Μια νέα μελέτη αμφισβητεί τη μακροχρόνια πεποίθηση ότι το Rujm el-Hiri, μια αρχαία κατασκευή στα Υψίπεδα του Γκολάν, χρησιμοποιούνταν ως αστρονομικό παρατηρητήριο.
Η εν λόγω κατασκευή, γνωστή και ως Τροχός των Πνευμάτων, έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των ερευνητών για δεκαετίες λόγω του εντυπωσιακού κυκλικού σχεδιασμού της και των μεγάλων πέτρινων τοίχων. Ωστόσο, τα πρόσφατα ευρήματα δείχνουν ότι οι γεωδυναμικές μετακινήσεις στην περιοχή καθιστούν αμφίβολη τη χρήση της ως παρατηρητηρίου.
Η μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ και του Πανεπιστημίου Ben Gurion, συνδύασε γεωφυσικές αναλύσεις, γεωμαγνητικές μετρήσεις και τεχνολογίες τηλεπισκόπησης. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η περιοχή των Υψιπέδων του Γκολάν έχει υποστεί τεκτονικές μετατοπίσεις για περίπου 150 εκατομμύρια χρόνια, με ρυθμό 8-15 χιλιοστά ετησίως. Αυτές οι κινήσεις έχουν προκαλέσει σημαντικές αλλαγές στον προσανατολισμό της τοποθεσίας με την πάροδο του χρόνου.
Η ερευνητική ομάδα, υπό την ηγεσία της Δρ Olga Khvurova και του καθηγητή Lev Applebaum, ανακάλυψε ότι η αρχική ευθυγράμμιση των τοίχων και των εισόδων του Rujm el-Hiri δεν ευθυγραμμίζεται με τα ουράνια σώματα, όπως θεωρούταν στο παρελθόν. Ανασυνθέτοντας την τεκτονική ιστορία της περιοχής, απέδειξαν ότι η σημερινή θέση της τοποθεσίας διαφέρει από την αρχική της, καθιστώντας την ακατάλληλη για αστρονομικές παρατηρήσεις, όπως τα ηλιοστάσια και οι ισημερίες.
Η μελέτη ανέλυσε επίσης την ευθυγράμμιση της τοποθεσίας με αστρονομικά γεγονότα της εποχής της κατασκευής του, που εκτιμάται ότι έγινε μεταξύ 2500 και 3500 π.Χ. Τα ευρήματα αποδεικνύουν ότι οι ακτινωτοί τοίχοι και οι είσοδοι δεν ήταν ευθυγραμμισμένοι με την ακρίβεια που θα απαιτούσε η παρατήρηση ουράνιων γεγονότων.
Επιπλέον, οι ερευνητές πραγματοποίησαν εκτενή έρευνα στην γύρω περιοχή, χαρτογραφώντας μια ζώνη 30 χιλιομέτρων γύρω από τη Θάλασσα της Γαλιλαίας. Χρησιμοποιώντας δορυφορικές εικόνες, εντόπισαν αρχαιολογικά χαρακτηριστικά που παρέχουν νέες πληροφορίες για τους πρώτους κατοίκους των Υψιπέδων του Γκολάν.
Σημαντικά ευρήματα περιλαμβάνουν κατασκευές με διάμετρο από 40 έως 90 μέτρα, μεγάλους πέτρινους τοίχους και κυκλικούς περιβόλους, οι οποίοι πιθανώς χρησιμοποιούνταν για γεωργικούς ή ποιμενικούς σκοπούς. Επίσης, ανακαλύφθηκαν δεκάδες τύμβοι, οι οποίοι ενδεχομένως χρησίμευαν ως ταφές ή καταφύγια.
Παρά την αμφισβήτηση της αστρονομικής σημασίας του Rujm el-Hiri, ο σκοπός του παραμένει αδιευκρίνιστος. Η ανακάλυψη ταφικών τύμβων και γεωργικών εγκαταστάσεων υποδεικνύει ότι η περιοχή ίσως να είχε κοινωνικο-πολιτιστικό ή τελετουργικό ρόλο, προτείνοντας νέες ερμηνείες για το Τροχό των Πνευμάτων.
Η Δρ Khvurova και η ομάδα της τόνισαν τη σημασία της μελέτης αυτής για την αναθεώρηση της ιστορικής αντίληψης των Υψιπέδων του Γκολάν. Η έρευνα ανοίγει νέες προοπτικές για την κατανόηση της αρχαίας ζωής στην περιοχή και για τις επιπτώσεις των γεωδυναμικών αλλαγών στην ερμηνεία των αρχαιολογικών ευρημάτων. Τα ευρήματα αυτής της μελέτης αναδεικνύουν μια πιο περίπλοκη εικόνα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και προσαρμογών στην περιοχή κατά την αρχαιότητα.
Πηγή: Eurekalert