Το 2025 σύμφωνα με το κινεζικό ημερολόγιο είναι η χρονιά του φιδιού το οποίο συμβολίζει την ανάπτυξη, τη δημιουργικότητα, τη συνεργασία αλλά και τους απαραίτητους ελιγμούς για τη λήψη κρίσιμων στρατηγικών αποφάσεων. Και ακριβώς στην αρχή αυτής της χρονιάς μια μικρή για τα δεδομένα της αχανούς χώρας, κινεζική εταιρεία παρουσίασε το DeepSeek ένα επαναστατικό start up χαμηλού κόστους Α.Ι (τεχνητής νοημοσύνης), γεγονός που προκάλεσε ανησυχία και έκπληξη στις διεθνής αγορές και την επιστημονική κοινότητα διότι σηματοδοτούσε την έναρξη μιας εποχής δημιουργίας συστημάτων Α.Ι ελεγχόμενου κόστους και εξαιρετικά υψηλού επιπέδου τα οποία έχουν τη δυνατότητα να «μιμηθούν» με αξιοθαύμαστη πιστότητα τις ανθρώπινες δεξιότητες και σε αρκετές περιπτώσεις να τις ξεπεράσουν.
Τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο αυτονομημένες μονάδες τεχνητής νοημοσύνης σε όλο τον πλανήτη αναβαθμίζονται συνεχώς παρακάμπτοντας την ανθρώπινη παρέμβαση ή βούληση, καταφέρνοντας να ξεπερνούν τα «φίλτρα» ασφαλείας αποτελούμενα από ολοένα δυσκολότερα τεστ μαθηματικών, λογικής, γενικής επιστήμης κλπ.
Δυο παραδείγματα θα αναφέρω μόνο:
1. Μόλις στις 28 Ιανουαρίου ανακοινώθηκε η εξ ολοκλήρου σχεδίαση και δημιουργία με 3D Printer από μονάδα τεχνητής νοημοσύνης του πυραυλικού κινητήρα προώθησης Leap-71 ο οποίος χρησιμοποιεί κηροζίνη και υγρό κρυογενετικό οξυγόνο πετυχαίνοντας απόδοση 5000 Newton σε 11 δευτερόλεπτα!
2. Από την άλλη η εφημερίδα Washington Post στις 3 Φεβρουαρίου, αναφέρει σε ρεπορτάζ της ότι η Google ενημέρωσε τις τα πρωτόκολλα ηθικής και εφαρμογών της σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, αφαιρώντας τις δεσμεύσεις για μη εφαρμογή της τεχνολογίας αυτής για δημιουργία όπλων και προηγμένων συστημάτων παρακολούθησης.
Τα συστήματα AI της εταιρείας Google περιλάμβαναν προηγουμένως μια ενότητα που απαριθμούσε τέσσερις «Εφαρμογές όπου η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα εφαρμοστεί». Μόλις στις 30 Ιανουαρίου αυτό αφορούσε όπλα, παρακολούθηση, τεχνολογίες που «προκαλούν ή είναι πιθανό να προκαλέσουν συνολική βλάβη» και περιπτώσεις χρήσης που παραβιάζουν τις αρχές του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σύμφωνα με ένα αντίγραφο που φιλοξενείται από το Internet Archive. Οι δεσμεύσεις αυτές πλέον δεν υφίσταται με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τη διεθνή ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την παγκόσμια ειρήνη.
Νέα μοντέλα δοκιμασιών και πρωτόκολλα ασφαλείας αναπτύσσονται συνεχώς από την Google, την OpenAI, και την Anthropic ώστε να ελέγχουν τα συστήματα A.I τα οποία όμως έχουν επιτύχει τέτοιου βαθμού «νοητικές» λειτουργίες ώστε και πάλι σε μεγάλο ποσοστό τα παρακάμπτουν σχετικά εύκολα.
Και κάπως έτσι φτάνουμε σε αυτό που ερευνητές ονόμασαν το «Τελευταίο τεστ της ανθρωπότητας» ή αλλιώς «Τελευταίο σταθμό της ανθρωπότητας», ονομασία που δεν επικράτησε λόγω του δραματικού χαρακτήρα της, η οποία όμως, ίσως αποδίδει πληρέστερα τα γεγονότα. Ο Dan Hendrycks επικεφαλής του προγράμματος σε συνεργασία με το Κέντρο ασφάλειας Α.Ι και το ίδρυμα Scale A.I και μετά από μια συζήτηση με τον Elon Mask, δημιούργησε ένα πολύπλοκο τεστ 3000 ερωτήσεων πολλαπλών επιλογών, δυσεπίλυτων ακόμα και από τους πλέον εξειδικευμένους ακαδημαϊκούς το οποίο θεωρείται το κρίσιμο σημείο πέρα από το οποίο αν καταφέρει να προχωρήσει με επιτυχία η Τεχνητή Νοημοσύνη και τα συστήματά της, η ανθρωπότητα θα πρέπει να ανησυχεί κυριολεκτικά για το μέλλον της.
Μήπως η αυτοαναβαθμιζόμενη Τεχνητή Νοημοσύνη καθίσταται πλέον τόσο έξυπνη ώστε είναι αδύνατο να μετρηθούν οι ικανότητές της; Ένας γρίφος που απασχολεί κορυφαίους ερευνητές και δημιουργούς συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης.
Οι ερωτήσεις του προγράμματος «Ο Τελευταίος σταθμός της ανθρωπότητας», αποτελούνται από δυο επίπεδα δυσκολίας: Πρώτα δόθηκαν ερωτήσεις στα συστήματα Α.Ι από το πρώτο επίπεδο. Σε περίπτωση που οι μονάδες της Τεχνητής Νοημοσύνης κατάφερναν να απαντήσουν με επιτυχία θα περνούσαν στο δεύτερο επίπεδο αυτό των δυσκολότερων ερωτήσεων.
Σε περίπτωση αποτυχίας τις ερωτήσεις αναλάμβαναν να επεξεργαστούν και να απαντήσουν ομάδες εργασίας αποτελούμενες από κορυφαίους επιστήμονες όλων των τομέων. Σημειώνεται ότι ειδικοί που δημιούργησαν τις καλύτερες ερωτήσεις πληρώθηκαν έως και 5.000 για κάθε μια! Για παράδειγμα τρεις ερωτήσεις του Δρ. Kevin Zhou, ερευνητή θεωρητικής φυσικής και σωματιδίων του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια συμπεριλήφθηκαν στο περίφημο τεστ.
O Dan Hendrycks υποστηρίζει ότι μέχρι το τέλος του 2025 σε περισσότερο από το 50% των ερωτήσεων τα προηγμένα συστήματα Α.Ι θα δίνουν γρήγορα σωστές απαντήσεις, κάτι που θα τα καταστήσει «world class oracles». Και ενώ η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μπορεί -και σε μεγάλο βαθμό το έχει ήδη πετύχει- να διαγνώσει σπάνιες νόσους γρηγορότερα από τους ειδικούς, να κερδίσει παγκόσμιες ολυμπιάδες μαθηματικών, να δημιουργήσει οικονομικά μοντέλα και στατιστικούς αλγόριθμους υψηλής ακρίβειας και ασύλληπτης πρωτοτυπίας, προς το παρόν αδυνατεί να επιλύσει απλά αριθμητικά προβλήματα ή να συνθέσει με επιτυχία ένα ποίημα ή μια μελωδία.
Κατά τον Δρ. Kevin Zhou είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα η επίλυση δύσκολων προβλημάτων ή η απάντηση σε πολυάριθμων τεστ πολλαπλών επιλογών όπως αυτό του προγράμματος «Ο τελευταίος σταθμός της Ανθρωπότητας» και άλλο η ενεργή συμμετοχή σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα και από αυτό η Τεχνητή Νοημοσύνη απέχει πολύ. Το ερώτημα είναι, για πόσο ακόμα θα υπολείπεται των ικανοτήτων της ανθρώπινης διάνοιας και τι θα συμβεί όταν αναπόφευκτα καταφέρει να την ξεπεράσει; Θα αποδειχθεί τελικά η εξελιγμένη Τεχνητή Νοημοσύνη το τελευταίο όνειρο της ανθρωπότητας που θα την οδηγήσει στον μεγαλύτερο θρίαμβο μετά τη βιομηχανική επανάσταση, ή ένας φριχτός εφιάλτης που θα καταλήξει στον ολοκληρωτικό αφανισμό της;
(Οφείλω ευχαριστίες στον Kevin Roose, δημοσιογράφο-αναλυτή της εφημερίδας New York Times για τις πολύτιμες πληροφορίες).
Κ.Μ