Με το «Μουσείο της Ανασκαφής» του, που ανοίγει για το κοινό στις 26 Ιουνίου, στο οποίο θα παρουσιάζονται 1.150 αντικείμενα, από τα χιλιάδες που άφησαν πίσω τους οι άνθρωποι που έζησαν εδώ για περισσότερο από 4.500 χρόνια, ευρήματα τα οποία αποκαλύφθηκαν στα θεμέλια του, γιορτάζει το Μουσείο Ακρόπολης τα 15 χρόνια λειτουργίας του.
Στα πεπραγμένα του έτους (Ιούνιος 2023 - Ιούνιος 2024) ανακοινώθηκε, μεταξύ άλλων η επισκεψιμότητα, η οποία για το 2023 ήταν στα 1.904.456 άτομα «προσεγγίζοντας τους αριθμούς όχι μόνο του 2019, αλλά και της πρώτης χρονιάς λειτουργίας», όπως σημείωσε ο γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης. Το πρώτο εξάμηνο του 2024, το Μουσείο υποδέχτηκε 904.541 επισκέπτες (μέχρι και το Σαββατοκύριακο 15-16 Ιουνίου), με τον κ. Σταμπολίδη να εκτιμά ότι το εξάμηνο «θα ξεπεράσουμε το 1 εκατομμύριο επισκέπτες».
Σε ερώτηση εάν η λειτουργία του νέου εκθεσιακού χώρου, τον οποίο ο κ. Σταμπολίδης χαρακτήρισε «Το Μουσείο κάτω από το Μουσείο», θα επηρεάσει την τιμή του εισιτηρίου, ο γενικός διευθυντής απάντησε ότι το αντίτιμο γενικής εισόδου θα διαμορφωθεί από 1η Νοεμβρίου στα 20 ευρώ για όλο τον χρόνο και η μειωμένη είσοδος στα 10 ευρώ, επισημαίνοντας ότι «όσοι έχουν κλείσει τα εισιτήρια τους [μέχρι την 1η Νοεμβρίου] δεν θα πληρώσουν κάτι παραπάνω» και προσθέτοντας ότι υπάρχουν «ομάδες και ειδικά νέων που δεν πληρώνουν ούτε ένα ευρώ», εννοώντας τους δικαιούχους μειωμένης και ελεύθερης εισόδου.
Όσον αφορά την πολυσυζητημένη δήλωση της αντιπροσώπου της Τουρκίας στην 24η Σύνοδο της Διακυβερνητικής Επιτροπής της UNESCO για την Επιστροφή των Πολιτιστικών Αγαθών στις Χώρες Προέλευσης (29 - 31 Μαΐου, Παρίσι), ότι «δεν είναι σε γνώση μας η ύπαρξη φιρμανιού» που να νομιμοποιεί την αρπαγή των Γλυπτών του Παρθενώνα από τον λόρδο Έλγιν, ο κ. Σταμπολίδης, ο οποίος συμμετείχε στη Σύνοδο, υπογράμμισε ότι η επιβεβαίωση της Τουρκίας ήταν με βάση τα επιχειρήματα μας -«Επιβεβαίωσε αυτό που λέμε χρόνια και που παρουσιάζουμε και στην έκθεση ”Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας”»-, ενώ αναφέρθηκε στην υποστηρικτική στάση των περισσοτέρων χωρών (σημειώνοντας με νόημα ότι σε τέτοιους είδους διασκέψεις υπάρχουν συνομιλίες και συζητήσεις και στα διαλείμματα).
«Ο Παναμάς δεν μίλησε μόνο για επιστροφή. Επιτακτικά είπε ότι πρέπει να επανενωθούν. Έχει δηλαδή περάσει και η έννοια της επανένωσης στις χώρες, για να μην μιλήσω για τις θερμές υποστηρίξεις της Αιγύπτου, της Ινδίας, της Τσεχίας, της Ιταλίας… Από τις 20 χώρες, τουλάχιστον οι 18 πάρα πολύ έντονα έθεσαν αυτό το θέμα της επιστροφής και επανένωσης των αρχιτεκτονικών γλυπτών του Παρθενώνα. Και επιμένω σε αυτό, γιατί δεν πρόκειται για ανεξάρτητα έργα. Δεν είναι αγάλματα που βρέθηκαν εδώ ή εκεί. Είναι κομμάτια της σύλληψης και της εκτέλεσης του μεγαλύτερου και σημαντικότερου αρχιτεκτονήματος, του έργου της κλασικής αισθητικής εποπτείας και φυσικά της Δημοκρατίας που είναι ο Παρθενώνας», υπογράμμισε ο Ν. Σταμπολίδης, ο οποίος αναφέρθηκε στις οριστικές επανενώσεις του «θραύσματος Fagan» στον λίθο VI της ανατολικής ζωφόρου του Παρθενώνα (Ιούνιος 2022) και των τριών θραυσμάτων του γλυπτού διακόσμου του Παρθενώνα από τα Μουσεία του Βατικανού στο Μουσείο Ακρόπολης (Μάρτιος 2023).
Όπως επίσης, και στη συμμετοχή του Μουσείου Ακρόπολης σε στρογγυλή τράπεζα της UNESCO στις 27 Ιουνίου 2023 με θέμα «Νέες μορφές συμφωνίας και συνεργασίας στον τομέα της επιστροφής πολιτιστικών αγαθών», στην οποία ο ίδιος αναφέρθηκε αναλυτικά στην πορεία της επιτυχημένης συμφωνίας για την επανένωση του «θραύσματος Fagan» παρουσιάζοντάς το ως ένα πρότυπο που θα μπορούσε να ακολουθηθεί και για την επιστροφή των γλυπτών που βρίσκονται ακόμη στο εξωτερικό.
«Η διαδικασία έως την οριστική επανένωση για το θραύσμα Fagan κράτησε μόνο 4 μήνες. Αυτός είναι ένας δρόμος που δείχνει πώς πρέπει να γίνει και η διαδικασία με τα επόμενα κομμάτια του Παρθενώνα τα οποία πρέπει να έρθουν και να ενωθούν με το σώμα του», τόνισε.
Ο κ. Σταμπολίδης παρουσίασε τις περιοδικές εκθέσεις, τις δράσεις, τις θεματικές παρουσιάσεις, τα προγράμματα για ειδικές ομάδες κοινού, σχολεία -αξίζει να σημειωθεί ότι την περίοδο Ιουνίου 2023 - Μαΐου 2024 το Μουσείο επισκέφθηκαν 186.537 μαθητές σχολείων από την Ελλάδα και 89.620 μαθητές σχολείων από το εξωτερικό- που πραγματοποίησε το Μουσείο, όπως και την προετοιμασία της υλοποίησης του έργου «Ψηφιακό Αρχαιολογικό Αρχείο της Διεύθυνσης Συλλογών και Εκθέσεων του Μουσείου Ακρόπολης», που αφορά στην τεκμηρίωση 30.000 αρχαίων αντικειμένων και στην καταχώρησή τους στο Σύστημα Διαχείρισης Συλλογών MuseumPlus, από το Τμήμα Συλλογής Κλασικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων.
«ΝοΗΜΑΤΑ», «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας», δράσεις
Αναμφισβήτητο highlight της χρονιάς ήταν η περιοδική έκθεση με τίτλο «ΝοΗΜΑΤΑ. Προσωποποιήσεις και Αλληγορίες από την Αρχαιότητα έως Σήμερα», η οποία ολοκληρώθηκε τον περασμένο Απρίλιο, μια τετραλογία -Αρχαιότητα, Βυζάντιο, Αναγέννηση, Νεότερη Τέχνη- κατά την οποία οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να θαυμάσουν 164 έργα από 55 μουσεία και ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, αλλά και ιδιώτες.
Από τις 28 Μαΐου 2024 έως και τις 8 Σεπτεμβρίου 2024 το Μουσείο παρουσιάζει στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων την έκθεση φωτογραφίας του Robert McCabe με τίτλο «Χαίρε Ξένε Στη Χώρα των Ονείρων» (είσοδος ελεύθερη), που οργάνωσε το Υπουργείο Τουρισμού και ο Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού. Μια μοναδική αναδρομή στην «ελληνική περίοδο» του McCabe, με περίπου 100 φωτογραφίες, που στοχεύουν στο να αναδειχθεί η αυθεντικότητα, ο πολιτισμός, η ιστορία, η ομορφιά και οι άνθρωποι στην καθημερινότητα της μεταπολεμικής Ελλάδας μέσα από τη ματιά του Αμερικανού φωτογράφου και φιλέλληνα.
Η ειδικής βαρύτητας έκθεση «Ο Παρθενώνας και ο Βύρωνας», που πραγματοποιείται με την ευκαιρία των 200 χρόνων από τον θάνατο του λόρδου Βύρωνα στο φουαγιέ του ισογείου του Μουσείου -με ελεύθερη είσοδο-, ξεκίνησε τον Απρίλιο 2024 και θα διαρκέσει όλον τον χρόνο.
Την έκθεση συνοδεύει δίγλωσση έκδοση, ελληνικά και αγγλικά, η οποία εξαντλήθηκε και θα ανατυπωθεί -στην οποία περιλαμβάνονται εξαιρετικά σημαντικές πληροφορίες- που παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, το πρωτότυπο διαβατήριο του Βύρωνα, ένα πραγματικό επίσημο σουλτανικό έγγραφο που εκτίθεται για πρώτη φορά στο Μουσείο, με αφορμή το οποίο συζητείται εκ νέου η επιχειρηματολογία για την επιστροφή και επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα. Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με τους διοργανωτές, φαίνεται καθαρά τι είναι σουλτανικό φιρμάνι και τι παρουσιάζεται στην επιστολή, που μεταφρασμένη στην ιταλική γλώσσα, θεώρησαν οι Βρετανοί το 1816 ότι μπορούσαν να αγοράσουν και να μεταβιβάσουν στο Βρετανικό Μουσείο, τα γλυπτά της λεηλασίας του Έλγιν, όταν εκείνος χρεοκόπησε.
Επίσης, συνεχίζεται η πρωτοβουλία του αείμνηστου Δημήτρη Παντερμαλή, η παρουσίαση δηλαδή δράσεων και εκθέσεων με σημαντικά έργα του αρχαίου κόσμου από σπουδαίους τόπους της ελληνικής περιφέρειας, αλλά και η ανάδειξη θεμάτων που θα ενδιέφεραν τον σύγχρονο επισκέπτη, διεγείροντας παράλληλα το ενδιαφέρον του να επισκεφθεί τους τόπους προέλευσης των εκθεμάτων. Μια από αυτές τις δράσεις είναι η φωτογραφική έκθεση «Μινωικός πολιτισμός. Μια ματιά μέσα από μνημεία της Περιφερειακής Ενότητας Ρεθύμνου», που οργανώθηκε από την Περιφέρεια Κρήτης και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ρεθύμνου, στο πλαίσιο του έργου «Δράσεις Τουριστικής Προβολής Περιφέρειας Κρήτης 2019-2021», και η οποία θα ολοκληρωθεί στις 25/6.