Το 40% των Βέλγων πιστεύει ότι η διαχείριση της χώρας θα ήταν καλύτερη αν η εξουσία ήταν στα χέρια ενός μόνο ηγέτη. Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή η επιλογή είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στους νέους (ηλικιακή ομάδα 18-34), με το 47,8% να τίθεται υπέρ μια τέτοιας προοπτικής. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό στοιχείο που προκύπτει από έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε από το ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Kantar σε συνεργασία με τη La Libre Belgique και το ραδιοτηλεοπτικό σταθμό RTBF.
Όπως προκύπτει από τη δημοσκόπηση με τίτλο “Bye-Bye, democracy?” η οποία διεξήχθη από τις 10 έως τις 17 Οκτωβρίου 2022 και σε δείγμα 1101 ατόμων, καταγράφεται ολοένα και λιγότερη συναίνεση για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, αφού περισσότεροι από τους μισούς Βέλγους πολίτες πιστεύουν ότι το τρέχον πολιτικό σύστημα πρέπει να αλλάξει, με τέσσερις στους δέκα ανθρώπους να δηλώνουν ότι η ανάθεση της πολιτικής εξουσίας στα χέρια ενός ατόμου θα μπορούσε να βελτιώσει τον τρόπο διαχείρισης των εθνικών υποθέσεων.
Επίσης αίσθηση προκαλεί το εύρημα ότι το 11,3% των Βέλγων δήλωσε ότι είναι υπέρ ενός δικτάτορα, κάτι που δείχνει τις απογοητεύσεις που αισθάνονται για το τρέχον κατακερματισμένο πολιτικό σύστημα στη χώρα.
Στόχος της έρευνας ήταν να αξιολογήσει το όραμα των ανθρώπων για το Βέλγιο και τους θεσμούς του και πόσο καλά αυτοί λειτουργούν. Επίσης πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι αυτή τη στιγμή οι πολίτες στο Βέλγιο βρίσκονται αντιμέτωποι με την ενεργειακή κρίση και εκτός αυτού νιώθουν ότι χάνουν την αγοραστική τους δύναμη λόγω του υψηλού πληθωρισμού.
Στην έρευνα διευκρινίζεται ότι η έννοια του «ενός ηγέτη» μπορεί να σημαίνει έναν δικτάτορα ή μια μονοκομματική κυβέρνηση.
Από τους ερωτηθέντες που «συμφωνούν απόλυτα» ότι ένας μόνος ηγέτης είναι καλύτερος, το 30,5% πιστεύει ότι ο καλύτερος τρόπος διαχείρισης της εξουσίας θα ήταν με ένα μόνο κόμμα. Το 11,3% όμως θα επέλεγε έναν δικτάτορα.
Αντίθετα ένας συνασπισμός κομμάτων στην εξουσία πείθει μόνο έναν στους τρεις ερωτηθέντες.
Όσον αφορά στο τι πιστεύουν οι ερωτηθέντες για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία το 57,9% από τους ερωτηθέντες πιστεύει ότι αυτό το σύστημα πρέπει να καταργηθεί και να αντικατασταθεί από ένα άλλο δημοκρατικό σύστημα.
Το 12,6% πιστεύει ότι το σημερινό κοινοβουλευτικό δημοκρατικό σύστημα πρέπει να καταργηθεί και να αντικατασταθεί από ένα άλλο πιο αυταρχικό σύστημα. Εδώ εντοπίζεται ένα ποσοστό αρκετά κοντά στο 11,3% των Βέλγων που είναι υπέρ ενός δικτάτορα.
Το 29,5% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι το τρέχον σύστημα γενικά λειτουργεί καλά ως έχει.
Ευτυχώς η μεγάλη πλειοψηφία των ερωτηθέντων έχει μάλλον την εντύπωση ότι ζει σε δημοκρατία στο Βέλγιο καθώς το 66,6% των Βέλγων που ερωτήθηκαν κλίνουν προς αυτή την εντύπωση με το συναίσθημα αυτό να είναι πιο έντονο στους νέους.
Αντίθετα, η εντύπωση ότι η τρέχουσα πολιτική κατάσταση στο Βέλγιο είναι δικτατορία ή τείνει προς ένα τέτοιο καθεστώς το πιστεύει σχεδόν το ένα πέμπτο των ερωτηθέντων (18,9%).
Σε σχέση με την Ευρώπη, οι ερωτηθέντες Βέλγοι είναι πιο επικριτικοί. Μόνο το 56,9% πιστεύει ότι η Ευρώπη λειτουργεί δημοκρατικά. Το 23,6% πιστεύει ότι η Ευρώπη είναι μια δικτατορία ή βρίσκεται στο δρόμο προς αυτήν.
Ενδιαφέροντα είναι τα ευρήματα όσον αφορά τις πεποιθήσεις των πολιτών για τα κόμματα τόσο της ακροδεξιάς όσο και της άκρας αριστεράς.
Πιο συγκεκριμένα στο ερώτημα «Πιστεύετε ότι τα ακροδεξιά κόμματα αποτελούν απειλή για τη δημοκρατία;» «ναι» απάντησε το 61,6% των ερωτηθέντων και «όχι» το 38,4%.
Στην ίδια ερώτηση για τα ακροαριστερά κόμματα το 57,3% απάντησε ότι είναι απειλή για τη δημοκρατία και «όχι» απάντησε το 42,7%.
Επίσης το 57,6% των νεαρών Βέλγων θεωρεί ως απειλή την ακροδεξιά, σε σύγκριση με το 70,7% για τους άνω των 65 ετών και το 51,7% των νέων θεωρεί την άκρα αριστερά ως απειλή, έναντι 58,8% για τους άνω των 65 ετών.
Όσον αφορά τους θεσμούς και την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι πολίτες προς αυτούς το 63,3% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι οι κυβερνήσεις και οι υπουργοί δεν έχουν καμία πραγματική ικανότητα να βελτιώσουν την καθημερινότητά τους.
Μάλιστα η συντριπτική πλειοψηφία, το 74,4% των Βέλγων που συμμετείχαν σε αυτή την έρευνα, πιστεύουν ότι δεν έχουν λόγο για το τι κάνει ο πολιτικός κόσμος.
Ωστόσο στο ερώτημα «Στην καθημερινή μου ζωή, νιώθω προστατευμένος από την αστυνομία και το δικαστικό σύστημα στο Βέλγιο» το 53,2% των ερωτηθέντων συμφωνεί και το 46,8% δηλώνει ότι δεν νιώθει προστατευμένο.
Τέλος όσον αφορά την παρέμβαση κατά τη διάρκεια κρίσεων, όπως η τρέχουσα ενεργειακή κρίση και της αύξησης του κόστους ζωής, το 87% των Βέλγων που ερωτήθηκαν συμφώνησαν ότι το κράτος πρέπει να παρέχει στους ανθρώπους οικονομική βοήθεια για να τους βοηθήσει. Λιγότεροι 18-34 ετών είναι αυτής της άποψης (78,7%), ενώ οι κάτοικοι των Βρυξελλών, με ποσοστό 92,9%, τάσσονται περισσότερο υπέρ της κρατικής παρέμβασης.