Ίσως γνωρίζουμε ήδη ότι το να σέρνουμε τα πόδια μας ενώ περπατάμε μπορεί να είναι ένα σημάδι πρώιμης φάσης άνοιας, επηρεάζοντας την ικανότητα κάποιου, ας πούμε, να ανέβει τις σκάλες.
Αλλά οι επιστήμονες μπορεί έχουν εντοπίσει κι ένα άλλο πιθανό πρώιμο σύμπτωμα που εμφανίζεται στο βηματισμό μας.
Μια μελέτη του 2022, που δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open, δεν εξέτασε το περπάτημα από μόνο του. Συνέκριναν το στυλ πεζοπορίας ηλικιωμένων ανθρώπων με τη μνήμη τους.
Σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, οι αλλαγές στο περπάτημα δεν σήμαιναν πολλά χωρίς παράλληλη μείωση σε ορισμένες γνωστικές δεξιότητες.
Αλλά εκείνοι στους οποίους παρατηρήθηκε διαφορά στο περπάτημά τους παράλληλα με γνωστικές αλλαγές, οι οποίοι αναφέρονται από τη μελέτη ότι παρουσίασαν «διπλή πτώση», είχαν υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια από τους υπόλοιπους συμμετέχοντες.
Πώς ακριβώς συμβαίνει αυτό;
Οι ερευνητές εξέτασαν δεδομένα από 16.855 μεγαλύτερης ηλικίας συμμετέχοντες στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ.
Εξέτασαν την ταχύτητα βάδισης σε ένα μεσοδιάστημα δύο ετών σε επτά χρόνια και ξανά κατά το τελευταίο έτος.
Εξέτασαν επίσης τις γνωστικές αλλαγές (στη μνήμη, τη λεκτική ευχέρεια, την ταχύτητα νοητικής επεξεργασίας και τη «σφαιρική» γνώση) στα έτη 0, 1, 3, 5 και στο τέλος του τεστ.
Ανακάλυψαν ότι οι άνθρωποι που είδαν και επιβράδυνση της ταχύτητας περπατήματος και μείωση της γνωστικής τους ικανότητας (ειδικά της μνήμης) είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν άνοια.
«Η συσχέτιση μεταξύ τομέων [εγκεφάλου], όπως η ταχύτητα επεξεργασίας και η λεκτική ευχέρεια, με το βάδισμα έχει εξηγηθεί ως «διασταύρωση» (μεταξύ άλλων και) στην παθολογία», αναφέρεται στη δημοσίευση.
Και συνεχίζει ως εξής: «Από τους τομείς που εξετάστηκαν, ο συνδυασμός μείωσης της ταχύτητας βάδισης με τη μνήμη είχε την ισχυρότερη σχέση με τον κίνδυνο άνοιας. Αυτά τα ευρήματα υποστηρίζουν τη συμπερίληψη της ταχύτητας βάδισης στις αξιολογήσεις προσυμπτωματικού ελέγχου κινδύνου άνοιας».
Αυτό σημαίνει ότι το να περπατάμε πιο αργά με την πάροδο του χρόνου είναι σημάδι άνοιας;
Όχι - και πάλι, είναι σχετικό μόνο όταν συνδυάζεται με γνωστικές αλλαγές.
Εάν, ωστόσο, υποψιαζόμαστε την ύπαρξη άνοιας σε εμάς ή σε κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο, το NHS- Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου συμβουλεύει να επισκεφτούμε έναν γιατρό το συντομότερο δυνατό.
Το να συζητήσουμε το θέμα με ένα αγαπημένο μας πρόσωπο μπορεί να είναι δύσκολο, αναφέρει, οπότε ας φροντίσουμε να προσεγγίσουμε το θέμα «μαλακά» σε περιβάλλον εξοικείωσης και χωρίς βιασύνη.
«Η διάγνωση της άνοιας μπορεί επίσης να βοηθήσει τα άτομα με αυτά τα συμπτώματα, τις οικογένειες και τους φίλους τους, να κάνουν σχέδια ώστε να είναι προετοιμασμένοι για το μέλλον», καταλήγει.