Κυριαρχεί μια περίεργη γαλήνη, αλλά ξέρεις ότι γύρω γύρω γίνεται χαλασμός, υπάρχει δράμα και πόνος. Υπάρχει αυτή η αίσθηση αναμονής για κάτι το αόρατο, κάτι που δεν ξέρεις από πού θα σου έρθει. Αλλά έχεις ακούσει πολλά γι αυτό, ευχόσουν να είναι επιστημονική φαντασία, το είδες να πλησιάζει σε γειτονικές χώρες και μετά έμαθες ότι ήρθε κι εδώ. Ενώ έξω έχει μια πανέμορφη άνοιξη (που “τα στήθια της είναι ορατά κάτω από οποιοδήποτε ύφασμα” κατά τον Εμπειρίκο), η ατμόσφαιρα είναι περίεργη. Και το νιώθεις. Περιμένεις τον ήχο που θα σπάσει την ησυχία της αναμονής, που θα σηματοδοτήσει την αρχή μιας νέας εποχής. Όμως ο μόνος θόρυβος που σπάει την παράξενη ηρεμία είναι οι σειρήνες ασθενοφόρων.
Οι παρέες πιτσιρικάδων που έχουν όλη τη ζωή μπροστά τους και είναι μαζεμένες σε παρκάκια και παγκάκια δεν είναι αρκετές για να αλλάξουν το κλίμα. Σε κάθε σημείο νιώθεις έναν εικονικό εχθρό να παραμονεύει. Δεν έχει πρόσωπο αλλά ξέρεις ότι η επαφή μαζί του μπορεί να αποβεί μοιραία για σένα και για πολλούς άλλους. Έχεις ακούσει για πρώτους νεκρούς και τα εκατοντάδες κρούσματα.
Ξεκινούν οι πρώτες συζητήσεις περί προσωπικής ευθύνης, περί ανεύθυνων αντικοινωνικών συμπεριφορών, περί περιορισμού της προσωπικής ελευθερίας (μετακίνησης) με σκοπό την προστασία της κοινωνίας. Ενδιαφέρουσα εξέλιξη για μια κοινωνία όπου η παραβίαση του αντικαπνιστικού νόμου, όπως εξάλλου και η φοροδιαφυγή, θεωρείται από δεδομένη έως πράξη επαναστατικής πρακτικής.
Μέσα από την απομόνωση δοκιμάζεται όχι μόνο ο αυτοέλεγχος του καθενός μας αλλά και η κοινωνική συνοχή. Η επόμενη ημέρα θα μας βρει και πάλι, όπως μετά από κάθε κρίση, μια διαφορετική κοινωνία. Είναι στο χέρι μας, εκείνη η κοινωνία να είναι καλύτερη, να πατάνε τα πόδια σε πιο στέρεες βάσεις.
Μέσα σε αυτήν την αχαρτογράφητη διαδρομή θα εκτιμήσουμε ξανά αυτά που μέχρι χθες θεωρούσαμε αυτονόητα: την υγεία, την αγκαλιά, την παρέα των δικών μας ανθρώπων, μια βόλτα μέσα στο πλήθος, ένα τραπέζι σε ένα κουτούκι/ εστιατόριο, ένα βρώμικο στα όρθια μαζί με άλλους ξενύχτηδες, το να περνάμε στιγμές μαζί (ακόμα και με όσες και όσους δεν συμπαθούμε) αφού είμαστε στο ένα και μοναδικό πλοίο.
Σε αυτή την καινούργια εποχή θα αποκτήσουν αξία και θα αξιολογηθούν επιτέλους ως πολύτιμα καθημερινά αγαθά που δεν είναι δεδομένα: σοβαρή ενημέρωση, θεσμοί και υπηρεσίες που λειτουργούν και εκπληρώνουν τον ρόλο τους, πολίτες που δεν λειτουργούν ανεύθυνα ή υστερικά, μια κοινωνία που είναι μαζί στα δύσκολα.
Θα δούμε αν τελικά θα επανέλθουμε στην πεπατημένη της υπερκατανάλωσης, της απληστίας…. Η οικονομική κρίση που συνοδεύει την πανδημία θα πιέσει μια σειρά από οικονομικές δραστηριότητες (τουρισμός, καύσιμα κοκ). Βγαίνοντας από αυτήν (αναπόφευκτα έρχεται στο μυαλό το γνωστό ανέκδοτο “έλα πάμε, ευτυχώς δεν πάθαμε τίποτα”) θα επιστρέψουμε στα ίδια ή θα δούμε το αύριο με όρους βιωσιμότητας για την κοινωνία, την τοπική οικονομία, το περιβάλλον, τους φυσικούς πόρους κοκ.; Θα δούμε επιτέλους με άλλους όρους την παραγωγή, την κατανάλωση, τα ταξίδια, τον τουρισμό ή θα “πέσουμε με τα μούτρα” σε μια από τα ίδια για να καλύψουμε το “χαμένο έδαφος”;
Το πώς θα περάσουμε και πώς θα βγούμε από αυτή την φουρτούνα, θα μας ανα-διαμορφώσει ως άτομα και ως κοινωνία.
Αφού ήμασταν για κάποιο καιρό όλοι Ιταλοί, τώρα σιγά σιγά γινόμαστε όλοι Ισπανοί, μετά πιθανότατα θα γίνουμε όλοι Γερμανοί, ίσως στη συνέχεια να γίνουν για λίγο όλοι Έλληνες. Δυστυχώς έχει για όλους. Οι επιλογές μας θα κρίνουν αν θα βγούμε πιο δυνατοί και ενωμένοι ή ακόμα πιο ατομιστές, πολωμένοι, χολερικοί, εγωκεντρικοί και αυτοκαταστροφικοί. Και σε αυτή την περίπτωση, είμαστε οι επιλογές μας.
Μέχρι τότε #StayHome, #StaySafe, φροντίζουμε τον εαυτό μας και τα αγαπημένα μας πρόσωπα, μένουμε σπίτι χωρίς να αποκοπούμε από την κοινωνία. βλέπουμε πώς η δική μας δουλειά μπορεί να ανταποκριθεί στα νέα δεδομένα αλλά και να διαμορφώσει ένα καλύτερο αύριο. Η Greenpeace δεν αποτελεί εξαίρεση, δουλεύει “από το σπίτι” για ένα μέλλον πράσινο, δίκαιο και ειρηνικό. Δεν ξέρουμε αν οι πανδημίες θα είναι πιο συχνές στο εγγύς μέλλον, ξέρουμε όμως ότι οι παγκόσμιες κρίσεις και προκλήσεις - όπως αυτή της ανθρωπογενούς ραγδαίας αλλαγής του κλίματος - είναι εδώ και θα κληθούμε και αυτές να τις αντιμετωπίσουμε μαζί.