Ο χρόνος που πέρασε ήταν εξαιρετικά δύσκολος για όλους μας, μιας και έχουμε ξεχάσει πολλές από τις παλιές μας συνήθειες. Δεν μπορούσαμε να βγούμε με ασφάλεια έξω, ούτε να συναντήσουμε φίλους και οικογένεια. Ακυρώσμαμε γάμους, πάρτι και κοινωνικές εκδηλώσεις. Τα ταξιδιωτικά μας πλάνα είναι σε αναμονή και οι διακοπές έχουν πάει... διακοπές.
Είναι φυσιολογικό αν κάποιος από εμάς έχει κάνει το εμβόλιο, να νιώθει ότι τώρα μπορεί να απολαύσει όλες τις δραστηριότητες που του απαγορεύονταν τόσο καιρό. Αλλά αυτή η πεποίθηση δεν είναι και τόσο ασφαλής, μιας και οι επιστήμονες λένε ότι είναι πολύ νωρίς για να επιστρέψουμε σε μια ζωή τύπου προ COVID, ξέροντας ότι το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού είναι ακόμα ανεμβολίαστο. Η ανοσία της αγέλης, όταν δηλαδή περίπου το 70% ή περισσότερο του πληθυσμού θα έχει ανοσία, είναι ο βασικός πυλώνας που θα οδηγήσει στην «κανονικότητα».
Με την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα, ίσως να μπορούμε να πούμε ότι έχοντας κάνει το εμβόλιο, είμαστε πιο ασφαλείς να κάνουμε ορισμένες δραστηριότητες, σύμφωνα με τους ειδικούς. Εντούτοις υπάρχουν και άλλοι καθοριστικοί παράγοντες που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας καθώς προχωράμε στην αντίστροφη μέτρηση της πανδημίας.
Τοπικός δείκτης μεταδοτικότητας και ατομικός βαθμός επικινδυνότητας
Πριν αξιολογήσουμε την ασφάλεια μερικών δραστηριοτήτων για τους εμβολιασμένους, είναι σημαντικό να αναφέρουμε μερικές προειδοποιήσεις.
Η πρώτη είναι ότι θα πρέπει να ελέγξουμε τον τοπικό δείκτη μεταδοτικότητας. Ο τομέας με τα πιο πολλά κρούσματα αυτή την στιγμή είναι το κέντρο. Αν τα κρούσματα είναι πάρα πολλά στην περιοχή που ζούμε, οι εξωτερικές δραστηριότητες δεν θα είναι τόσο ασφαλείς όσο σε περιοχές με λίγα κρούσματα.
Δευτερευόντως πρέπει να έχουμε υπόψιν μας τον προσωπικό μας βαθμό επικινδυνότητας. Αν ανήκουμε στις ευπαθείς ομάδες ή ζούμε με κάποιον που ανήκει σε αυτές, πρέπει να συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε τα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας. Ας κρατήσουμε στο μυαλό μας, επίσης, ότι ένας στους είκοσι δεν θα είναι προστατευμένος ούτε μετά το εμβόλιο.
Είναι ασφαλές να επισκεφτούμε το σπίτι φίλου ή συγγενή;
Το να επισκεπτόμαστε άλλους ανθρώπους που έχουν εμβολιαστεί φαίνεται να ανήκει στις δραστηριότητες χαμηλού κινδύνου.
«Αν κάνουμε παρέα με ανθρώπους που ξέρουμε ότι έχουν εμβολιαστεί και με τις δύο δόσεις, μάλλον δεν χρειάζεται να φοράμε ούτε μάσκα επειδή ακόμα και αν εμείς είμασταν ο ασυμπτωματικός φορέας και το μεταδίδαμε σε αυτούς, η πιθανότητα να νοσούσαν σοβαρά θα ήταν πάρα πολύ μικρή», λέει η Κρύσια Λίνταν, καθηγήτρια επιδημιολογίας και βιοστατιστικής στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, στο Σαν Φρανσίσκο.
Παρόλα αυτά γίνεται περίπλοκο όταν βάζουμε στην εξίσωση άλλους ανθρώπους. Είναι σημαντικό να ξέρουμε το ρίσκο κινδύνου όλων των παρευρισκόμενων, λέει ο Κρις Τόμσον, καθηγητής βιολογίας και ανοσιολόγος. Το ίδιο ισχύει και για τα μέλη της οικογένειας.
Είναι ασφαλές να πάμε σε κάποιο εστιατόριο (όταν λειτουργήσει);
Σύμφωνα με τους ειδικούς η εστίαση σε εσωτερικό χώρο είναι ακόμα αρκετά επικίνδυνη επειδή ο κορονοϊός είναι ασθένεια που μεταφέρεται με μόρια του αέρα. Γενικά οι ειδικοί συνιστούν να προτιμούμε την εστίαση σε εξωτερικούς χώρους ακόμα και αν έχουμε κάνει το εμβόλιο. Αν επιλέξουμε να φάμε σε εσωτερικό χώρο, αφού έχουμε κάνει το εμβόλιο, καλό είναι να φοράμε μάσκα όταν δεν τρώμε και να αποφεύγουμε τα σημεία με πολύ κόσμο. Ακόμα, αν ανήκουμε σε ομάδα υψηλού κινδύνου, δεν είναι καλή ιδέα να βγάλουμε την μάσκα μας και να γευματίσουμε σε κλειστό χώρο μαζί με άλλα άτομα που μπορεί να μην έχουν κάνει το εμβόλιο.
Είναι ασφαλές να ταξιδέψουμε;
Ο Τόμσον λέει ότι θα ήταν καλύτερο να τηρούμε τα ίδια μέτρα με τους μη εμβολιασμένους ανθρώπους, ακόμα και αν έχουμε κάνει το εμβόλιο. Ο κίνδυνος να αρρωστήσουμε θα είναι μικρότερος σε αυτήν την περίπτωση, αλλά εάν πρέπει να βρεθούμε σε αεροπλάνο, πρέπει να φοράμε μια καλή μάσκα και ίσως ακόμη και μια ασπίδα προσώπου.
Δεν ξέρουμε πόσο διαρκεί η ανοσία μετά τον εμβολιασμό και πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν θα αναπτύξουν ανοσία όλοι όσοι έχουν εμβολιαστεί. Τα αεροδρόμια και οι δημόσιες τουαλέτες θεωρείται ότι είναι πιο επικίνδυνα από τα αεροπλάνα, τα οποία έχουν εξαιρετικό φιλτράρισμα αέρα. Στις δημόσιες συγκοινωνίες υπάρχει επίσης κίνδυνος έκθεσης στον ιό. Ο κίνδυνος μειώνεται μετά τον εμβολιασμό, ειδικά για τους υγιείς ανθρώπους, αλλά θα μπορούσαμε ακόμη να εξαπλώσουμε τον ιό σε αυτούς τους περιορισμένους χώρους.
Είναι ασφαλές να πάμε στο γυμναστήριο (όταν ανοίξει);
Η Λίνταν λέει ότι μετά τον εμβολιασμό, «θα μπορούσαμε να αισθανθούμε πιο ασφαλείς» να πάμε στο κομμωτήριο, υποθέτοντας ότι το προσωπικό και άλλοι πελάτες φορούν επίσης μάσκες. Η άσκηση σε ένα γυμναστήριο εξακολουθεί να κάνει τους ειδικούς να αισθάνονται άβολα, καθώς έχουν εντοπιστεί πολλά κρούσματα σε γυμναστήρια.
«Αυτό είναι ένα μέρος όπου οι άνθρωποι αναπνέουν βαριά και εκπνέουν ενδεχομένως, έναν ιό, μπορεί να συμβεί στον καθένα», είπε η Λίνταν, η οποία προτείνει έντονα να φοράμε μάσκα και να κρατάμε απόσταση από τους άλλους αν επισκεφτούμε το γυμναστήριο.
Είναι ασφαλές να πάμε στον οδοντίατρο;
Ο κίνδυνος εδώ είναι κυρίως για τον οδοντίατρο, όχι για τον ασθενή, λέει η Λίνταν. Εάν ο οδοντίατρος φοράει το σωστό προστατευτικό εξοπλισμό και υπάρχει καλός αερισμός, ο κίνδυνος μετάδοσης είναι χαμηλός. «Είναι μάλλον ασφαλές να επισκεφτούμε τον οδοντίατρό μας», λέει η Λίνταν.
Το ίδιο ισχύει γενικά για τα ραντεβού γιατρών. Μην αναβάλλετε σημαντικούς ελέγχους (ορισμένοι ειδικοί ανησυχούν ότι η πανδημία μπορεί να οδηγήσει σε μη εντοπισμένα προβλήματα υγείας).
Η αλήθεια είναι ότι οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα, πόσο ασφαλής θα είναι οποιαδήποτε από αυτές τις δραστηριότητες για άτομα που έχουν εμβολιαστεί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων παροτρύνουν τους ανθρώπους να συνεχίσουν να φορούν μάσκες έως ότου επιβεβαιωθεί η ανοσία της αγέλης και τα κρούσματα αρχίζουν να μειώνονται δραματικά.
Η λήψη του εμβολίου σημαίνει ότι έχουμε κάνει το καθήκον μας για να επιβραδύνουμε την εξάπλωση του COVID-19, αλλά δεν μας δίνει ακόμη δωρεάν πάσο για όλες τις δραστηριότητες. Ο εμβολιασμός είναι «ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός για να το ξεπεράσουμε», είπε ο Τόμσον, «αλλά θα το ξεπεράσουμε ως κοινότητα και όχι ως άτομα».
Οι ειδικοί εξακολουθούν να μαθαίνουν περισσότερα για τον COVID-19. Οι πληροφορίες σε αυτό το άρθρο είναι ό, τι ήταν γνωστό ή διαθέσιμο μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης, αλλά οι οδηγίες μπορεί να αλλάξουν καθώς οι επιστήμονες ανακαλύπτουν περισσότερα για τον ιό. Ελέγξτε τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων για τις νεότερες οδηγίες.