Αξιοποιώντας το γεωλογικό ιστορικό των ωκεανών, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης εντόπισαν μια σύνδεση ανάμεσα στις τροχιές της Γης και του Άρη που επηρεάζει τα μοτίβα αύξησης της θερμοκρασίας στον πλανήτη μας και την κυκλοφορία των υδάτων στα μεγάλα βάθη.
Αναλυτικότερα, ο ερευνητές ήταν σε θέση να διαπιστώσουν έναν κύκλο 2,4 εκατομμυρίων ετών όπου ρεύματα σε μεγάλη βάθη ενισχύονται και αποδυναμώνονται, κάτι που συνδέεται με τη σειρά του με περιόδους αυξημένης ηλιακής ενέργειας και θερμότερου κλίματος.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο Nature Communications, ασχολείται με δύο ερωτήματα: Πώς η κλιματική αλλαγή σε γεωλογική χρονική κλίμακα επηρεάζει την κυκλοφορία του νερού στους ωκεανούς και πώς αυτό θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να δημιουργήσουν μοντέλα για τις μελλοντικές εξελίξεις στο κλίμα. Οι ερευνητές έψαξαν να βρουν εάν τα ρεύματα στον πυθμένα του ωκεανού γίνονται πιο ζωηρά ή πιο βραδυκίνητα σε θερμότερα κλίματα (σημειώνεται πάντως πως οι κύκλοι αυτοί δεν συνδέονται με την παρούσα ταχεία αύξηση της θερμοκρασίας που προκαλείται από τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου λόγω ανθρώπινης δραστηριότητας).
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως η «ζωηρότητα» των ρευμάτων σε μεγάλα βάθη αλλάζει στο πλαίσιο κύκλων 2,4 εκατομμυρίων ετών. Οι κύκλοι αυτοί αποκαλούνται «αστρονομικοί μεγάλοι κύκλοι» και λαμβάνουν χώρα λόγω των αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στις τροχιές της Γης και του Άρη. Ωστόσο στοιχεία για αυτό σπάνια εντοπίζονται στο γεωλογικό ιστορικό.
Σύμφωνα με την Αντριάνα Ντούτκιεβιτς, του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, «ήταν έκπληξη όταν βρήκαμε αυτούς τους κύκλους 2,4 εκατομμυρίων ετών στα ιζηματικά δεδομένα μεγάλων βαθών. Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να τα εξηγήσουμε: Συνδέονται με κύκλους στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ Άρη και Γης σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο».
Κατά τον καθηγητή Ντίτμαρ Μίλερ, του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, «τα βαρυτικά πεδία των πλανητών στο Ηλιακό Σύστημα παρεμβάλλονται το ένα στο άλλο και αυτή η αλληλεπίδραση...αλλάζει την πλανητική εκκεντρότητα, ένα μέτρο σύγκρισης όσον αφορά στο πόσο κυκλικές είναι οι τροχιές τους».
Για τη Γη αυτό σημαίνει περιόδους αυξημένης εισερχόμενης ηλιακής ακτινοβολίας και θερμότερουκ λίματος σε κύκλους 2,4 εκατομμυρίων ετώ. Οι ερευνητές βρήκαν πως οι θερμότεροι κύκλοι συσχετίζονται με αυξημένη συχνότητα «ρηγμάτων/ διαλειμμάτων» στο ιστορικό των βαθών του ωκεανού, σχετίζονται με ζωηρότερη κυκλοφορία υδάτων στα βάθη της θάλασσας. Η έρευνα έδειξε ότι δίνες σε μεγάλα βάθη ήταν σημαντικό στοιχείο των θαλασσών που θερμαίνονταν στο μακρινό παρελθόν. Οι δίνες αυτές είναι σαν γιγαντιαίες ρουφήχτρες και συχνά φτάνουν στον πυθμένα, διαβρώνοντάς τον και οδηγώντας σε μεγάλες συσσωρεύσεις ιζημάτων.