Η Βασιλόπιτα που παλαιότερα έφτιαχναν οι νοικοκυρές και σήμερα συνήθως αγοράζουμε έτοιμες, σε πολλά μέρη, όπως και στα Καλαβρυτοχώρια λέγεται Μπο(υ)γάτσα που δεν είναι με φύλλο ή τσουρέκι!
Μια λέξη, που συνήθως (μάλλον λάθος και επιδερμικά ετυμολογούμενη) αποδίδεται ως παραφθορά του οθωμανικού Poğaça που σημαίνει γλυκιά πίτα.
Την Μπουγάτσα /βασιλόπιτα, δεν πρέπει να την συγχέουμε με αυτό που σήμερα λέμε Μπουγάτσα ( φύλλο σφολιάτας , κρέμα, τυρί κ.λ.π ). Αν και έχουν το ίδιο όνομα , πρόκειται για διαφορετικά είδη.
Όμως, ακόμα παλαιότερα, οι Βυζαντινοί την ονόμαζαν Πογάτσα με λατινική ρίζα panis (ψωμί ) focacius (στη φωτιά/ψημένο). Σήμερα οι Ιταλοί λένε focaccia.
Ως pogača / погача, την ξέρουν και ονοματίζουν και οι Σλαβόφωνοι, οι Ούγγροι και οι Αλβανοί. Oι Ισπανοί λένε hogaza, οι Γάλλοι foace/ fouasse και fogassa.
Πιθανολογώ πως παρότι τ′ όνομα είναι λατινικής προέλευσης που πέρασε σε πολλούς λαούς με δάνεια, αντιδάνεια και παραφθορές, ειδικά η Καλαβρυτινή Μοραΐτικη Μπο(υ)γάτσα, ως συνταγή, πρέπει να είναι Ενετικής (Βενετσιάνικης) έμπνευσης γλυκό, λόγω της Ενετοκρατίας του Μοριά και της περιοχής μας.
Οι Βενετοί είχαν και έχουν την γλυκιά focaccia Veneta που μάλλον ως συνταγή προσομοιάζει σ′ ένα είδος panettone/pandoro και σε αυτό που οι γιαγιάδες μας έφτιαχναν ως βασιλόπιτα ονοματίζοντάς το Μπο(υ)γάτσα.
* Ελπίζω να βρώ φέτος κάπου κάποιο κομμάτι της, γιατί όπως την έφτιαχναν στο χωριό μου , δεν ξαναέφαγα πουθενά.