Στις 3 Μαΐου, Παγκόσμια ημέρα Ελευθερίας του Τύπου, σε Ημερίδα που θα διεξαχθεί στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Ελλάδα (Ξενοφώντος 2 και Αμαλίας) θα εξεταστεί η επόμενη μέρα των fake news, αλλά και οι ελληνικές λύσεις που έχουν δημιουργηθεί για την καταπολέμησή τους. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι η Ελλάδα συμμετέχει με το δικό της τρόπο σε μία ξεχωριστή ημέρα για την ενημέρωση, καθώς επίσης και ότι στην εποχή της κρίσης, όπου η καινοτομία αντί να αποτελεί διέξοδο, ήταν πολυτέλεια, εμφανίστηκαν νέα παιδιά, όπως η ομάδα της Fight Hoax, δημιούργημα του Βαλεντίνου Τζέκα και επιχείρησαν να δώσουν μία ικανή απάντηση σε μία επικίνδυνη πνευματική μάστιγα. Η τεχνολογία που έχει αναπτύξει η ελληνική εταιρεία εξετάζει την αξιοπιστία μίας είδησης αξιολογώντας το κείμενο συντακτικά και συναισθηματικά, στην αγγλική γλώσσα, καθώς και το ένοχο ή ενάρετο παρελθόν μίας πηγής. Θα έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν για αυτήν στην ημερίδα, όπου και θα παρουσιαστούν τα ελληνικά όπλα καταπολέμησης των ψευδών ειδήσεων.
Είναι δεδομένο ότι πολλοί συμπολίτες μας ενημερώνονται για τα όσα συμβαίνουν στον μικρό και τον μεγάλο κόσμο μέσα από το timeline του Facebook. Κάπου ανάμεσα στα πάθη των χρηστών, τα νεύρα και τις πλάκες των φίλων, τις προκαταλήψεις, τις ιδεοληψίες αλλά και τις εντεταλμένες υπηρεσίες, τις μαρτυρίες πραγματικών και εικονικών προφίλ, επιχειρούν να αλιεύσουν τις πραγματικές ειδήσεις.
Αυτό που δεν κατάλαβαν πολλοί από το ξέσπασμα των ψευδών ειδήσεων, από την παρέμβαση στο Brexit, στις αμερικανικές εκλογές, στις γερμανικές, από το ρωσικό εργοστάσιο των τρολς και την πραγματική βιομηχανία fake news που αναπτύχθηκε στο Βελέζ στα Σκόπια, είναι ότι αποτελούσε απλώς το πρώτο κύμα. Η αξιοποίηση των αυτόματων ενημερώσεων από τα bots, της μηχανικής μάθησης και της τεχνητής νοημοσύνης, των στοχευμένων επιθέσεων παραπληροφόρησης σύμφωνα με τα διδάγματα της Cambridge Analytica, η απόλυτη εξάπλωση του φαινομένου που ονομάζεται echo chamber, είναι δεδομένο ότι θα μας οδηγήσουν στην καταλυτική και καταστροφική απόδειξη ενός πλάνου αξιώματος για το οποίο, οι δυνάμεις της αδικίας, μόχθησαν πολύ: η αλήθεια είναι διαφορετική για τον καθένα. Kαι σε αυτή την περίπτωση δεν κινδυνεύει μόνο η ορθή αντίληψη του κόσμου από τους πολίτες του αλλά και τα ίδια τα θεμέλια της λογικής.
Οι γνώστες της δημοσιογραφικής ιστορίας εύκολα και εύλογα θα αποδώσουν ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση στο ενημερωτικό μοντέλο που δημιούργησε ο Αμερικανός δημοσιογράφος ουγγρικής καταγωγής Τζόζεφ Πούλιτζερ, τη μήτρα μέσα από ξεπήδησε ο κίτρινος Τύπος. Στις σελίδες του αναπτύχθηκαν η υπερβολή, ο εντυπωσιασμός και η πιο συγγενής προς τα fake news ενημερωτική εκτροπή, οι θεωρίες συνωμοσίας. Πιθανότατα και έχουν δίκιο και οι ψευδείς ειδήσεις που διακινούνται κατά κόρον μέσω του Facebook να αποτελούν προέκτασή του.
Πολλές φορές όμως κάποια πράγματα τα οποία θεωρούμε δεδομένα - όπως η ενημέρωση που είχαμε με τα καλά και τα στραβά της - λησμονούμε την αξία τους, τα πετροβολούμε και θυμόμαστε τη σημασία τους μόνο όταν η απώλειά τους αποδειχτεί δυσβάσταχτη. Αυτό όμως που πρέπει να γίνει άμεσα κατανοητό είναι το γεγονός ότι το φαινόμενο πιθανώς να βρίσκεται στο ξεκίνημά του, παρά τις υποσχέσεις του Ζάκερμπεργκ για τον περιορισμό του. Και ενδεχομένως το τελευταίο κύμα να μην είναι μόνο σαρωτικό αλλά και μοιραίο.