Ένας καθηγητής ΕΠΑΛ χτύπησε μια μαθήτρια και τήν άρπαξε από τα μαλλιά. Στη συνέχεια οι συμμαθητές της τού αναποδογύρισαν το αυτοκίνητο.
Η Υπουργός Παιδείας τόν απέλυσε ακαριαία. Το γεγονός είχε τεκμηριωθεί με βιντεοκάμερα κινητού.
Η πράξη της επαινέθηκε ευρέως καθόσον διέψευσε ευχάριστα την πάγια πρακτική να σέρνονται για χρόνια οι υποθέσεις στα πειθαρχικά χωρίς εν τέλει να απολύεται ο δράστης. Η ατιμωρησία στον χώρο των εκπαιδευτικών, και του Δημοσίου εν γένει, είχε καταντήσει πληγή.
Τι θα είχε να σχολιάσει κανείς γι’ αυτά τα περιστατικά; *
Η Υπουργός δικαιολογημένα θέλησε να σπάσει το παλιό καθεστώς το οποίο είχε καταντήσει γάγγραινα. Και ενήργησε με αίσθηση πολιτικού χρόνου.
Έπραξε καλά; Άριστα. Υποθέτοντας, φυσικά, πως η απόλυση θα γίνει με τις νόμιμες διαδικασίες.
Δεν έπραξε ολοκληρωμένα, όμως.
Α) Πριν καν ξεκινήσει την πειθαρχική διαδικασία λειτούργησε με αντανακλαστικά δημοσιογραφίας. Η βιντεοσκόπηση από συμμαθητή έγινε έτσι δεκτή ως αποδεικτική μέθοδος.
Πού είναι το πρόβλημα εδώ; Στο γεγονός ότι απαγορεύονται τα κινητά εντός του σχολείου. Στην προκειμένη περίπτωση η είσοδός του αγνοήθηκε και η χρήση του επιβραβεύθηκε.
Αν δεν θέλουμε να χάσουμε την προνοητικότητα την οποία οφείλει να διατηρεί πάντοτε ο νομοθέτης, είναι απαραίτητο να σκεφθούμε το ενδεχόμενο το επόμενο παρόμοιο επεισόδιο να είναι σχεδιασμένο. Να προκληθεί, δηλαδή ο όποιος καθηγητής από ομάδα μαθητών οι οποίοι θα έχουν οργανώσει την βιντεοσκόπηση της αντίδρασής του.
Με την έμμεση επιβράβευση, λοιπόν, της χρήσης του κινητού δεν ακούγεται σαν να παρέχει η Υπουργός το σύνθημα;
Β) Είμαι (και όχι μόνο εγώ) περίεργος αν θα διερωτηθεί κανείς από το Υπουργείο για τα αίτια και τις συνθήκες που οδήγησαν σε ένα τόσο θλιβερό περιστατικό. Όταν καθηγητές και μαθητές έρχονται στα χέρια κάτι νοσεί βαρύτατα. Ποιος θα ασχοληθεί;
Δεν έμαθα κάποια σχετική είδηση και φοβάμαι ότι δεν θα υπάρξει. Ενδιαφέρει κανέναν εκεί ψηλά η κατάσταση που επικρατεί στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση; Έχουν ακούσει μαρτυρίες εκπαιδευτικών, αλλά και όσων μαθητών υποφέρουν επειδή πάνε στο σχολείο μόνο για να μάθουν και όχι για τσαμπουκά;
Εδώ και χρόνια είναι κοινό μυστικό ότι τα σχολεία αυτά πάσχουν βαρύτατα. Για πολλούς μαθητές αποτελούν απλώς ‘αναγκαίο κακό’, ένα πάρκινγκ απαραίτητο για να πάρουν ένα ”χαρτί”. Η παραβατικότητα οξύνεται διαρκώς. Νοιάζεται κανένας για τον φόβο των εκπαιδευτικών;
Φυσικά η αντιμετώπιση αυτής της παθολογίας θα όφειλε να ξεκινάει νωρίτερα. Χρειάζεται να διορθώσει έγκαιρα τις μαθησιακές δυσκολίες και την ΔΕΠΥ, να διασυνδέσει τα σχολεία με ιατροπαιδαγωγικά κέντρα, να δημιουργήσει ομάδες στήριξης εκπαιδευτικών. Πράγματα χιλιοειπωμένα από ειδικούς, τα οποία συστηματικά αγνοούνται. Με αποτέλεσμα να γιγαντώνεται η ψυχική απόσυρση από τη μαθησιακή διαδικασία και να χτίζεται αντικοινωνική συμπεριφορά. Στο Λύκειο απλά δεν μαζεύεται.
Γ) Παμπάλαιο το αίτημα για ψυχολογική και ψυχιατρική αξιολόγηση των υποψήφιων εκπαιδευτικών. Είναι κάθε πτυχιούχος κατάλληλος να μπει σε σχολική τάξη; Προφανώς όχι. Το να διαχειριστείς ανθρώπινα σύνολα είναι ασυγκρίτως δυσκολότερο έργο από το να διδάξεις κάποια γνώση.
Αλλά το κράτος μας έτσι τούς αντιμετώπιζε ανέκαθεν. Αποτέλεσμα; Προσωπικότητες που δεν αντέχουν ρίχνονται στον λάκκο των λεόντων. Και καταφεύγουν σε ψυχιάτρους για να τά βγάλουν πέρα, αν δεν πήγαιναν ήδη νωρίτερα.
Δ) Οι συμμαθητές της κοπέλας ενήργησαν με αυτοδικία. Πρόκειται να ασχοληθεί κανείς με αυτό; Θα τό προσπεράσουμε σαν να είναι κάτι φυσιολογικό και αναμενόμενο;
Δεν ξέρω ποια είναι η αρμόζουσα αντιμετώπιση. Προφανώς κάτι το οποίο θα εμπλέκει και τους γονείς των μαθητών, κάτι το οποίο θα περιλαμβάνει και κυρώσεις. Φαντάζομαι ότι θα υπάρχουν σχετικές διατάξεις, όπως εξίσου φαντάζομαι ότι απαιτείται παιδαγωγική δεξιοτεχνία. Άλλο μέ απασχολεί: το λάθος μήνυμα το οποίο εκπέμπει ενδεχόμενη αδράνεια.
*
Συνοψίζω. Η Υπουργός ενήργησε σωστά αλλά ελλιπώς. Η λύση ήταν ενδεδειγμένη αλλά μη ολοκληρωμένη.
Ενδιαφέρουν κανέναν οι ολοκληρωμένες λύσεις; Ή μόνο η πολιτική εξαργύρωση;
Οι ακαριαίες αποφάσεις, οι ανακοινώσεις τύπου ”με απόφαση Υπουργού” είναι εύκολες. Το δύσκολο είναι να δούμε το σχολείο ως σύστημα και να τό διαχειριστούμε σφαιρικά. Ως γιός δύο εκπαιδευτικών, και με πολλούς συγγενείς και φίλους εκπαιδευτικούς, χρησιμοποιώ ιδιαίτερα μια σφαιρική ματιά στα ζητήματα εκπαίδευσης.
Γράφοντας αυτά απευθύνομαι στα ανώτατα κλιμάκια του Υπουργείου Παιδείας και στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. Όχι φυσικά στους συνδικαλιστές της ΟΛΜΕ που έχουν χάσει προ πολλού κάθε ίχνος αξιοπιστίας. Καταθέτω σκέψεις για τη φτωχή και ρηχή αντιμετώπιση του δυσάρεστου περιστατικού, επειδή κάθε αποσπασματική (πολύ περισσότερο, παρορμητική) ‘θεραπεία’ είναι μπάλωμα. Και αναρωτιέμαι αν είναι μοίρα αυτού του τόπου να πορεύεται με μπαλώματα.
Και, τέλος, προτείνω να διαβάσουν όσοι εμπλέκονται με την εκπαίδευση το βιβλίο του Μάσσιμο Ρεκαλκάτι ”Η ώρα του μαθήματος”. Ίσως έτσι να συνειδητοποιήσουν καλύτερα το κατάντημα του δημόσιου σχολείου.