Οι ηγέτες της ΕΕ επιδόθηκαν σε μια νέα προσπάθεια την Παρασκευή να ξεπεράσουν τις διαφορές τους ως προς τη διαχείριση των μεταναστών, μα διαφώνησαν ως προς το ποιος είναι ο καλύτερος δρόμος προς τα εμπρός, με την πρόεδρο της Κομισιόν να τονίζει πως δεν θα υπάρξουν κεφάλαια της ΕΕ για «συρματοπλέγματα και τείχη».
Το ζήτημα της μετανάστευσης απασχολεί έντονα την ΕΕ, καθώς ενισχύει την υποστήριξη για εθνικιστικές και λαϊκιστικές παρατάξεις ανά την Ένωση, καθιστώντας δύσκολο τον συμβιβασμό μεταξύ των 27 μελών της. «Οι τελευταίοι μήνες έχουν δείξει ότι η πίεση της μετανάστευσης δεν μειώνεται. Στην πραγματικότητα αυξάνεται» είπε ο νέος καγκελάριος της Αυστρίας, Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ. Όπως πρόσθεσε, είναι απαραίτητη η αυστηροποίηση του ελέγχου στα εξωτερικά σύνορα της Ένωσης, υποστηρίζοντας την έκκληση της Λιθουανίας για χρηματοδότηση από την ΕΕ υποδομών «σκληρών» συνόρων, περιλαμβανομένων φραχτών και drones.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξέφρασε την αντίθεσή της σε αυτό. «Ήμουν ξεκάθαρη ως προς το ότι υπάρχει εδώ και πολύ καιρό η άποψη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Ευρωκοινοβούλιο ότι δεν θα υπάρξει χρηματοδότηση για συρματοπλέγματα και τείχη» είπε σχετικά.
Οι ηγέτες της ΕΕ ανέθεσαν στην Κομισιόν να προβεί σε προτάσεις, χωρίς αριθμούς ή διευκρινίσεις σε αυτή τη φάση πού θα έπρεπε να πάνε τα χρήματα.
Σύμφωνα με δεδομένα των Ηνωμένων Εθνών, φέτος μέχρι τώρα έχουν φτάσει μέσω Μεσογείου περίπου 5.100 μετανάστες, και αρκετές χιλιάδες έχουν περάσει στις τρεις χώρες της ΕΕ που συνορεύουν με τη Λευκορωσία. Ωστόσο η Frontex ανέφερε αυτόν τον μήνα ότι περίπου 134.000 είχαν προσπαθήσει να περάσουν στην ΕΕ από όλες τις κατευθύνσεις ως τώρα φέτος, περίπου 50% παραπάνω από τους αριθμούς που είχαν αναφερθεί για τους πρώτους εννιά μήνες του 2019, πριν την πανδημία Covid-19.
To Λουξεμβούργο, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία και το Βέλγιο έχουν δεχτεί πολλούς πρόσφυγες και μετανάστες που εισήλθαν στην Ένωση από την κρίση με τις παράτυπες εισόδους από τη Μεσόγειο το 2015-2016. Ο Βέλγος πρωθυπουργός, Αλεξάντερ ντε Κρού, είπε πως αυτό δεν ήταν σωστό, ζητώντας μέτρα για την προστασία των εξωτερικών συνόρων από την παράτυπη μετανάστευση και βοήθεια για πρόσφυγες που ζητούν άσυλο. «Και οι 27 μας μπορούμε να το κάνουμε αυτό, μαζί» είπε. Το σχόλιο αυτό, σημειώνει το Reuters, υποδεικνύει την έκταση του διχασμού στο εσωτερικό της ΕΕ, όπου η Πολωνία και η Ουγγαρία αρνούνται να φιλοξενήσουν όσους έρχονται από τη Μέση Ανατολή και τη βόρεια Αφρική προκειμένου να βοηθήσουν τις χώρες άφιξης στον νότο και τις πλούσιες χώρες- προορισμούς.
Η ΕΕ λέει πως η Λευκορωσία ενθαρρύνει τη μετανάστευση ως μια μορφή υβριδικού πολέμου που είναι σχεδιασμένη για να της ασκήσει πίεση λόγω των κυρώσεων που επέβαλε στο Μινσκ. Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο, το αρνείται αυτό και κατηγορεί την ΕΕ για την ανθρωπιστική κρίση στα σύνορα.
«Θα συνεχίσουμε την πίεση στο καθεστώς Λουκασένκο» είπε η φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας πως η Ένωση είναι πρόθυμη να εξετάσει το ενδεχόμενο περαιτέρω κυρώσεων.
Ο Λιθουανός πρόεδρος Γκιτάνας Ναουσέντα είπε ότι χρειάζεται ένα φυσικό φράγμα για την προστασία βραχυπρόθεσμα της ΕΕ από περαιτέρω μεταναστευτικές πιέσεις από τη Λευκορωσία που χρησιμοποιούνται ως «όπλο».
«Ουδείς γνωρίζει τι θα συμβεί αύριο. Ίσως να υπάρξουν τρεις, τέσσερις, πέντε χιλιάδες μετανάστες που παραμένουν στα σύνορα ταυτόχρονα ή προσπαθούν να τα περάσουν σε διαφορετικά σημεία...πρέπει να είμαστε αποφασιστικοί» είπε.
Η ομοσπονδιακή αστυνομία της Γερμανίας ανέφερε την προηγούμενη εβδομάδα πως πάνω από 4.300 άτομα είχαν μπει στη χώρα από την Πολωνία έχοντας ταξιδέψει από τη Λευκορωσία από τον Αύγουστο, τη στιγμή που μόνο 26 είχαν καταγραφεί από τον Ιανουάριο ως τον Ιούλιο.
Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου είπε ότι η ΕΕ θα έπρεπε να συζητήσει τόσο με το Μινσκ όσο και με τη Μόσχα για να βρεθεί λύση, αντί να επιβάλει περισσότερες κυρώσεις. Επίσης, ζήτησε να προστατευτούν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν κατάλληλη μεταχείριση, από πολλές ευρωπαϊκές χώρες» είπε ο Ξαβιέ Μπέτελ. «Πρέπει να παραμείνει δυνατή η τακτική μετανάστευση. Πρέπει να βρούμε τη σωστή ισορροπία».
Από πλευράς του ο Έλληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, εξέφρασε την ικανοποίησή του, καθώς, όπως είπε, μετά από παρέμβαση του, το τελικό κείμενο συμπερασμάτων είναι αισθητά βελτιωμένο και υπάρχει ρητή αναφορά προς την Τουρκία να τηρήσει την Κοινή Δήλωση ΕΕ- Τουρκίας του 2016. Επίσης τονίζεται η μη αποδοχή της εργαλειοποίησης του μεταναστευτικού για άλλους σκοπούς, κάτι που όπως εξήγησε αφορά Τουρκία αλλά και Λευκορωσία. Σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη μία τέτοια εργαλειοποίηση μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική και για την Συνθήκη Σένγκεν. Επίσης, όπως είπε, εκφράζεται η αποφασιστικότητα της ΕΕ για τη φύλαξη των εξωτερικών της συνόρων, ενώ ξεκίνησαν και συζητήσεις για χρηματοδότηση έργων που θα ενισχύουν τη φύλαξη τους. «Δεν βλέπω τον λόγο γιατί παρεμβάσεις, όπως τα έργα που γίνονται αυτήν την ώρα στον Έβρο να μην χρηματοδοτηθούν από κοινοτικούς πόρους», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Με πληροφορίες από Reuters, Deutsche Welle