Όλο και περισσότερο φαίνεται να βαθαίνει το ρήγμα μεταξύ του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, στο πλαίσιο του ζητήματος του αυτοκέφαλου της ουκρανικής εκκλησίας, καθώς ο πατριάρχης πασών των Ρωσιών Κύριλλος διακόπτει τη μνημόνευση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, ενώ η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία σταματά τη συμμετοχή της σε δομές στις οποίες προεδρεύει το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
«Αποφασίσαμε να αναστείλουμε τη συμμετοχή σε συλλείτουργα με τους ιεράρχες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, να αναστείλουμε τη συμμετοχή μας σε όλες τις δομές, των οποίων προεδρεύουν ή συμπροεδρεύουν εκπρόσωποι της Κωνσταντινούπολης» δήλωσε, σύμφωνα με το RT, ο μητροπολίτης Ιλαρίων, επικεφαλής του τμήματος Εξωτερικών Σχέσεων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, μετά από συνάντηση της ρωσικής Ιεράς Συνόδου. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται, δεν διακόπτονται οι σχέσεις ανάμεσα στα δύο πατριαρχεία- αν και τονίστηκε πως οι κινήσεις αυτές της ρωσικής εκκλησίας αποτελούν «προειδοποίηση» προς την Κωνσταντινούπολη ότι θα μπορούσε να το κάνει εάν δώσει αυτοκεφαλία στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία υπάγεται ακόμα στο Πατριαρχείο Μόσχας.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του ΣΚΑΙ, Μετά από απόφαση της Αγίας και Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου που λήφθηκε στις 31 Αυγούστου, ορίστηκαν δύο Έξαρχοι στο Κίεβο στα πλαίσια της προετοιμασίας για την απονομή αυτοκεφάλου στην Ουκρανία. Έντονη ήταν η αντίδραση της ρωσικής εκκλησίας, που κατηγορεί το Οικουμενικό Πατριαρχείο για «ύπουλα σχέδια» και αμφισβήτησε τον ρόλο του ως πρώτου στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η φιλοδυτική κυβέρνηση της Ουκρανίας επιδιώκει εδώ και καιρό τη μείωση της επιρροής της Ρωσίας στη χώρα, ειδικά μετά την προσάρτηση της Κριμαίας και την εξέγερση των φιλορώσων αποσχιστών στην ανατολική Ουκρανία. Σε αυτό το πλαίσιο, το Κίεβο θεωρεί πως το Πατριαρχείο Μόσχας χρησιμοποιείται από το Κρεμλίνο για την άσκηση επιρροής εντός της Ουκρανίας.
Σύμφωνα με το Reuters, το Κρεμλίνο, από πλευράς του, ανακοίνωσε πως παρακολουθεί στενά την κατάσταση και αντιτίθεται σε οποιοδήποτε ρήγμα στην Ορθοδοξία, υπογραμμίζοντας ότι το κράτος δεν θα έπρεπε να παρεμβαίνει σε εκκλησιαστικά θέματα. «Φυσικά, για τη Μόσχα και για όλο τον ορθόδοξο κόσμο, το προτιμώμενο σενάριο θα ήταν η διατήρηση της ενότητας» είπε σχετικά ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, μιλώντας σε δημοσιογράφους.