Ίσως το θέμα των εμβολίων αυτήν την περίοδο να είναι μια μεγάλη δυσκολία για τους ανθρώπους που δεν ανήκουν στην τρίτη ηλικία αλλά ούτε είναι και πολύ νέοι.
Δεν είμαι γιατρός και δεν θεωρώ ότι δικαιούμαι να τοποθετηθώ δημόσια ως προς αυτό το θέμα. Ανήκοντας όμως σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα θα ήθελα να καταθέσω ότι έχω μεγάλη ψυχική δυσκολία ως προς το θέμα της επιλογής του εμβολίου.
Ακούμε και διαβάζουμε πολλά για πράγματα, για τα οποία δεν γνωρίζουμε, επειδή δεν είμαστε γιατροί ή βιολόγοι. Και καλούμαστε να πάρουμε μια απόφαση που για πολλούς μπορεί να βιώνεται ως απόφαση «ζωής και θανάτου».
Ίσως επειδή ζούμε σε μια περίοδο όπου ανακύπτουν πολλά υπαρξιακά θέματα τόσο λόγω της πανδημίας και των αμέτρητων θανάτων λόγω του κορονοϊού όσο και εξαιτίας των ελάχιστων περιστατικών εμβολιασμών που είχαν πολύ δυσμενή κατάληξη.
Ενδεικτικά αυτής της κατάστασης που περιγράφω είναι τα λόγια που μας είπε μια φίλη μου πριν εμβολιαστεί. «Κι αν πεθάνω, να ξέρετε ότι σας αγαπώ!» Ήταν φυσικά ένα αστείο. Το χιούμορ όμως συνήθως αποκαλύπτει τις πιο κρυφές μας αλήθειες.
Ο σκοπός αυτού του άρθρου δεν είναι να κατηγορήσει τα εμβόλια ή τους ειδικούς ή τη διαχείριση της πανδημίας.
Το σίγουρο είναι πως η κατάσταση αυτή μας ξεπερνά όλους. Σίγουρα ο καθένας μας ανάλογα με τον τρόπο ζωής του, την κατάσταση της υγείας του, το πώς τον βρήκε αυτή η πανδημία, το πόσα τετραγωνικά είναι το σπίτι του, το αν επηρεάστηκε η δουλειά του και χίλια άλλα μπορεί να έχει άλλη άποψη για τα όσα συμβαίνουν. Όμως δεν είναι εκεί το θέμα. Το θέμα δεν είναι να συνεχίζουμε να διαφωνούμε αδιάκοπα χωρίς κανένα αποτέλεσμα.
Οι επιστήμονες είναι άνθρωποι και κάθε άνθρωπος είναι ατελής. Κάθε επιστήμη είναι ατελής. Στην ομπρέλα κάθε επιστήμης υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα διαφορετικές απόψεις. Η επιστήμη αυτή την περίοδο τρέχει να προλάβει μια πανδημία και δεν είναι παντοδύναμη.
Κι εμείς αυτή τη στιγμή χρειαζόμαστε την επιστήμη όσο ποτέ. Σαν τα παιδιά που περιμένουν να τους πει ο γονιός τους «μη φοβάσαι, δεν υπάρχει κανένα τέρας στην ντουλάπα».
Όμως δεν είμαστε παιδιά και δεν ξέρουμε τι υπάρχει στην ντουλάπα. Είναι ανθρώπινο να φοβόμαστε και όσο δεν δεχόμαστε τον φόβο τόσο αυξάνονται οι επιθέσεις, οι διενέξεις, οι κατηγορίες, η γκρίνια.
Η ανθρωπότητα μαθαίνει από τις κρίσεις που βιώνει. Αν είμαστε ανοιχτοί, μπορούμε να μάθουμε πάρα πολλά από τη χρονιά που πέρασε, ο καθένας μας ξεχωριστά αλλά και όλοι ως ανθρωπότητα.
Το μεγάλο μάθημα που καλούμαστε τώρα να πάρουμε είναι η ευθύνη για τις αποφάσεις μας, η ευθύνη για τη ζωή μας σε ένα ασταθές κοινωνικό περιβάλλον και το πώς θα τοποθετηθούμε τελικά απέναντι σε αυτήν την ευθύνη.
Η αποδοχή του φόβου, του θυμού, της λύπης είναι σημαντικά. Όπως και η αποδοχή της αδυναμίας της δικής μας και των άλλων.
Για μένα η απάντηση σε αυτή την ψυχική ταλαιπωρία θα έρθει μόνο μέσα από μια φιλοσοφημένη τοποθέτηση.
Είμαστε θνητοί τόσο εμείς όσο και τα αγαπημένα πρόσωπα. Συνήθως περνάμε όλη μας τη ζωή προσπαθώντας να το ξεχάσουμε.
Ο κορονοϊός ήταν ένας αγενέστατος επισκέπτης που ήρθε και μας είπε κατά πρόσωπο ότι δεν θα ζούμε για πάντα.
Αν όμως δεν τον διώξουμε με τις κλωτσιές, μπορεί να μας μάθει να ζούμε συμφιλιωμένοι με την ιδέα της θνητότητας ή της ασθένειας.
Η κοινωνία έχει εξοστρακίσει αυτές τις δύο αλήθειες γύρω από τις οποίες γυρίζει κάθε ανθρώπινη ζωή.
Αν αντέξουμε τη φθαρτή μας φύση, μπορούμε μετά να τολμήσουμε να χαρούμε. Μπορούμε μετά να απολαύσουμε. Μπορούμε να καταλάβουμε πόσο πολύτιμο είναι το κάθε λεπτό που περνάει.
Η ζωή μας ήταν και πριν σε τεντωμένο σκοινί, απλώς τότε μπορεί να ήμασταν σκοινοβάτες χωρίς να το ξέρουμε.
Μπορούσαμε οποιαδήποτε στιγμή να αρρωστήσουμε ή να σκοτωθούμε σε τροχαίο. Τώρα η πρόκληση είναι να ισορροπήσουμε αντικρίζοντας συνεχώς γύρω μας τη θνητότητα και την ασθένεια. Κι αν τα καταφέρουμε, η ζωή μας μετά από τη δοκιμασία αυτή μπορεί να έχει περισσότερη ευγνωμοσύνη, σοφία, αντοχή. Κάποτε όλα αυτά θα περάσουν γιατί όλα κάποτε περνούν.
Έτσι απογυμνωμένους λοιπόν μας βρίσκει το καλοκαίρι του 2021. Χωρίς την ψευδαίσθηση πως θα ζούμε για πάντα, χωρίς την ψευδαίσθηση της παντοδύναμης Ιατρικής, ενδεχομένως χωρίς οικονομική ασφάλεια ακόμη και χωρίς τη διάθεση για σχέδια και όνειρα για το μέλλον.
Αν ανατρέξει ο καθένας στην προσωπική του ιστορία σίγουρα θα βρει στιγμές που δοκιμάστηκε, απελπίστηκε, ένιωσε τρόμο κι ωστόσο αυτές οι στιγμές τώρα είναι σαν παράσημα γιατί ήταν μοναδικές ευκαιρίες για να μάθει ποιος είναι στ’ αλήθεια και πόση γενναιότητα έκρυβε χωρίς να το ξέρει.
«Η τέχνη της ζωής μοιάζει περισσότερο με την τέχνη της πάλης παρά με την τέχνη του χορού, αφού απαιτεί να είσαι έτοιμος και να πατάς γερά για να αντιμετωπίσεις όσα έρχονται κατά πάνω σου χωρίς να τα προβλέπεις», έχει γράψει ο Ρωμαίος φιλόσοφος Μάρκος Αυρήλιος και νομίζω πως την εποχή της πανδημίας κάθε γενιά που τη βιώνει χρειάζεται να μάθει την τέχνη της ζωής όσο δεν χρειάστηκε ποτέ άλλοτε τα τελευταία πενήντα χρόνια.