Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών απέρριψε δημοσίως τη Στρατηγική Διεύρυνσης 2024 και την Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χώρα, ισχυριζόμενο ότι οι εκτιμήσεις της έκθεσης είναι άδικες και δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τη Sabah, η έκθεση, η οποία δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, προκάλεσε νέο κύμα αντιδράσεων, ιδίως γύρω από την αξιολόγηση των πολιτικών κριτηρίων και της εσωτερικής δυναμικής της Τουρκίας.
Στην επίσημη ανακοίνωσή του, το υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε την απογοήτευσή του για τις «μη ρεαλιστικές και παράνομες», όπως τις χαρακτήρισε, απόψεις που διατυπώνονται στην έκθεση της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τα πολύπλοκα ζητήματα που περιβάλλουν το Κυπριακό.
Το τουρκικό ΥΠΕΞ επέκρινε την έκθεση ότι κλίνει σε μεγάλο βαθμό προς τις θέσεις της Ελλάδας και της ελληνοκυπριακής διοίκησης, οι οποίες, σύμφωνα με την Τουρκία, παραβλέπουν τις νόμιμες ανησυχίες και τα δικαιώματά της, καθώς και εκείνα της λεγόμενης «Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου (ΤΔΒΚ)».
Τούρκοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι η έκθεση αναγνωρίζει τον εποικοδομητικό ρόλο της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και τις θετικές σχέσεις της με την χώρα μας. Ωστόσο, υποστηρίζουν ότι αυτά τα επιτεύγματα υπονομεύονται από την αποτυχία της έκθεσης να λάβει υπόψη της τις εύλογες ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια, ιδίως στο πλαίσιο των διαφορών σχετικά με την Κύπρο, η οποία, όπως υποστηρίζουν, θα πρέπει να επιλυθούν αποκλειστικά μέσω διαπραγματεύσεων με τη συμμετοχή των άμεσα εμπλεκόμενων μερών στο νησί.
Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών τόνισε ότι οι δηλώσεις της ΕΕ σχετικά με την Κύπρο δεν ευνοούν τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού. Υπογράμμισαν ότι το ζήτημα πρέπει να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο μιας διαπραγματευτικής διαδικασίας με τη συμμετοχή των δύο κοινοτήτων στο νησί, των τριών εγγυητριών δυνάμεων και των Ηνωμένων Εθνών.
Αναλυτικά, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών υποστηρίζει τα εξής για τις επισημάνσεις της Επιτροπής όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό:
«Η έκθεση αντανακλά τις μη ρεαλιστικές, παράνομες και μαξιμαλιστικές απόψεις της Ελλάδας και της ελληνοκυπριακής πλευράς, ενώ αγνοεί πλήρως τις νόμιμες ανησυχίες και τις δικαιολογημένες πολιτικές τόσο της Τουρκίας όσο και της (σ.σ. αποκαλούμενης) Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου. Επιθυμούμε να υπογραμμίσουμε ότι το σχήμα για τη διευθέτηση του Κυπριακού ζητήματος περιλαμβάνει αποκλειστικά τις δύο πλευρές στο νησί, τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και τα Ηνωμένα Έθνη. Οποιαδήποτε μελλοντική διευθέτηση πρέπει να επιτευχθεί μέσω της συμφωνίας των δύο πλευρών στο νησί. Οι δηλώσεις της ΕΕ σχετικά με το Κυπριακό, οι οποίες αντικατοπτρίζουν ανεπιφύλακτα τις ελληνοκυπριακές θέσεις και δεν λαμβάνουν υπόψη τα εγγενή δικαιώματα του τουρκοκυπριακού λαού, δεν συμβάλλουν στις προσπάθειες επίλυσης και αποδεικνύουν γιατί η συμμετοχή της ΕΕ σε μια διαδικασία επίλυσης δεν αποτελεί κατάλληλη επιλογή. Υπενθυμίζουμε επίσης ότι η ΕΕ δεν έχει την εξουσία ή τη δικαιοδοσία να αποφασίζει για τα σύνορα τρίτων χωρών».
Κατά τα λοιπά, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών στην ανακοίνωσή του δίνει ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς που η έκθεση διαπιστώνει πρόοδο της Τουρκίας, όπως στην οικονομία, στην εναρμόνιση της νομοθεσίας και επισημαίνονται οι πρόσφατες προσπάθειες επαναπροσέγγισης των δύο πλευρών, η οποίες όμως -όπως τονίζεται- εξαρτάται από την πολιτική αποφασιστικότητα και το στρατηγικό όραμα της ΕΕ.
«Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση κάνει αναφορά στην πρόοδο που έχει σημειωθεί στις μακροοικονομικές πολιτικές και τονίζει το προηγμένο επίπεδο λειτουργίας της οικονομίας της αγοράς στην Τουρκία, καθώς και την ικανότητά της να αντιμετωπίζει τις ανταγωνιστικές πιέσεις και τις δυνάμεις της αγοράς εντός της Ένωσης» επισημαίνεται στην ανακοίνωση όσον αφορά τις διαπιστώσεις της Κομισιόν για την τουρκική οικονομία. Επιπλέον, υπογραμμίζεται πως η Τουρκία έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο στην εναρμόνιση με τα πρότυπα της ΕΕ σε πολλούς τομείς, εναρμονίζοντας τη νομοθεσία της με το κεκτημένο της Ένωσης.
«Η αναζωογόνηση όλων των μηχανισμών διαρθρωτικού διαλόγου που έχουν ανασταλεί, όπως το Συμβούλιο Σύνδεσης, και οι διάλογοι υψηλού επιπέδου σε κρίσιμους τομείς, θα επιτρέψουν κοινές δράσεις σε διάφορους τομείς» υποστηρίζει η Άγκυρα και προσθέτει πως «υπό το πρίσμα των σημερινών περιφερειακών και παγκόσμιων προκλήσεων, είναι προφανές ότι απαιτείται μια νέα προοπτική για τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ».
«Οι πρόσφατες προσπάθειες επαναπροσέγγισης της ΕΕ με την Τουρκία αποτελούν ευπρόσδεκτη εξέλιξη. Ωστόσο, η αναζωογόνηση των σχέσεων εξαρτάται από απτά μέτρα που καθοδηγούνται από την πολιτική αποφασιστικότητα και το στρατηγικό όραμα της ΕΕ», σύμφωνα με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών.
Η Τουρκία επαναλαμβάνει τη βούλησή της για ενίσχυση των σχέσεών της με την Ευρωπαϊκή Ένωση, θέτει όμως ως προαπαιτούμενο για την επιτάχυνση της προόδου της συγκεκριμένα βήματα από την ΕΕ: «Θα θέλαμε να επαναλάβουμε ότι, ως υποψήφια χώρα, η πολιτική βούληση της Τουρκίας να ενισχύσει τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ με εποικοδομητικό τρόπο είναι σαφής και ισχυρή. Η πρόοδος που αναμένεται από την Τουρκία στη διαδικασία ένταξης στην ΕΕ θα επιταχυνθεί εάν η ΕΕ ακολουθήσει μια εποικοδομητική και στρατηγική προσέγγιση με συγκεκριμένα βήματα, σύμφωνα με το καθεστώς της υποψήφιας χώρας της Τουρκίας».
«Στο πλαίσιο αυτό, αναμένουμε επίσης την εφαρμογή των συστάσεων που περιγράφονται στην κοινή ανακοίνωση που συνέταξαν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ύπατη Εκπρόσωπος, χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις ή πρόσθετες προϋποθέσεις» καταλήγει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.