Σύμφωνα με απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου της Ιταλίας το Μουσείο Γκετί του Λος Άντζελες πρέπει να επιστρέψει τον «Νικηφόρο Νέο», το χάλκινο άγαλμα ηλικίας 2000 ετών, το οποίο είχε αγοράσει το 1977 αντί περίπου 4 εκατ. δολαρίων.
Η υπόθεση έχει πίσω της έντεκα ολόκληρα χρόνια δικαστικής διαμάχης.
Μόλις έγινε γνωστή η απόφαση για την επιστροφή του γλυπτού στην Ιταλία, το Μουσείο Γκετί γνωστοποίησε ότι θα υπερασπιστεί το «νόμιμο δικαίωμα» του στο άγαλμα, το οποίο αποδίδεται στον γλύπτη Λύσιππο και δημιουργήθηκε μεταξύ 300 - 100 π.Χ.
Το περίφημο άγαλμα ανακαλύφθηκε από ψαράδες στο Πέζαρο, στις ιταλικές ακτές της Αδριατικής το 1964, πωλήθηκε αρκετές φορές και τελικά αγοράσθηκε από το αμερικανικό μουσείο πριν από σαράντα χρόνια.
Η Ιταλία κατέθεσε το πρώτο επίσημο αίτημα για επιστροφή του αγάλματος το 1989 υποστηρίζοντας ότι βγήκε από τη χώρα παράνομα, συνεπώς είναι προϊόν λαθρεμπορίου.
Το ανώτατο δικαστήριο απέρριψε την έφεση που είχε ασκήσει το Μουσείο J Paul Getty εναντίον της απόφασης του δικαστή του Πέζαρο, Giacomo Gasparini τον περασμένο τον Ιούνιο για κατάσχεση του αγάλματος.
Η εισαγγελέας του Πέζαρο, Silvia Cecchi δήλωσε στα ιταλικά μέσα ενημέρωσης ότι η απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου ήταν «η τελευταία λέξη της ιταλικής δικαιοσύνης και ότι το άγαλμα του Λυσίππου «πρέπει να επιστραφεί».
Ο υπουργός Πολιτισμού της Ιταλίας, Alberto Bonisoli προέτρεψε τις αμερικανικές αρχές να ενεργήσουν γρήγορα για «την επιστροφή του Λυσίππου στην Ιταλία».
«Είμαι ευτυχής που επιτέλους ολοκληρώθηκε η δικαστική διαδικασία και αναγνωρίστηκε το δικαίωμα ανάκτησης ενός εξαιρετικά σημαντικού έργου της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας» πρόσθεσε.
Ο αγώνας της Ιταλίας περιελάμβανε μεταξύ άλλων, και μια επιστολή προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ από τον κριτικό τέχνης Vittorio Sgarbi με την οποία καλούσε τον Ντόναλντ Τραμπ να διασφαλίσει την επιστροφή του αγάλματος. .
Σημειώνεται ότι, το Μουσείο είχε ισχυριστεί ότι, το άγαλμα βρέθηκε σε διεθνή ύδατα, τονίζοντας ότι αποκτήθηκε από το Μουσείο εννέα χρόνια μετά από απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου της Ιταλίας σύμφωνα με την οποία δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι το άγαλμα ανήκει στην Ιταλία.
Ωστόσο, μία δεκαετία πριν είχε γίνει γνωστό ότι, μεγάλο μέρος της συλλογής αρχαιοτήτων του Μουσείου Γκετί έχει αποκτηθεί από αρχαιοκάπηλους -ή έστω από αναξιόπιστες πηγές.
(Με πληροφορίες από Guardian)