«Σήμερα, βρισκόμαστε μπροστά στην πρόκληση για μια νέα μεταπολίτευση», με αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος, με επαναθεμελίωση των οικονομικών δικαιωμάτων των λαϊκών και μεσαίων τάξεων, με ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους, με βαθιές αλλαγές στη δομή και λειτουργία του πολιτικού συστήματος: αυτό υπογραμμίζει στη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης, μία ημέρα πριν την επέτειο αποκατάστασης της Δημοκρατίας. Θυμίζοντας εκ παραλλήλου ότι οι σημαντικές κατακτήσεις, ιδίως της δεκαετίας του ’80, υπονομεύθηκαν, όπως σημειώνει, «κατά την περίοδο του λεγόμενου ”εκσυγχρονισμού” και, αργότερα βεβαίως, κατά την εποχή των μνημονίων».
Σαράντα τέσσερα χρόνια μετά, και ο υπουργός Επικρατείας θυμάται και την εισβολή στην Κύπρο, με την πρόσθετη επισήμανση ότι οι δυνάμεις εκείνες που είχαν οδηγήσει στην προδοσία, «σηκώνουν πάλι κεφάλι, τζογάροντας με τα εθνικά συμφέροντα και τις εθνικές ευαισθησίες».
Ο κ. Βερναρδάκης μιλά όμως και για την επικείμενη Συνταγματική Αναθεώρηση, με στόχευση -όπως αναφέρει- περισσότερη δημοκρατία και συμμετοχή και περισσότερα δικαιώματα. «Οι πολιτικοί συσχετισμοί δεν μας φοβίζουν», είναι επίσης το μήνυμα που στέλνει ο υπουργός Επικρατείας. Στην ερώτηση του Πρακτορείου για το αν η σχέση Πολιτείας και Εκκλησίας πρέπει να είναι στις προς αναθεώρηση διατάξεις, ο συνομιλητής μας απαντά ευθέως: «Εννοείται. Έχει έρθει η ώρα για μια συνολική ρύθμιση των σχέσεων Κράτους - Εκκλησίας, με απόλυτο σεβασμό στη διακριτότητα των ρόλων τους».
Ταυτοχρόνως εκτιμά ότι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ που παραμένουν αναποφάσιστοι, θα πειστούν στο τέλος από το κυβερνών κόμμα και τονίζει: «Η 20η Αυγούστου 2018 σηματοδοτεί την επιστροφή σε μια ”κανονικότητα” που έχει λείψει από τη χώρα», αλλά «η επιστροφή αυτή δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικά όρια στην άσκηση των πολιτικών μας».
Μέσω της συνέντευξής του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Χρ. Βερναρδάκης εξαπολύει εξάλλου σφοδρή επίθεση στο αντίπαλο κόμμα, λέγοντας ότι «”Φωτεινή Ελλάδα” για τον Μητσοτάκη είναι η Ελλάδα του ΚΕΕΛΠΝΟ, της Siemens και της Novartis. Είναι η Ελλάδα του ΣΕΒ που ονειρεύεται την κατάργηση του 8ώρου». Επίσης, υποστηρίζει ότι η σημερινή ηγετική ομάδα της ΝΔ -και όχι μόνο ο Κ.Μητσοτάκης- είναι «χαμηλής πολιτικής και ιστορικής παιδείας».
Για τις σχέσεις ΣΥΡΙΖΑ-ΚΙΝΑΛ, ο Χρ. Βερναρδάκης λέει ότι «με την κυρίαρχη ομάδα που διοικεί το ΚΙΝΑΛ οι γέφυρες δεν είναι απλώς κομμένες, δεν υπήρξαν ποτέ», εκφράζει από την άλλη όμως τη βεβαιότητά του ότι «με άξονα τον ΣΥΡΙΖΑ θα δημιουργηθεί ένας αστερισμός προοδευτικών δυνάμεων, μια συμμαχία της αριστεράς και της ”αριστερής” κεντροαριστεράς, που θα φρενάρει την πολιτική βουλιμία της δεξιάς και των συνοδοιπόρων της».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του υπουργού Επικρατείας Χριστόφορου Βερναρδάκη στον Νίκο Παπαδημητρίου για το Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Είναι απίστευτο ίσως, κ. υπουργέ, αλλά έχει περάσει σχεδόν μισός αιώνας από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στον τόπο μας. Με ποιες σκέψεις θα τιμήσουμε την αυριανή επέτειο; Για το τότε και το σήμερα…
Η περίοδος αυτή των 44 χρόνων σηματοδότησε μια πρωτοφανή για την ιστορία του νεότερου ελληνικού κράτους πολιτειακή και κοινοβουλευτική σταθερότητα. Όμως από την άλλη πλευρά, σημαντικές κατακτήσεις στο πεδίο των οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων που έγιναν πράξη τις πρώτες δεκαετίες -και κυρίως τη δεκαετία του ’80- υπονομεύθηκαν, αρχικά κατά την περίοδο του λεγόμενου «εκσυγχρονισμού» και, αργότερα βεβαίως, κατά την εποχή των μνημονίων. Σήμερα, βρισκόμαστε μπροστά στην πρόκληση για μια νέα μεταπολίτευση. Που σημαίνει αλλαγή του παραγωγικού υποδείγματος που κυριάρχησε τα προηγούμενα χρόνια, επαναθεμελίωση των οικονομικών δικαιωμάτων των λαϊκών και μεσαίων τάξεων, ανασυγκρότηση του κοινωνικού κράτους και βαθιές αλλαγές στη δομή και λειτουργία του πολιτικού συστήματος.
Και δεν μπορούμε να αφήσουμε από τη σκέψη μας, ότι 44 χρόνια μετά την αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, οι δυνάμεις της ακροδεξιάς και του φασισμού, αυτές που με τον υπερ-εθνικισμό τους οδήγησαν στην προδοσία της Κύπρου, σηκώνουν πάλι κεφάλι, τζογάροντας με τα εθνικά συμφέροντα και τις εθνικές ευαισθησίες. Η απάντηση είναι το σύνθημα της μεταπολίτευσης του ’74 «Λαός Ενωμένος, Ποτέ Νικημένος».
Υπάρχουν οι προϋποθέσεις, όντως, για μια Νέα Μεταπολίτευση, όπως έχει πει και ο πρωθυπουργός; Και αν ναι, ποιες πρωτοβουλίες θα πάρει για το σκοπό αυτό η κυβέρνηση;
Από τον Γενάρη του ’15 και την ιστορική αλλαγή πολιτικής φρουράς στην Ελλάδα, οι πρωτοβουλίες αυτές είναι σε εξέλιξη. Παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση ήταν υποχρεωμένη να κινηθεί σε πλαίσιο επιτροπείας - αποτέλεσμα της οικονομικής χρεωκοπίας που οδήγησαν τη χώρα οι εκπρόσωποι του πολιτικο-κοινωνικού κατεστημένου - πρωτοβουλίες δομικού εκδημοκρατισμού όπως η καθιέρωση της απλής αναλογικής σε εθνικό επίπεδο, η ψήφος στα 17, ο ανασχεδιασμός της αυτοδιοίκησης με τον Κλεισθένη, η καθιέρωση δυνατότητας τοπικών δημοψηφισμάτων, ο έλεγχος του πολιτικού χρήματος και της διαφθοράς, η αδειοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών, ο εκσυγχρονισμός του Κανονισμού λειτουργίας της Βουλής, οι βαθιές αλλαγές στη δομή και το χαρακτήρα της δημόσιας διοίκησης και πολλές άλλες, έχουν δώσει το μήνυμα ότι η δημοκρατία για να επιβιώσει και να αντισταθεί στον αυταρχισμό πρέπει να βαθύνει και να εμπλέξει μεγάλα κοινωνικά υποκείμενα.
Τώρα, έρχεται η ώρα και για τη συνταγματική αναθεώρηση. Μια διαδικασία που θα συμπυκνώσει και θα αναδείξει τις μεγάλες γραμμές της πολιτικής αλλαγής που γίνεται στη χώρα.
Συνταγματική Αναθεώρηση λοιπόν. Ποιο είναι το επόμενο βήμα και πότε το προσδιορίζετε χρονικά;
Με την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου θα αρχίσει η διαδικασία που προβλέπεται συνταγματικά.
Συνταγματική Αναθεώρηση ναι, αλλά με ποια στόχευση και με ποιους πολιτικούς συσχετισμούς;
Η στόχευση είναι διττή, περισσότερη δημοκρατία και συμμετοχή και περισσότερα δικαιώματα. Υπεράσπιση της πολιτικής έναντι της οικονομίας, της δημοκρατίας έναντι των αγορών, της συμμετοχής έναντι της ανάθεσης.
Οι πολιτικοί συσχετισμοί δεν μας φοβίζουν. Γιατί, αφενός μεν έχουμε στον ΣΥΡΙΖΑ συμπαγή κοινοβουλευτική ομάδα αφετέρου δε γιατί έχουμε τη δυνατότητα να οργανώνουμε ευρύτερες πλειοψηφίες στη βάση προγραμματικών θέσεων. Βλέπετε άλλωστε, πως σε κάθε μεγάλο ζήτημα που προκύπτει όλα τα κόμματα κλυδωνίζονται, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει ενωμένος και, κυρίως, ηγεμονικός.
Η σχέση Πολιτείας και Εκκλησίας πρέπει να είναι στις προς αναθεώρηση διατάξεις;
Εννοείται. Έχει έρθει η ώρα για μια συνολική ρύθμιση των σχέσεων Κράτους - Εκκλησίας, με απόλυτο σεβασμό στη διακριτότητα των ρόλων τους.
Μέρος των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει μεταξύ του να ψηφίσει εκ νέου το κυβερνών κόμμα αλλά και του… καναπέ. Σας ανησυχεί ότι δεν έχει αποφασίσει ως τώρα;
Αν και δεν συμπαθώ πολύ τους εκ του ασφαλούς ψηφοφόρους, του λεγόμενου «καναπέ», καταλαβαίνω ότι εννοείτε μάλλον ότι ένα αξιόλογο μέρος της εκλογικής βάσης του ΣΥΡΙΖΑ στις προηγούμενες εκλογές μας παρακολουθεί με ένα αίσθημα «αναποφασιστικότητας». Η γνώμη μου είναι ότι θα τους πείσουμε στο τέλος. Το σίγουρο είναι ότι η μεγάλη μάζα των δημοκρατικών πολιτών δεν μετακινείται στην ΝΔ, οπότε εναπόκειται σε μας και τις πολιτικές μας να τους πείσουμε.
Με ποιες δράσεις η κυβέρνηση θα επιχειρήσει την αναστροφή του πολιτικού κλίματος; Η έξοδος από το μνημονιακό τούνελ διευκολύνει το εγχείρημα αυτό;
Προφανώς. Η 20η Αυγούστου 2018 σηματοδοτεί την επιστροφή σε μια «κανονικότητα» που έχει λείψει από τη χώρα. Βεβαίως από τη άλλη μεριά, η επιστροφή αυτή δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν αντικειμενικά όρια στην άσκηση των πολιτικών μας.
Δηλώσατε αποφασισμένος σε πρόσφατη συνέντευξή σας στο ραδιοφωνικό σταθμό «247», να μην κοπούν οι συντάξεις. Έχει εξασφαλισθεί η συναίνεση των εταίρων για αυτό;
Εξήγησα γιατί το κόψιμο των συντάξεων σε μια οικονομία που αρχίζει να ανακάμπτει σε όλους τους δείκτες θα ήταν ένα αυτοκτονικό υφεσιακό μέτρο. Και επειδή η κυβέρνηση δεν θέλει να οδηγήσει τα πράγματα εκεί, θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να μην συμβεί.
Θα λέγατε πως είναι η ώρα για την ανακούφιση της μεσαίας τάξης;
Νομίζω ότι είναι η ώρα για ανακούφιση συνολικά του κόσμου της εργασίας και της παραγωγικής καινοτομίας. Δώσαμε μεγάλη μάχη για να βγάλουμε την κοινωνία όρθια από την κρίση της οκταετίας. Νομίζω ότι τα καταφέραμε. Τώρα είναι η ώρα της ανασυγκρότησης της εργασίας και της παραγωγής και προφανώς οι πολιτικές αυτές αφορούν την κοινωνική πλειοψηφία της χώρας.
Κατηγορήσατε τον κ. Μητσοτάκης ότι εμφανίστηκε με δύο θέσεις όσον αφορά το τέλος των μνημονιακών προγραμμάτων...
Κατ′ αρχήν σκέφτομαι πόσο θλιβερό είναι ένας πολιτικός αρχηγός να έρχεται σε τέτοια οξεία ρήξη με ανθρώπους της διεθνούς σκηνής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν αυτοί δηλώνουν ότι τα προγράμματα επιτροπείας τελειώνουν και η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα περίοδο. Κατόπιν σκέφτομαι πόσο κυνικό είναι άλλα να λες στο εσωτερικό της χώρας για εσωκομματική κατανάλωση και άλλα να λες στο εξωτερικό όταν ερωτάσαι. Στο τέλος κάθε ημέρας προβληματίζομαι στην ιδέα ότι η σημερινή ηγετική ομάδα της ΝΔ -και όχι μόνο ο Κ.Μητσοτάκης- είναι τόσο χαμηλής πολιτικής και ιστορικής παιδείας. Είναι στιγμές που μας αφήνει άφωνους.
Επί τη ευκαιρία, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης παρουσιάζει, στον αντίποδα, το δικό του σχέδιο για μια «φωτεινή Ελλάδα», όπως είπε κατά την ομιλία του στην Πολιτική Επιτροπή του κόμματός του. Συμφωνείτε με το χαρακτηρισμό;
«Φωτεινή Ελλάδα» για τον Μητσοτάκη είναι η Ελλάδα του ΚΕΕΛΠΝΟ, της Siemens και της Novartis. Είναι η Ελλάδα του ΣΕΒ που ονειρεύεται την κατάργηση του 8ώρου. Και η Ελλάδα των κάθε λογής «φοροφυγάδων».
Η «φωτεινή Ελλάδα» του είναι το σκοτάδι των δυνάμεων της εργασίας.
Μιλήσατε σε πρόσφατη συνέντευξή σας με σκληρά λόγια για το ΚΙΝΑΛ («οργανικό κομμάτι διαπλοκής», «ένταξη στο φιλελεύθερο πλαίσιο πολιτικής» κ.α.). Οριστικά κομμένες οι γέφυρες, κ. υπουργέ;
Με την κυρίαρχη ομάδα που διοικεί το ΚΙΝΑΛ οι γέφυρες δεν είναι απλώς κομμένες, δεν υπήρξαν ποτέ. Πρόκειται για την ομάδα εκείνη που διέσυρε το ΠΑΣΟΚ του Α. Παπανδρέου βυθίζοντάς το στη νεοφιλελεύθερη πολιτική και στη συμμαχία με τον ακροδεξιό Α. Σαμαρά. Η ομάδα αυτή είναι κομμάτι της πολιτικο-οικονομικής διαπλοκής, δεν έχει ιδεολογικό έρμα, για αυτό κινείται ως εκκρεμές από το άκρον του πολιτικού «εκσυγχρονισμού» έως το άκρον του εθνικισμού και της πατριδοκαπηλείας.
Όμως, εκτός από την ηγετική ομάδα υπάρχουν ομάδες, στελέχη, κινήσεις στο χώρο αυτό, που δεν συμφωνούν με τους νεοφιλελεύθερους και εθνικιστικούς προσανατολισμούς της ηγεσίας. Με τον κόσμο αυτό είμαστε σε επικοινωνία και θα είμαστε πάντα σε μια λογική προγραμματικής σύγκλισης. Είναι βέβαιο ότι με άξονα τον ΣΥΡΙΖΑ θα δημιουργηθεί ένας αστερισμός προοδευτικών δυνάμεων, μια συμμαχία της αριστεράς και της «αριστερής» κεντροαριστεράς, που θα φρενάρει την πολιτική βουλιμία της δεξιάς και των συνοδοιπόρων της.
Έχει εξηγηθεί -πιστεύετε- επαρκώς τι περιλαμβάνει, γιατί πρέπει να γίνει πράξη η Συμφωνία των Πρεσπών;
Νομίζω ότι σε όλη την εγγράμματη ελληνική κοινωνία η Συμφωνία για το Μακεδονικό έχει γίνει δεκτή με ανακούφιση. Η πλευρά αυτή της ελληνικής κοινωνίας είναι πλειοψηφική, μην την υποτιμάμε βλέποντας απλώς ορισμένες εφήμερες δημοσκοπήσεις. Πράγματι επίσης, ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής κοινωνίας για λόγους κοινωνικής και πολιτισμικής ανασφάλειας στέκεται με σκεπτικισμό απέναντι στη Συμφωνία. Σε αυτό το κοινωνικό υποσύνολο χρειάζεται να σταθούμε περισσότερο, να εξηγήσουμε και να εκπαιδεύσουμε με την καλή έννοια. Γιατί είναι γεγονός ότι σε αυτήν την κοινωνική μερίδα δημαγωγεί ένα μέρος του εθνικιστικού παρακράτους και, δυστυχώς, ένα μέρος της ΝΔ που θέλει να συνομιλεί μαζί του.
Δραστηριοποιήθηκαν πράγματι, ξένες δυνάμεις και Έλληνες επιχειρηματίες με σκοπό την ακύρωση της Συμφωνίας;
Νομίζω ότι κανείς μπορεί εύκολα να βγάλει τα συμπεράσματά του από διάφορα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων. Ένα είναι σίγουρο, ότι η κυβέρνηση θα είναι αμείλικτη σε κάθε απόπειρα υπονόμευσης της εθνικής κυριαρχίας.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)