«Το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας: η περίπτωση της Ανατολικής Μεσογείου» ήταν το θέμα συζήτησης σε εκδήλωση που διοργάνωσε την Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου στο Ευρωκοινοβούλιο, ο Ευρωβουλευτής Κώστας Μαυρίδης (ΔΗΚΟ - S&D), υπό την ιδιότητα του ως Πρόεδρος της Πολιτικής Επιτροπής για τη Μεσόγειο.
Ομιλητές στην εκδήλωση ήταν ο κ. Άγγελος Συρίγος, Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων και Αν. Καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, ο κ. Χρίστος Ζήνωνος, Χαρτογράφος - Υδρογράφος και Εμπειρογνώμων καθορισμού θαλάσσιων συνόρων και ο Δρ Νικόλας Α. Ιωαννίδης, Διδάσκων Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Ο Δρ. Ν. Ιωαννίδης αναφέρθηκε στις πρόνοιες των συμφωνιών της Κυπριακής Δημοκρατίας με το Ισραήλ, το Λίβανο και την Αίγυπτο για καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και τόνισε ότι παρόλο που το Ισραήλ δεν έχει υπογράψει την Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας, έχει αποδεχθεί να συνάψει συμφωνία στη βάση των προνοιών του, γεγονός που αναδεικνύει το διεθνή χαρακτήρα της Συνθήκης και καταρρίπτει τους ισχυρισμούς της Άγκυρας. Αναφέρθηκε επίσης στην πρόσφατη συμφωνία Ισραήλ - Λιβάνου, εξηγώντας τις πρόνοιες της.
Ο Υφ. κ. Α. Συρίγος επικεντρώθηκε στις παράνομες αξιώσεις της Τουρκίας στις θαλάσσιες ζώνες της Ελλάδας και της Κύπρου, με ειδική αναφορά στο παράνομο Τουρκολιβυκό μνημόνιο, εξηγώντας πώς αυτές καταρρίπτονται στη βάση της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Τέλος, ο κ. Χ. Ζήνωνος, ως μέλος της διαπραγματευτικής ομάδας για τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Κύπρου με τις γείτονες χώρες (Αίγυπτο, Λίβανο και Ισραήλ), μίλησε για την εμπειρία του και πώς η Κύπρος κατάφερε να καθορίσει την ΑΟΖ της, με αναφορές σε συγκεκριμένα περιστατικά και καταλήγοντας στα μαθήματα που αποκομίζουμε για το μέλλον.
Ιδιαίτερα σημαντική ήταν η επισήμανση ότι στην περίπτωση της Συμφωνίας Ισραήλ – Λιβάνου εφαρμόσθηκε η αρχή της μέσης γραμμής. Είναι σημαντικό ότι τα διεθνή δικαστήρια έχουν δεχθεί ότι η μέση γραμμή αποτελεί κατ΄ αρχήν τη γραμμή αφετηρίας από την οποία πρέπει να εξικνείται κάθε οριοθέτηση. Βάσει και αυτού του παραδείγματος γίνεται σαφές ότι οι οριοθετήσεις πραγματοποιούνται είτε κατόπιν συμφωνίας μεταξύ των γειτονικών κρατών είτε, εάν αυτά δεν είναι δυνατόν να προχωρήσουν σε συμφωνία, με υποβολή της διαφοράς σε τρίτον (δικαστήριο, διαιτησία ή άλλο μέσον επίλυσης των διαφορών).
Από την πλευρά της η Τουρκία, όπως τόνισαν και οι ομιλητές, δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ και μάλιστα στην περίπτωση της Κύπρου σύναψε συμφωνία για έρευνες με το ψευδοκράτος. Δηλαδή η Τουρκία σύναψε συμφωνία με τον εαυτό της όπως τόνισε και ο κ. Συρίγος.
Αυτό που προσπαθεί να κάνει η Τουρκία, η οποία δεν αναγνωρίζει το δικαίωμα υφαλοκρηπίδας στα ελληνικά νησιά, είναι να δημιουργήσει τετελεσμένα και γι′ αυτό τη βλέπουμε να στέλνει σεισμογραφικά ή άλλα ερευνητικά σκάφη σε περιοχές ελληνικού ενδιαφέροντος.
Μάλιστα η Τουρκία ισχυρίζεται την παρουσία ειδικών περιστάσεων στο Αιγαίο και επιθυμεί την εφαρμογή της αρχής της ευθυδικίας αντί της αρχής της μέσης γραμμής. Μάλιστα στο παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο αν και αγνόησε τις ενδιάμεσες Ελληνικές νήσους, φαίνεται να ακολούθησε τη μέση γραμμή.
Όπως τόνισε ο κ. Μαυρίδης σε δήλωσή του, «η ενεργειακή κρίση έχει επαναφέρει το ενδιαφέρον στην Αν. Μεσόγειο και στην ανάγκη για συνεργασία Κύπρου και Ελλάδας με τις χώρες της περιοχής, με επίκεντρο την ενέργεια στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και του σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων των χωρών. Αυτό θα είναι επωφελές τόσο για την ΕΕ όσο και για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
«Το σημερινό συνέδριο», τόνισε ο κ. Μαυρίδης, αποδεικνύει ότι οι εξελίξεις στην Αν. Μεσόγειο προχωρούν με βάση το Διεθνές Δίκαιο, με την ΕΕ να έχει καθοριστικό ρόλο και συμφέρον, ενώ η Τουρκία παραμένει παραβάτης και ταραξίας στην περιοχή, προσκολλημένη στις νεοθωμανικές της επιδιώξεις».
Την εκδήλωση παρακολούθησαν μαζικά, τόσο με φυσική παρουσία όσο και διαδικτυακά, Ευρωβουλευτές, αξιωματούχοι της Ευρ. Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Ευρ. Κοινοβουλίου, διπλωμάτες, δημοσιογράφοι κ.ά.