Μας έχει συμβεί να ψάχνουμε ποια ταινία θα δούμε στο Netflix και τελικά, αναζητώντας την καλύτερη, να μην βλέπουμε καμία ταινία;
Η έννοια του FOMO (Fear Of Missing Out) είναι ευρέως γνωστή ήδη από το 2013. Ο όρος περιγράφει μια κατάσταση φόβου και ανησυχίας μήπως χάσουμε πολύτιμες πληροφορίες, που τριγυρνάνε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πληροφορίες που αφορούν διάφορους τομείς της ζωής, όπως η τεχνολογία, η μόδα, η διασκέδαση ή ακόμη-ακόμη οι ζωές των άλλων.
Όμως πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τί είναι το FOBO;
To FOBO είναι το ακρωνύμιο του Fear of Best Option. Και αν νιώθουμε τεράστια αγωνία ακόμα και για την πιο μικρή και ασήμαντη απόφαση, ίσως υποφέρουμε από αυτό. Προκειμένου να βεβαιωθούμε οι ειδικοί αναλύουν τον ορισμό και τις επιπτώσεις του FOBO στην ψυχική υγεία και μοιράζονται τις συμβουλές τους για να το καταπολεμήσουμε.
Τι ακριβώς είναι το FOBO
«Το FOBO είναι στην ουσία ο φόβος ή το άγχος ότι υπάρχει μια καλύτερη επιλογή για τη ζωή και το μέλλον μας, αλλά εμείς κινδυνεύουμε να την παρακάμψουμε από αφέλεια. Κι αυτό μας κάνει να αδυνατούμε να πάρουμε αποφάσεις, με συνέπεια να παραμένουμε στάσιμοι», εξηγεί ο συγγραφέας και επιχειρηματίας Πάτρικ ΜακΓκίνις. «Το FOBO μπορεί να κάνει την εμφάνισή του όταν όλες οι πιθανές αποφάσεις μοιάζουν αποδεκτές, αλλά εμείς αγωνιζόμαστε να διαλέξουμε μόνο ”μία και καλή”», συμπληρώνει ο ίδιος.
“«Το FOBO είναι στην ουσία ο φόβος ή το άγχος ότι υπάρχει μια καλύτερη επιλογή για τη ζωή και το μέλλον μας, αλλά εμείς κινδυνεύουμε να την παρακάμψουμε από αφέλεια. Κι αυτό μας κάνει να αδυνατούμε να πάρουμε αποφάσεις, με συνέπεια να παραμένουμε στάσιμοι»,”
«To FOBO είναι το ενοχλητικό συναίσθημα που μας κάνει να διστάζουμε όταν πρέπει να πάρουμε μια απόφαση. Ειδικά αν υπάρχουν πολλές διαθέσιμες επιλογές. Διότι ανησυχούμε ότι πάνω που θα έχουμε ”κλειδώσει” την απόφασή μας, κάτι καλύτερο μπορεί να περάσει ακριβώς μπροστά από τα μάτια μας και να είναι ήδη πολύ αργά», υπογραμμίζει ο life coach και επιχειρηματίας Τόμας Σβιτόρκα. «Και αυτό χτυπάει ακόμα και σε στιγμές που πρέπει απλά να διαλέξουμε τι θα φάμε στο εστιατόριο ή ένα μέρος για τις διακοπές μας. Είναι ο ασταμάτητος στοχασμός γύρω από το ερώτημα ”Τι γίνεται αν υπάρχει κάτι ακόμα καλύτερο εκεί έξω;” Ένας αέναος στοχασμός που μας βυθίζει στην απραξία», προσθέτει ο Σβιτόρκα.
Και γιατί το FOBO είναι τόσο επικίνδυνο
Το FOBO οδηγεί σε υπερανάλυση και διαδοχικές αναβολές των υποχρεώσεών μας. Είναι ένας φόβος που μας παγιδεύει στην αναποφασιστικότητα και μας καθιστά αλλεργικούς απέναντι στην οποιαδήποτε μορφή δέσμευσης και συνέπειας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ζούμε διαρκώς ερήμην μας κάτω από τον φόβο ενός μεγάλου «ίσως».
Σε αντίθεση με το FOMO, που είναι ένας εσωτερικός αγώνας που πληγώνει περισσότερο εμάς τους ίδιους, το κόστος του FOBO επιβαρύνει και τους γύρω μας. Για αυτό και τα άτομα με FOBO τείνουν να διώχνουν μακριά τους φίλους, τις οικογένειές τους, τους επιχειρηματικούς συνεργάτες και τους πιθανούς ρομαντικούς συντρόφους τους. Επειδή οι άνθρωποι τελικά χάνουν την εμπιστοσύνη τους απέναντι σε ένα άτομο που αδυνατεί να πάρει την οποιαδήποτε μικρή ή μεγάλη απόφαση και δεν στέλνει ξεκάθαρα σήματα.
Η έννοια του FOBO βασίζεται στη λανθασμένη πεποίθηση ότι όσο περισσότερο ερευνάμε τις εναλλακτικές μας, τόσο περισσότερες επιλογές θα έχουμε και αυτό, θα οδηγήσει στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Ωστόσο, αντί αυτού, απλώς περιμένουμε και περιμένουμε, σταθμίζοντας μια ατελείωτη λίστα πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων, χωρίς καμία πρόσθεση να δράσουμε.
“«Διανοητικά, το FOBO ελλοχεύει ο κίνδυνος να προκαλέσει άγχος και συμπτώματα κατάθλιψης. Επειδή η συνεχής αναζήτηση καλύτερων επιλογών μας εμποδίζει να απολαύσουμε το παρόν»,”
Να μερικά παραδείγματα του FOBO στην καθημερινότητα:
Ψάχνουμε ποια ταινία θα δούμε στο Netflix και τελικά, αναζητώντας την καλύτερη, δεν βλέπουμε καμία ταινία
Αναζητάμε την top οδοντόβουρτσα και επειδή στον διάδρομο υπάρχουν 50 διαφορετικές, παίρνουμε πάλι την ίδια που είχαμε
Δεν κλείνουμε εστιατόριο για το σαββατόβραδο, επειδή νομίζαμε πως είχαμε δεκάδες επιλογές και τελικά δεν βρίσκουμε τραπέζι οπότε μένουμε σπίτι
- Δεν ξέρουμε από ποια δουλειά του σπιτιού να ξεκινήσουμε, οπότε τελικά δεν κάνουμε καμία.
«Διανοητικά, το FOBO ελλοχεύει ο κίνδυνος να προκαλέσει άγχος και συμπτώματα κατάθλιψης. Επειδή η συνεχής αναζήτηση καλύτερων επιλογών μας εμποδίζει να απολαύσουμε το παρόν», μας προειδοποιεί η ψυχολόγος Πατρίτσια Ντίξον. «Αυτή η νοοτροπία διαβρώνει την αυτοπεποίθησή μας, οδηγώντας σε αναβλητικότητα και αναποφασιστικότητα. Και σε ό,τι αφορά τις σχέσεις, αυτός ο φόβος στέκεται εμπόδιο στην σύνδεση και καθιστά δυσάρεστα πράγματα που άλλοτε μας προσέφεραν στιγμές χαράς», καταλήγει η Ντίξον.
Πώς θα καταπολεμήσουμε το FOBO
1. Αγκαλιάζουμε την ιδέα ότι οι αποφάσεις μας για την ώρα, είναι οι καλύτερες δυνατές. Ακόμα κι αν προκύψουν πιο «φωτεινές» εναλλακτικές αργότερα.
2. Αντί να βλέπουμε τις άλλες επιλογές ως εγγενώς καλύτερες, ας αναγνωρίσουμε απλώς ότι είναι διαφορετικές από τη δική μας. Χωρίς αρνητικό ή θετικό πρόσημο. Αυτή η προοπτική θα μας ενθαρρύνει να πάρουμε αποφάσεις, αντί να περιμένουμε κάτι καλύτερο επί ματαίω.
3. Εμπιστευόμαστε το ένστικτό μας. Ακόμα κι αν κάνουμε λάθος. Γιατί ξέρουμε ότι στην περίπτωση που δεν δράσουμε καν, θα είμαστε ούτως ή άλλως χαμένοι.
4. Εάν αισθανόμαστε ότι το άγχος και το στρες που σχετίζονται με το FOBO μας καταστρέφουν τη ζωή αναζητάμε υποστήριξη από έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.
5. Αξιολογούμε τον κίνδυνο και τον βαθμό αναστρεψιμότητας των επιλογών μας. Ειδικά αν μιλάμε για αποφάσεις της καθημερινότητας, αυτό θα μας βοηθήσει να διαλέξουμε στο τσακ μπαμ. Πόσο κακό θα μας κάνει στο κάτω κάτω μια μέτρια ταινία ή μια σοκολάτα με καραμέλα αντί για φουντούκια;
6. Για αποφάσεις με μεγαλύτερο αντίκτυπο στο μέλλον μας συμβουλευόμαστε τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Τα άτομα στα οποία έχουμε εμπιστοσύνη και γνωρίζουν τα τεκταινόμενα στον τομέα για τον οποίο ζητάμε τη συμβουλή τους.
Και κάτι για το τέλος...
Είναι παράλογο να πιστεύουμε ότι κάθε μας απόφαση στο παρόν θα μας φαίνεται ιδανική για πάντα. Δεν μπορούμε να ξέρουμε ανά πάσα στιγμή ότι όλα αυτά που κάνουμε είναι 100% σωστά.
Όμως ας δούμε τα θετικά: Το να ζούμε έστω και με αυτή τη μικρή αβεβαιότητα είναι ένα είδος πολυτέλειας. Διότι έχουμε πολλές επιλογές και είναι στο χέρι μας να διαλέξουμε.
Οπότε, αντί να είμαστε αδρανείς και ανήσυχοι θα έπρεπε να είμαστε ευγνώμονες, αποφασιστικοί, με τις κεραίες τεντωμένες. Ώστε και στην περίπτωση λάθους, να έχουμε τη δυνατότητα να ανατρέψουμε το αποτέλεσμα και να γυρίσουμε την αντιξοότητα υπέρ μας.