Τώρα που ο καιρός άνοιξε για τα καλά, μια εξαιρετική και επωφελής ασχολία είναι ο κήπος. Κι αν η λέξη «κήπος» παραπέμπει αυτομάτως στο προνόμιο της αυλής -μιλώντας για τα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου η αυλή είναι αληθινό προνόμιο- στην πραγματικότητα, ένα κηπάκι μπορεί να στηθεί παντού: Από το μπαλκόνι μέχρι το περβάζι του παραθύρου και την κουζίνα μας.
Ήρθε η ώρα να φυτέψουμε τα λαχανικά, τα φρούτα και τα βότανα μας. Η μεγάλη ζήτηση σε σπόρους και είδη κηπουρικής που καταγράφεται τους τελευταίους δύο μήνες εν μέσω πανδημίας δεν είναι διόλου τυχαία.
Μια όμορφη ιδέα είναι η δημιουργία ενός μικρού κήπου που θυμίζει τα περίφημα «Victory Gardens» του Πρώτου και Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι Σύμμαχοι σε μία προσπάθεια εξασφάλισης, έστω στοιχειωδώς, των φρούτων και των λαχανικών κάθε οικογένειας, υποστήριξαν την ιδέα της καλλιέργειας στο σπίτι.
«Για ό,τι γίνεται στο δικό σας περιβάλλον και στον κήπο σας, τον έλεγχο έχετε εσείς», λέει εν μέσω πανδημίας η Τζάνις Πάρκερ, διευθύντριας της αρχιτεκτονικής σχολής «Janice Parker Landscape Architects» στο Γκρίνουιτς, Κονέκτικατ των ΗΠΑ.
Με ένα σωστό πλάνο και καλό χώμα, η καλλιέργεια λαχανικών και φρούτων δεν θα φέρει μόνο φρέσκα και γευστικά προϊόντα στο πιάτο μας, αλλά επιπλέον θα γεμίσει τον ελεύθερο χρόνο μας με κάτι δημιουργικό (και εξαιρετικά αγχολυτικό).
Το ερώτημα είναι: πώς και πού θα φτιάξουμε ένα τέτοιο κηπάκι στο σπίτι μας.
Αρχικά ας προμηθευτούμε τα απαραίτητα εργαλεία
Προτού ξεκινήσουμε τον κήπο μας καλό θα ήταν να επισκεφθούμε ένα φυτώριο.
Ανάλογα με το σημείο στο οποίο θα στήσουμε τον κήπο μας θα χρειαστούμε τα κατάλληλα εργαλεία και εφόδια: Γλάστρες, ξύλα για τον λαχανόκηπο, φράχτη και φυσικά τα φυτά, τους σπόρους και το χώμα. Όπως επίσης φτυάρι, γάντια και εργαλεία κηπουρικής.
Ποιος είπε ότι δεν μπορούμε να φτιάξουμε ένα μικρό κήπο μέσα στο σπίτι
Δεν χρειάζεται να έχουμε πρόσβαση σε μια μεγάλη αυλή ή σε μπαλκόνι για να στήσουμε τον κήπο μας. Σε ένα παράθυρο έχουμε χώρο τουλάχιστον για μια γλάστρα στην οποία μπορούμε να καλλιεργήσουμε βότανα ή και λαχανικά.
«Αν δεν έχετε στο σπίτι έξοδο κινδύνου ή μπαλκόνι, μπορείτε να φτιάξετε ένα μικρό κήπο στη κουζίνα», προτείνει η Λία Πένιμαν, υπεύθυνη της φάρμας «Soul Fire Farm» στο Πίτερσμπουργκ της Νέας Υόρκης και συγγραφέας του βιβλίου «Farming While Black».
Μπορούμε για παράδειγμα, να καλλιεργήσουμε μικρά λαχανικά όπως microgreens σε δοχεία αλουμινίου ή σε συσκευασίες φαγητών.
Θα πρέπει να τρυπήσουμε το κάτω μέρος, να το γεμίσουμε με χώμα και να ρίξουμε μια μεγάλη δόση σπόρων.
Έπειτα θα πρέπει να καλύψουμε τους σπόρους με μια νωπή πετσέτα και να τα ποτίζουμε καθημερινά διατηρώντας το χώμα υγρό. Όταν φυτρώσουν θα αφαιρέσουμε τη πετσέτα και σε περίπου δύο εβδομάδες θα είναι έτοιμα για κατανάλωση.
Τα microgreens είναι όλα τα λαχανικά και τα βότανα που βρίσκονται στη πρώτη φάση ανάπτυξής, μεταξύ του σταδίου τις βλάστησης και πριν την ανάπτυξη των πρώτων φύλλων (ρόκα, βασιλικός, μανιτάρια κλπ, που την τελευταία δεκαετία βρίσκουμε και σε πολύ καλά εστιατόρια).
Ένας κήπος στο μπαλκόνι, την ταράτσα ή την έξοδο κινδύνου
Φυτά όπως τομάτες, φράουλες, μαρούλι, σέσκουλα, βότανα, μελιτζάνες ακόμα και πατάτες μπορούν να μεγαλώσουν σε γλάστρες και μεγάλα δοχεία στο μπαλκόνι, την ταράτσα, αρκεί να επιλέξουμε το σωστό σημείο.
Στην ταράτσα πρέπει να σιγουρευτούμε ότι κατά το στήσιμο του κήπου δεν μπλοκάρουμε τους αποχετευτικούς σωλήνες ή κάποια υδρορροή. Από την άλλη, αν έχουμε έξοδο κινδύνου και επιλέξουμε το σημείο για το κηπάκι μας, πρέπει να αφήσουμε ελεύθερο τον δρόμο προς την έξοδο. Μια καλή ιδέα είναι να τοποθετήσουμε στο μπαλκόνι μας ένα καφασωτό πάνω σε ένα τοίχο ή στα κάγκελα για να βάλουμε κολοκύθια ή φασόλια ώστε να είναι πιο εύκολο να αναρριχηθούν.
Επίσης, θα πρέπει να επιλέξουμε γλάστρες με καλή αποστράγγιση, από οποιοδήποτε υλικό μας αρέσει - κεραμική, ξύλινη, πλαστική γλάστρα ή υφασμάτινη τσάντα. Οι μεγαλύτερες γλάστρες είναι πιο εύκολο να διατηρηθούν σε σχέση με τις μικρές γιατί το χώμα δεν στεγνώνει γρήγορα. Τοποθετούμε τις γλάστρες σε σημείο που χτυπάει ο ήλιος πριν τις γεμίσουμε με όλα τα υλικά, ειδάλλως θα είναι πολύ βαριά για να τη μετακινήσουμε.
Ένας λαχανόκηπος στην αυλή
Πριν φτιάξουμε τον λαχανόκηπο μας θα πρέπει να επιλέξουμε το σημείο της αυλής όπου τη χτυπάει ο ήλιος τουλάχιστον έξι ώρες τη μέρα. Αν η αυλή έχει καλής ποιότητας χώμα, χωρίς τοξίνες, μπορούμε να σκάψουμε κατευθείαν στο έδαφος αφαιρώντας τα χόρτα, τα αγριόχορτα και τις ρίζες και εφοδιάζοντας με μια μίξη από λίπασμα και χώμα για γλάστρες. Ωστόσο, προτού κάνουμε οποιαδήποτε απόπειρα να καλλιεργήσουμε κάτι θα πρέπει να ελέγξουμε τη ποιότητα του χώματος μας.
Αν δεν θέλουμε να μπούμε σε όλη αυτή τη διαδικασία, μπορούμε να φτιάξουμε ένα υπερυψωμένο λαχανόκηπο. Με αυτό τον τρόπο θα είμαστε σε θέση να ελέγχουμε το οτιδήποτε στο χώμα μας και σε περίπτωση μετακόμισης μας να το πάρουμε μαζί μας. Έχουμε τη δυνατότητα ή να αγοράσουμε ένα έτοιμο ή να προμηθευτούμε τα υλικά να το φτιάξουμε μόνοι μας.
Η Πένιμαν συμβουλεύει να τοποθετήσουμε ένα ειδικό πανί για το χώμα και το έδαφος κάτω από τον λαχανόκηπο και μετά να τον γεμίσουμε με το χώμα - για παράδειγμα με μια μίξη πενήντα - πενήντα χώματος και λιπάσματος. Μια καλή επιλογή είναι να αγοράσουμε βιολογικό χώμα.
Για να κρατήσουμε τον λαχανόκηπο μας ασφαλή και να μην έχουμε απρόσκλητους επισκέπτες που θα «επιτεθούν» στη καλλιέργεια μας πριν από εμάς είναι σημαντικό να βάλουμε περιμετρικά του λαχανόκηπου ένα δίχτυ δημιουργώντας έναν φράχτη. Ο φράχτης αυτός θα πρέπει να είναι ψηλός και σταθερός αλλά να μην μοιάζει με φρούριο.
Τι θα μπορούσαμε να φυτέψουμε
Ας αφήσουμε την όρεξη μας να πει τι να φυτέψουμε. Δεν χρειάζεται να καλλιεργήσουμε κάτι που δεν μας αρέσει να τρώμε.
Η Ms. Deppe, συγγραφέας του βιβλίου «The Tao of Vegetable Gardening», προτείνει να φυτέψουμε λαχανικά και φρούτα που αρέσουν σ′ εμάς και στην οικογένεια μας.
Είναι σημαντικό να ακολουθήσουμε τις οδηγίες για τους σπόρους και πώς να τους φυτέψουμε αφού κάθε φυτό χρειάζεται τον χώρο του για να μπορέσει να αναπτυχθεί. Πρέπει να ακολουθούμε κατά γράμμα τον καιρό ώστε να μην φυτέψουμε τους σπόρους ούτε πολύ νωρίς ούτε πολύ αργά. Για τις πληροφορίες αυτές μπορούμε να ρωτήσουμε ένα φυτώριο ή να αναζητήσουμε στοιχεία στο διαδίκτυο.
Στο λαχανόκηπο μας μπορούμε να προσθέσουμε μια επιπλέον στρώση οργανικού λιπάσματος για να μειώσουμε τη πιθανότητα να βγουν αγριόχορτα. Ακόμα, μπορούμε να εγκαταστήσουμε σύστημα άρδευσης για να είναι πιο εύκολο και ξεκούραστο το πότισμα.
Στις γλάστρες που θα έχουμε στο μπαλκόνι, την ταράτσα, την έξοδο κινδύνου ή μέσα στο σπίτι μας θα πρέπει να τις ποτίζουμε καθημερινά για να μην στεγνώνει το χώμα. Για αυτό μπορούμε να τις συγκεντρώσουμε όλες μαζί σε ένα σημείο για να είναι πιο εύκολο να τις ποτίσουμε.
Ωστόσο, η πιο σημαντική συμβουλή είναι να κάνουμε αυτό που μας κάνει χαρούμενος, να φυτέψουμε στην προκειμένη περίπτωση λαχανικά ή λουλούδια που μας αρέσουν και μπορούν να καλλιεργηθούν εύκολα.
ΠΗΓΗ: The New York Times