Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είναι έτοιμος να προειδοποιήσει τον Ρώσο ομόλόγο του, Βλάντιμιρ Πούτιν, κατά τη την τηλεδιάσκεψη που θα έχουν σήμερα Τρίτη, για το ενδεχόμενο επιβολής σκληρών οικονομικών κυρώσεων στη Ρωσία εάν εισβάλει στην Ουκρανία, καθώς ο πρόεδρος των ΗΠΑ επιδιώκει διπλωματική λύση εν μέσω των εντάσεων και της συγκέντρωσης δεκάδων χιλιάδων Ρώσων στρατιωτών κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.
Ο Μπάιντεν θέλει να ξεκαθαρίσει πως η κυβέρνησή του είναι έτοιμη να προβεί σε ενέργειες εναντίον του Κρεμλίνου που θα είχαν «πραγματικό κόστος» για τη ρωσική οικονομία, σύμφωνα με αξιωματούχους του Λευκού Οίκου. Ο Πούτιν, από πλευράς του, αναμένεται να απαιτήσει εγγυήσεις από τον Μπάιντεν πως η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ- κάτι που επιθυμεί το Κίεβο.
«Έχουμε συζητήσει με τους συμμάχους μας και πιστεύουμε ότι έχουμε μια οδό προς τα εμπρός που θα επέβαλλε σημαντική και σοβαρή ζημιά στη ρωσική οικονομία» είπε η Τζεν Πσάκι, εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, τη Δευτέρα. «Μπορείτε να το χαρακτηρίσετε ως απειλή. Μπορείτε να το χαρακτηρίσετε ως γεγονός. Μπορείτε να το χαρακτηρίσετε ως προετοιμασία. Μπορείτε να το χαρακτηρίσετε όπως θέλετε» είπε σχετικά.
Η συνομιλία αυτή- με τον Μπάιντεν να μιλά από το «Situation Room» και τον Πούτιν από την κατοικία του στο Σότσι- αναμένεται να είναι μια από τις δυσκολότερες της προεδρίας Μπάιντεν, και λαμβάνει χώρα εν μέσω μιας επικίνδυνης περιόδου: Αξιωματούχοι των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών έχουν διαπιστώσει πως η Ρωσία έχει συγκεντρώσει 70.000 στρατιώτες κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία και έχει κάνει προετοιμασίες για μια ενδεχόμενη εισβολή νωρίς το επόμενο έτος.
Οι ΗΠΑ δεν έχουν καταλήξει σε συμπέρασμα για το αν ο Πούτιν έχει πάρει τελική απόφαση για το αν θα εισβάλει ή όχι. Ωστόσο ο Μπάιντεν σκοπεύει να αποσαφηνίσει στον Ρώσο πρόεδρο πως θα υπάρξει «πραγματικό κόστος» εάν η Ρωσία προχωρήσει σε στρατιωτικές ενέργειες, σύμφωνα με ανώτερο αξιωματούχο της κυβέρνησης των ΗΠΑ, που μίλησε σε δημοσιογράφους υπό καθεστώς ανωνυμίας. Υπενθυμίζεται πως ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος το 2014, όταν ρωσικές δυνάμεις εισήλθαν στην Κριμαία, αποσπώντας την από την Ουκρανία, σε μια από τις πιο «σκοτεινές» στιγμές της προεδρίας Ομπάμα.
Η επέκταση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς αποτελεί σημαντικό θέμα μεταξύ της Συμμαχίας και της Ρωσίας εδώ και πολλά χρόνια. Η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Τσεχία προσκλήθηκαν επίσημα το 1997 και εντάχθηκαν το 1999. Ακολούθησαν το 2004 η Βουλγαρία, η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και οι πρώην σοβιετικές δημοκρατίες της Εσθονίας, της Λετονίας και της Λιθουανίας. Έκτοτε έχουν μπει στη Συμμαχία και η Αλβανία, η Κροατία, το Μαυροβούνιο και η Βόρεια Μακεδονία, με το ΝΑΤΟ να περιλαμβάνει στους κόλπους του πλέον 30 χώρες.
Βασική αρχή του ΝΑΤΟ είναι πως κάθε χώρα που πληροί τις προϋποθέσεις μπορεί να γίνει μέλος, και ότι κανένας εκτός Συμμαχίας δεν μπορεί να ασκήσει βέτο ως προς την ένταξη μιας χώρας. Αν και είναι μάλλον απίθανο η Ουκρανία να προσκληθεί στη Συμμαχία στο προσεχές μέλλον, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο αυτό.
Μεταξύ του Πούτιν και του Μπάιντεν υπάρχει ένα χάσμα αμοιβαίας έλλειψης εμπιστοσύνης: Αξίζει να σημειωθεί πως το Κρεμλίνο σχολίασε, εν όψει της τηλεδιάσκεψης, πως οι σχέσεις βρίσκονται σε «αξιοθρήνητη» κατάσταση- ωστόσο αρνείται τους ισχυρισμούς πως ετοιμάζεται για εισβολή, υποστηρίζοντας πως οι κινήσεις στρατευμάτων στη ρωσική επικράτεια γίνονται μόνο για αμυντικούς σκοπούς. Υπενθυμίζεται πάντως πως η Μόσχα έχει χαρακτηρίσει την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ως «κόκκινη γραμμή» που δεν θα επιτρέψει να παραβιαστεί, με τον Πούτιν να απαιτεί νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις πως το ΝΑΤΟ δεν θα επεκταθεί και άλλο προς τα ανατολικά ούτε θα εγκαταστήσει όπλα κοντά στη ρωσική επικράτεια. «Δεν αποδέχομαι τις κόκκινες γραμμές κανενός» έχει πει ο Μπάιντεν.
Με πληροφορίες από Reuters, Associated Press