Ο Ταγίπ Ερντογάν έχει εγκαινιάσει μια «διπλωματία κορονοϊού» για να αναδείξει σε διεθνές επίπεδο το «ανθρωπιστικό προφίλ» της Τουρκίας και ταυτόχρονα να ενισχύσει τη δική του δημοτικότητα στο εσωτερικό.
Η Τουρκία έχει στήσει μια επικοινωνιακή στρατηγική που προβάλει ότι, μέχρι στιγμής, έχει στείλει ιατρικό εξοπλισμό σε πάνω από 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένων και ευρωπαϊκών (Ιταλία, Ισπανία, ΗΠΑ, Βρετανία) και ότι δεχτεί αιτήματα από 100 κράτη, για παροχή υγειονομικής βοήθειας.
Ωστόσο, η επικοινωνιακή στρατηγική του Ερντογάν, υπονομεύεται από την ρεαλιστική καταγραφή των γεγονότων. Η επέλαση του κορονοϊού, έχει μετατρέψει την Τουρκία σε «υγειονομική βόμβα», επηρεάζει αρνητικά την ήδη συρρικνωμένη οικονομία της. Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος δέχεται έντονη κριτική για τη διαχείριση της επιδημίας του κορονοϊού από την αντιπολίτευση.
Ο Ερντογάν προωθεί μόνο τη δική του «εθνική εκστρατεία αλληλεγγύης» για την παροχή οικονομικής υποστήριξης στους πολίτες που λαμβάνουν το χαμηλότερο εισόδημα της χώρας, που επλήγησαν περισσότερο από τις επιπτώσεις από τον κορονοϊό.
Ωστόσο, η «εθνική εκστρατεία αλληλεγγύης» δεν έχει επιφέρει, σύμφωνα με Τούρκους αναλυτές, τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Η εκστρατεία δεν έχει ακόμα αποσπάσει στήριξη από την κοινωνία, διαψεύδοντας τους σχεδιαστές της.
Σύμφωνα με κυβερνητικά στοιχεία, έχουν συγκεντρωθεί μέχρι τώρα, μόνο 1,8 δισ. λίρες (260 εκατ. δολάρια) σε δωρεές. Η πλειοψηφία τους προέρχεται από δημόσιους οργανισμούς και επιχειρηματίες που πρόσκεινται στην ισλαμιστική κυβέρνηση του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).
Το γεγονός ότι η εκστρατεία του Ερντογάν, δεν έχει «αγκαλιαστεί» από την πλειοψηφία των Τούρκων πολιτών, εξηγείται με βάση τρεις ερμηνείες:
(α) την οικονομική κρίση και τις επικρίσεις κατά του Ερντογάν για την αντιμετώπιση του κορονοϊού.
(β) την απόφαση της κυβέρνησης του AKP, να δεσμεύσει τη χρηματική βοήθεια για τους πάσχοντες από κορονοϊό, που είχαν συγκεντρώσει οι δήμαρχοι των μητροπόλεων Κωνσταντινούπολης, Σμύρνης και Άγκυρας, οι οποίοι ανήκουν στο αντιπολιτευτικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP).
(γ) στην πολωτική ρητορική που ασκεί ο Ερντογάν και η κυβέρνησή του.
Ένα ακόμα επιπλέον πρόβλημα του Ερντογάν, είναι η συρρίκνωση της τουρκικής οικονομίας, που ενδέχεται να εξελιχθεί σε «αχίλλειο πτέρνα» του. Η οικονομία θεωρείται, ο βασικός παράγοντας, που διατηρεί τον Ερντογάν στην εξουσία εδώ και δύο δεκαετίες.
Η επιδημία του κορονοϊού χτύπησε την Τουρκία σε μια εποχή, που η ανεργία ήταν ήδη υψηλή, καθώς τον Ιανουάριο κατεγράφησαν περισσότερο από 4 εκατομμύρια άνεργοι. Τούρκοι εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι τουλάχιστον περισσότερα από 3 εκατομμύρια άτομα, θα μείνουν χωρίς δουλειά τους επόμενους μήνες. Το χειρότερο σενάριο αφορά, το ποσοστό της μακροχρόνιας ανεργίας, τα άτομα που αναζητούν εργασία για ένα χρόνο ή περισσότερο, το οποίο αναμένεται να αυξηθεί.
Η τουρκική λίρα, είχε ήδη αρχίσει να κλυδωνίζεται από το περασμένο φθινόπωρο και οι συνεχείς μειώσεις των επιτοκίων που εξήγγειλε η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας, που γίνονταν για να στηρίξουν το εθνικό νόμισμα, δεν έφεραν το θεμιτό αποτέλεσμα.
Ο Ερντογάν αντιμετωπίζει και επικρίσεις πρώην στενών συνεργατών του και έχουν εμφανιστεί σενάρια επίδοξων διαδόχων, με επικρατέστερο τον υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, καθώς η παραίτηση του δεν έγινε δεκτή.
Η ανάδειξή του Σοϊλου ως εν δυνάμει διαδόχου του Ερντογάν ενδέχεται να προωθείται και από ένα παράλληλο κράτος εθνικιστών. Ο υπουργός Εσωτερικών διακατέχεται από έντονο απολυταρχισμό και χαρακτηρίζεται αδυσώπητος διώκτης του κουρδικού κινήματος. Η παραμονή στη θέση του σχετίζεται, σύμφωνα με αναφορές τουρκικών ΜΜΕ, και με ρόλο που διαδραμάτισε ο Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ηγέτης του Κινήματος Εθνικής Δράσης (MHP) και σύμμαχος του Ερντογάν.
Ο Μπαχτσελί δέχτηκε με ικανοποίηση, την παραμονή του Σουλεϊμάν Σοϊλου στην κυβέρνηση και χαρακτήρισε τον υπουργό Εσωτερικών «μαχητική προσωπικότητα» και επιτυχημένο σε «μια πολύ ευαίσθητη περίοδο». Ο ηγέτης του MHP πιστεύεται, ότι έχει καταφέρει να τοποθετήσει εθνικιστές σε θέσεις επιρροής στον κρατικό μηχανισμό, των οποίων η ιδεολογία ταυτίζεται με αυτή που πρεσβεύει ο Σοϊλού.
Σε διεθνές διπλωματικό επίπεδο, η τουρκική προσφορά υγειονομικού υλικού, που περιλαμβάνει μάσκες και φόρμες προστασίας επιχειρεί:
(α) να αναδείξει τον Ταγίπ Ερντογάν ως ηγέτη μιας χώρας με «ανθρωπιστικές ευαισθησίες».
(β) να εμφανιστεί η Τουρκία ως αξιόπιστος εταίρος της ΕΕ, καθώς βοηθάει σε ανθρωπιστικό επίπεδο τα κράτη- μέλη της.
(γ) να δείξει στους Νατοϊκούς συμμάχους του, ότι έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί έκτακτες καταστάσεις.
(δ) να πείσει τους τούρκους πολίτες, ότι η Τουρκία είναι ισχυρότερη από την Ε.Ε. και δεν εκβιάζεται, καθώς και ότι ο ευρωπαϊκός οργανισμός δεν μπορεί να βοηθήσει τα κράτη -μέλη του να αντιμετωπίσουν, την πανδημία του κορονοϊού.
Ο Ερντογάν μας έχει δείξει ότι επινοεί και διπλωματικές προσεγγίσεις ανάλογα με το τι αντιμετωπίζει στο εσωτερικό του και την πίεση που δέχεται. Η «διπλωματία κορονοϊού», εντάσσεται μέσα σε αυτό το πλαίσιο.