατικών. Κάποια από τα έγγραφα αυτά αποκάλυπταν πως οι αμερικανικές ένοπλες δυνάμεις είχαν γνώση για περιστατικά κακοποίησης από την ιρακινή αστυνομία, περιλαμβανομένων βιασμών και βασανιστηρίων, αλλά συχνά αδρανούσαν. Άλλα δημοσιεύματα είχαν να κάνουν με Αμερικανούς πεζοναύτες που σκότωσαν ή τραυμάτισαν αμάχους κοντά στο Τζαλαλαμπάντ του Αφγανιστάν.

Οι ΗΠΑ κατασκόπευαν συμμάχους και υπέκλεπταν τηλεφωνικές συνομιλίες ξένων κυβερνήσεων

Δημοσιεύματα του 2015 αποκάλυπταν ότι οι ΗΠΑ κατασκόπευαν συμμάχους τους, χρησιμοποιώντας την NSA για την υποκλοπή τηλεφωνικών συνομιλιών κορυφαίων ξένων αξιωματούχων, επιχειρήσεων και ηγετών. Οι αποκαλύψεις αυτές προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις στο εξωτερικό, αναγκάζοντας τον πρόεδρο Ομπάμα να ζητήσει συγγνώμη από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Βραζιλία και την Ιαπωνία.

Αναφορές για τους κρατούμενους στο Γκουαντάναμο

Εκατοντάδες αναφορές για τους κρατούμενους και τον τρόπο λειτουργίας στο Γκουαντάναμο έριξαν φως σε όσα συνέβαιναν στη διαβόητη φυλακή. Το 2011 αποκαλύφθηκε πως δεκάδες κρατούμενοι έπασχαν από κατάθλιψη και ψυχικές παθήσεις, πως οι ΗΠΑ αποκτούσαν πληροφορίες μέσω βασανιστηρίων και ότι κάποιοι κρατούνταν βάσει ελάχιστων στοιχείων, ή ακόμα και από λάθος.

Η «μαύρη λίστα» του Ίντερνετ στην Αυστραλία

Σε μια από τις πρώτες διαρροές, από το 2009, το WikiLeaks είχε δημοσιεύσει μια λίστα περίπου 2.400 ιστοσελίδων τις οποίες η κυβέρνηση της Αυστραλίας φερόταν να σχεδιάζει να μπλοκάρει στη χώρα. Η λίστα, την οποία η κυβέρνηση αμφισβήτησε, περιελάμβανε sites με παιδική πορνογραφία και ακραία βία, αλλά και σελίδες που περιελάμβαναν βίντεο του YouTube, entries του WikiLeaks και ιστοσελίδες πόκερ. Οι αποκαλύψεις προκάλεσαν έντονες συζητήσεις για τη λογοκρισία στο Ίντερνετ.

Φόνοι από την αστυνομία στην Κένυα

Το WikiLeaks δημοσίευσε μια αναφορά της Εθνικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κένυας το 2009 που περιελάμβανε ισχυρισμούς για δολοφονίες από την αστυνομία στη χώρα. Τα στοιχεία αυτά προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις και η Διεθνής Αμνηστία βράβευσε τον οργανισμό.

Η CIA παρακολουθούσε smartphones και υπολογιστές

Δεν πρόκειται για τις διαρροές του Έντουαρντ Σνόουντεν, μα για στοιχεία περί των εκτεταμένων δυνατοτήτων και δραστηριοτήτων hacking της CIA. Σύμφωνα με τα έγγραφα, η CIA μπορεί να στοχεύει υπολογιστές και smartphones με κακόβουλο λογισμικό που επιτρέπει στην υπηρεσία να βλέπει τα περιεχόμενα μιας συσκευής.

Τα ενδότερα της Sony Pictures

Μια κυβερνοεπίθεση εξέθεσε χιλιάδες εσωτερικά έγγραφα και emails από τη Sony Pictures το 2014, στο πλαίσιο μιας υπόθεσης που θεωρείται πως συνδέεται με μια κινηματογραφική ταινία- κωμωδία που γελοιοποιούσε τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας, Κιμ Γιονγκ Ουν. Αν και το WikiLeaks δεν συνδέεται με τις αρχικές δημοσιοποιήσεις στοιχείων, η ιστοσελίδα αργότερα συνέλεξε και δημοσιοποίησε όλα τα αρχεία σε μια βάση δεδομένων.

Ελληνικού ενδιαφέροντος

Οι συνομιλίες-φωτιά Τόμσεν και Βελκουλέσκου για το ελληνικό πρόγραμμα

Αναταραχή στην κυβέρνηση και στην πορεία των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς είχαν προκαλέσει οι αποκαλύψεις του WikiLeaks περί φερόμενης τηλεφωνικής συνομιλίας του Πολ Τόμσεν,και της Ντέλια Βελκουλέσκου το 2016, σχετικά με αύξηση των πιέσεων και των απειλών προς την Ελλάδα για χρεοκοπία προκειμένου να περάσουν σκληρά μέτρα.

WikiLeaks, ΠΓΔΜ και «Βόρεια Μακεδονία»

Σύμφωνα με τηλεγράφημα της πρεσβείας των ΗΠΑ στα Σκόπια που έδωσε στη δημοσιότητα το WikiLeaks, η ΠΓΔΜ ήταν διατεθειμένη να δεχτεί το όνομα «Δημοκρατία Βόρειας Μακεδονίας», αρκεί να εξασφάλιζε τη «μακεδονική» ταυτότητα και γλώσσα από το 2008. Το τηλεγράφημα είχε σταλεί τον Ιούλιο του 2008, στον απόηχο της συνόδου του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι- και σύμφωνα με αυτό η τότε κυβέρνηση Γκρούεφσκι κατηγορούσε την κυβέρνηση Καραμανλή πως ήταν αποφασισμένη να μην επιτρέψει διευθέτηση του ονοματολογικού, κάνοντας λόγο για «αδιαλλαξία» της Αθήνας.

Πού έψαχνε η CIA στοιχεία για το ελληνικό χρέος το 2012

Τις θέσεις των γαλλικών κομμάτων όσον αφορά την ελληνική κρίση χρέους προσπαθούσαν να μάθουν οι μυστικές υπηρεσίες των Ηνωμένων Πολιτειών πριν τις προεδρικές εκλογές του 2012 – όπου επικράτησε ο Φρανσουά Ολάντ – σύμφωνα με οδηγίες της CIA που είχε αποκαλύψει το WikiLeaks. Οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ είχαν κινητοποιήσει τόσο τους πράκτορες, όσο και τα ηλεκτρονικά μέσα παρακολούθησης, ώστε να αντλήσουν πληροφορίες για τον ρόλο της Γαλλίας και της Γερμανίας στη διαχείριση της ελληνικής κρίσης και τον βαθμό έκθεσης του Δημοσίου και των γαλλικών τραπεζών στο ελληνικό χρέος.

Οι ελληνικές διαμαρτυρίες του 2005 για τις τουρκικές παραβιάσεις

Την ελληνική δυσφορία σχετικά με τις συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις στο Αιγαίο αποκάλυπτε έγγραφο της αμερικανικής κυβέρνησης του 2005 (Ιούνιος): Όπως αναφέρεται στο έγγραφο (τηλεγράφημα), ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Πέτρος Μολυβιάτης, είχε αναφέρει στον Αμερικανό πρέσβη ότι οι τουρκικοί βαθμοί εξορμήσεων στο Αιγαίο καθιστούσαν όλο και πιο δύσκολο για την ελληνική κυβέρνηση να υπερασπιστεί την συνεργασία της με την Τουρκία. Ο κ. Μολυβιάτης εμφανιζόταν να υπογραμμίζει ότι «η Τουρκία δεν χρειαζόταν να στέλνει 40 αεροσκάφη την ημέρα σε αμφισβητούμενο εναέριο χώρο για να περάσει πολιτικό μήνυμα, θα μπορούσαν, είπε, να στέλνουν ένα την εβδομάδα και να επιτυγχάνουν το ίδιο».

Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Κων/νος Καραμανλής και η ελληνική οικονομία και πολιτική

Η πολιτική και η οικονομία της Ελλάδας, ο τότε πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής και ο τότε ηγέτης της αντιπολίτευσης, Ανδρέας Παπανδρέου, αναλύονται σε έγγραφο της αμερικανικής πρεσβείας το 1978 που δημοσίευσε το WikiLeaks. H ανάλυση θύμιζε ανησυχητικά τα δεδομένα του 2015.

(με επιπλέον πληροφορίες από την αμερικανική έκδοση της HuffPost)

Δημοφιλή