Ηταν μια προσομοίωση που άλλαξε σε ένα βαθμό την ζωή στο κέντρο της Αθήνας...
Σε λίγο καιρό η πιλοτική λειτουργία του Μεγάλου Περιπάτου ολοκληρώνεται και παράλληλα, ετοιμάζεται το ειδικό πολεοδομικό σχέδιο, το οποίο θα τεθεί σε διαβούλευση με σκοπό να ξεκινήσουν τα μόνιμα έργα, δηλαδή η ολική ανακατασκευή της Πανεπιστημίου, εντός του 2021.
Με αφορμή, λοιπόν, την πρόσφατη δήλωση του δημάρχου Αθηναίων ότι ο Μεγάλος Περίπατος της Αθήνας ήταν μέχρι σήμερα «να ‘τρέξεις’ μια προσαρμογή, μια προσομοίωση», ότι τα χρήματα που έχουν ξοδευτεί για το έργο του Μεγάλου Περιπάτου (συνολικά 1.870.074,4 ευρώ), δόθηκαν για την «πιλοτική εφαρμογή» και η οδός Πανεπιστημίου θα ξηλωθεί εντός των επόμενων μηνών και θα γίνει νέα διαμόρφωσή της, η HuffPost δίνει το λόγο σε τρεις συγκοινωνιολόγους για να καταθέσουν τις απόψεις τους γύρω από την αναγκαιότητα, την αποτελεσματικότητα και το κόστος της πιλοτικής εφαρμογής του Μεγάλου Περιπάτου προτού ξεκινήσει η φάση των μόνιμων αλλαγών στο κέντρο της Αθήνας.
Παναγιώτης Παπαντωνίου: «Δεν ακούσαμε κάτι καινούργιο. Ηταν μια παρέμβαση με ημερομηνία λήξης»
«Δεν είπε τίποτα καινούργιο ο δήμαρχος. Εγινε μια πιλοτική εφαρμογή. Πρόκειται για μια, εκ βάσεως, πιλοτική εφαρμογή διότι βασίζεται σε ένα νόμο που έχει να κάνει με τον κορονοϊό. Επειδή, λοιπόν, αυτή η παρέμβαση έγινε βάσει νόμου που προέκυψε λόγω κορονοϊού για ήπιες αναπλάσεις χωρίς ”βαριές” διαδικασίες γραφειοκρατίας, είναι δεδομένο το ότι έχει ημερομηνία λήξης. Τίποτα καινούργιο μέχρι τώρα. Το δεύτερο σκέλος έχει να κάνει με το ότι σκοπεύει να κάνει μόνιμα έργα. Αυτός ήταν ο εξαρχής στόχος. Δεν μπορεί μια ευθυγράμμιση στο οδόστρωμα να ήταν μια μόνιμη παρέμβαση που θα άλλαζε τον χαρακτήρα της πόλης. Προφανώς πρέπει να γίνει μια παρέμβαση που θα είναι ολοκληρωμένη και από αρχιτεκτονικό και από πολεοδομικό πλαίσιο και με τα κατάλληλα υλικά.
Οτι δαπανήθηκαν κάποια λεφτά για την πιλοτική εφαρμογή; Σ αυτό δεν μπορώ να πάρω θέση διότι δεν γνωρίζω τίποτα. Κάποια χρήματα θα δινόντουσαν. Εντάξει, όπως ακούω το ποσό των 2 εκατομμυρίων μου φαίνεται υπερβολικό., αλλά δεν μπορώ να πάρω θέση λόγω του ότι δεν γνωρίζω αν αυτό το ποσό αφορά υλικά τα οποία είναι στην κυριότητα του δήμου και μπορεί να τα χρησιμοποιήσει και να τα αξιοποιήσει αλλού.
Φοβάμαι, ως εκ τούτου, μην παρεξηγηθώ αν πω ότι υπάρχει ομαλή συνέχεια ως προς τα οικονομικά. Ως προς την υλοποίηση του έργου, όμως, πρέπει να πω ότι υπάρχει ομαλή συνέχεια κι εξέλιξη. Πρέπει τώρα να γίνει μια πλήρης παρέμβαση σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς και τα υπουργεία. Εκείνο ήταν το πρώτο βήμα, αλλά αυτό είναι το δεύτερο και το πιο σημαντικό. Και προφανώς και στο δεύτερο ο έλεγχος είναι μεγαλύτερος. Οταν πας να κάνεις μια ανάπλαση πρέπει να έχεις κάνει μελέτη κυκλοφοριακών επιπτώσεων, μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, πράγματα πολύ χρονοβόρα, κι ο Σύλλογός μας αυτό είχε ζητήσει – να απλοποιηθούν οι διαδικασίες – και ήταν ο κορονοϊός που έδωσε αυτή την ευκαιρία».
Ο Παναγιώτης Παπαντωνίου είναι Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων, διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, επιστημονικός συνεργάτης στο ΕΜΠ και μετα-Διδάκτωρ ερευνητής στο Technical University of Munich (TUM)
Γιώργος Σοϊλεμέζογλου: «Για όλο αυτό που υλοποιήθηκε τα δύο εκατομμύρια θεωρώ ότι δεν είναι ένα τρομερό ποσόν»
«Κατά την γνώμη μου άξιζε και μάλιστα πάρα πολύ να γίνει αυτή η πιλοτική εφαρμογή. Διότι τώρα είδαν στην πράξη τα ζητήματα που μπορεί να ανακύπτουν ώστε να αναζητηθούν οι σωστές λύσεις.
Ο Μεγάλος Περίπατος είναι το μοναδικό έργο που έχει κάνει πρόβα τζενεράλε διότι γενικώς ό,τι και να υπολογίζουμε και να εκτιμούμε, η πραγματικότητα είναι πάντα λίγο διαφορετική. Το να βλέπει κανείς πού υπάρχουν δυνατά σημεία και να αναζητηθούν οι ενδεδειγμένες λύσεις είναι κάτι πολύ σωστό. Κι όσο για το ποσό, τι να σας πω; Εκτιμώ ότι δεν είναι πολύ μεγάλο - και γι′ αυτά που ειπώθηκαν για την ζαρντινιέρα, να θυμίσω ότι η ζαρντινιέρα είναι ένα ολόκληρο κιβώτιο με μπετόν ”οπλισμένο”. Κάποιος ακούει ζαρντινιέρα και νομίζει ότι πρόκειται για κάτι λίγο μεγαλύτερο από μια γλάστρα. Επανέρχομαι, λοιπόν και λέω πως όσον αφορά το κόστος των δύο εκατομμυρίων για την πιλοτική εφαρμογή του Μεγάλου Περιπάτου, δεν νομίζω ότι είναι υπερβολικό. Εγιναν τόσα πράγματα. Ολες οι ζαρντινιέρες προφανώς δεν θα πεταχθούν, θα αξιοποιηθούν. Τώρα κάποια κομμάτια που έχουν χρωματιστεί θα πρέπει να αποχρωματιστούν, αυτό, όμως, δεν είναι κάποιο σημαντικό κόστος. Εξάλλου, όπως είπαμε, μιλάμε για μια πρόβα τζενεράλε. Ολο αυτό είναι, εν τέλει, μια εμπειρία πολύτιμη και πάρα πολύ χρήσιμη για το επόμενο οριστικό έργο. Μπορεί σε συνέντευξή μου παλαιότερα να είχα πει ότι δεν είχαν διερευνηθεί επαρκώς τα προβλήματα που θα ανέκυπταν στην πιλοτική εφαρμογή του Μεγάλου Περιπάτου, ωστόσο, στην πορεία είδα ότι αυτή η διερεύνηση έγινε εν τέλει σε πραγματικό χρόνο. Σας είπα και προηγουμένως πως όταν εκτιμούμε και σχεδιάζουμε ένα έργο σε μια πόλη με τόσο μεγάλη κινητικότητα όπως η Αθήνα, τα πράγματα πολλές φορές έρχονται εντελώς διαφορετικά απ′ ότι εκτιμούμε. Λοιπόν, τώρα ξέρουν ακριβώς σε εκείνη την διασταύρωση, σε εκείνη την οδό τι πρέπει να γίνει. Λόγου χάρη, ξέρουν ότι πρέπει να δοθεί άλλη μια λωρίδα για τα αυτοκίνητα. Βέβαια, ούτε κι αυτή θα φτάνει, αλλά κάπου θα ισορροπήσει το πράγμα. Κι εν πάσει περιπτώσει για όλο αυτό που υλοποιήθηκε, τα δύο εκατομμύρια θεωρώ ότι δεν είναι ένα τρομερά μεγάλο ποσόν».
Ο Γιώργος Σοϊλεμεζογλου είναι από τα ιδρυτικά μέλη και μέτοχος της ΝΑΜΑ από το 1991 και Διευθυντής του Συγκοινωνιακού Τομέα της εταιρείας. Έχει διευθύνει πλήθος συμβάσεων μεγάλων συγκοινωνιακών έργων σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Κοσμάς Αναγνωστόπουλος: «Παραλήρημα και φούσκα επικοινωνιακή»
«Αυτό που είδαμε μέχρι σήμερα ούτε καν πιλοτικό δεν μπορεί να το πει κανείς. Ηταν ένα παραλήρημα που για πρώτη φορά βλέπουμε στην Ελλάδα σε σχέση με τον σχεδιασμό και τα δημόσια έργα. Εχοντας παρακολουθήσει ανάλογα παραδείγματα σ′ όλο τον κόσμο θα έλεγα πως πιλοτικό είναι να κάνει κανείς κάτι με μεγάλη ομάδα, με συμμετοχικότητα, με σχεδιασμό. Κι εφαρμόζεται πιλοτικά για να δει κανείς πως πέρασαν στην πράξη όλα όσα σχεδιάστηκαν στα χαρτιά. Στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπήρξε επιστημονικότητα, συμμετοχικότητα, διαβούλευση, και σοβαρή τεκμηρίωση για να φθάσουμε σε ένα πιλοτικό έργο και να τσεκάρουμε αν αυτό που σχεδιάσαμε στην θεωρία μπορούμε να το δούμε στην πράξη. Αρα εγώ δεν μπορώ να το χαρακτηρίσω ως ένα πιλοτικό έργο που πέτυχε ή απέτυχε. Είναι αποτυχημενη η διαδικασία και η σύλληψή του από το μηδέν. Γι′ αυτό είναι απόλυτα φυσικό επακόλουθο να μην το θέλουν ούτε πολίτες, ούτε οι φορείς. Σε κάποια πράγματα η πιλοτική εφαρμογή είναι απαραίτητη και την θέλουμε. Σε κάποια άλλα όμως που σχετίζονται και με εκπτώσεις πάνω στη χρήση γης, η πιλοτική εφαρμογή μπορεί να είναι έως κι επικίνδυνη. Αν, δηλαδή, με μια πιλοτική εφαρμογή ωθήσεις κάποιες επιχειρήσεις να κλείσουν, τότε αυτή η πιλοτική εφαρμογή θα πρέπει να γίνει κάπως αλλιώς. Επειδή, λοιπόν, μιλάμε για μια μείζονα παρέμβαση στο κέντρο της Αθήνας, έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από πολεοδομικής - κι όχι από συγκοινωνιακής - πλευράς το τι κάνεις πιλοτικό και τι επίπτωση μπορεί να έχει. Ημουν ανέκαθεν επιφυλακτικός, όχι ως άτομο αλλά ως εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Δικτύου CIVITAS για την προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας σε χώρες μέλη.
΄Οσο για το οικονομικό σκέλος, γι′ αυτό που έγινε, κι έτσι όπως έγινε, θεωρώ ότι είναι πεταμένα λεφτά. Περισσότερο κακό έκαναν στον στόχο που ήταν η προώθηση της βιώσιμης κινημτικότας παρά καλό. Δυστυχώς είμαι απόλυτος. Δεν σας κρύβω ότι με συναδέλφους μου ανησυχούμε για τις επιπτώσεις που θα έχει το έργο σε άλλους δήμους στην Ελλάδα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι μ′ αυτά τα χρήματα θα μπορούσαν να δημιουργηθούν κάποιες ΜΕΘ τον καιρό της πανδημίας, αλλά επειδή δεν πάνε τα πράγματα πάντα έτσι, θα έλεγα ότι θα μπορούσαν να γίνουν πάρα πολλά πράγματα στην κατεύθυνση της βιώσιμης κι υγιούς κινητικότητας. Τι έγινε λοιπόν; Μια φούσκα επικοινωνιακή που εν τέλει λειτουργεί εις βάρος των δικών μας στόχων».
Ο Κοσμάς Αναγνωστόπουλος είναι συγκοινωνιολόγος – πολεοδόμος MSc, εκπρόσωπος ευρωπαϊκού δικτύου CIVITAS για τη βιώσιμη κινητικότητα