Βεργίνα: Η τοιχογραφία με το κυνήγι από τον Τάφο ΙΙ - Η ψηφιακή αποκατάσταση

Η πρώτη ολοκληρωμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη του σημαντικότερου και μεγαλύτερων διαστάσεων ζωγραφικού έργου του κλασικού κόσμου (ΦΩΤΟ).
Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Η τοιχογραφία με το κυνήγι.
Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Η τοιχογραφία με το κυνήγι.
Φωτ. Χρίστος Σιμάτος

Στις 5 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί διεθνής επιστημονική ημερίδα με θέμα «The Aigai Hunt Frieze Revealed: An Interdisciplinary Investigation and Digital Reconstruction» στο πλαίσιο της υλοποίησης και της ολοκλήρωσης του ερευνητικού έργου ReVis: «Η τοιχογραφία με το κυνήγι από τον Τάφο ΙΙ στη Βεργίνα: μια καινοτόμος διεπιστημονική προσέγγιση για τη μελέτη και την απεικόνιση ενός ζωγραφικού αριστουργήματος της κλασικής αρχαιότητας».

Το υπουργείο Πολιτισμού, η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας συνεργάστηκαν με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών στο ερευνητικό πρόγραμμα «Η τοιχογραφία με το κυνήγι από τον Τάφο ΙΙ στη Βεργίνα: μια καινοτόμος διεπιστημονική προσέγγιση για τη μελέτη και την απεικόνιση ενός ζωγραφικού αριστουργήματος της κλασικής αρχαιότητας», συμμετέχοντας ενεργά σε αυτό.

Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Εξέταση της τοιχογραφίας με μη-καταστροφικές μεθόδους διάγνωσης (MAXRF, XRD) από την ομάδα του εργαστηρίου XRAYlab, ISPC/CNR της Catania, και του ΙΠΣΦ «Δημόκριτος»
Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Εξέταση της τοιχογραφίας με μη-καταστροφικές μεθόδους διάγνωσης (MAXRF, XRD) από την ομάδα του εργαστηρίου XRAYlab, ISPC/CNR της Catania, και του ΙΠΣΦ «Δημόκριτος»
Christos Siwatos
Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Εξέταση της τοιχογραφίας με μη-καταστροφικές μεθόδους διάγνωσης (MAXRF, XRD) από την ομάδα του εργαστηρίου XRAYlab, ISPC/CNR της Catania, και του ΙΠΣΦ «Δημόκριτος».
Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Εξέταση της τοιχογραφίας με μη-καταστροφικές μεθόδους διάγνωσης (MAXRF, XRD) από την ομάδα του εργαστηρίου XRAYlab, ISPC/CNR της Catania, και του ΙΠΣΦ «Δημόκριτος».
Φωτ. Χρίστος Σιμάτος

Ο στόχος της έρευνας και τα νέα στοιχεία

Η τοιχογραφία με το κυνήγι, που κοσμεί τη ζωφόρο της πρόσοψης του βασιλικού Τάφου του Φιλίππου Β΄ στις Αιγές, αποτελεί το σημαντικότερο και μεγαλύτερων διαστάσεων ζωγραφικό έργο του κλασικού κόσμου που έχει αποκαλυφθεί, μέχρι σήμερα.

Το διεπιστημονικό έργο ReVis, με επιστημονική υπεύθυνη τη Δρα Χαρίκλεια Μπρεκουλάκη, αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη και επιστημονικά τεκμηριωμένη μελέτη της τοιχογραφίας των Αιγών, αξιοποιώντας πρωτοποριακές, μη επεμβατικές, διαγνωστικές και απεικονιστικές τεχνικές.

Απώτερος στόχος της έρευνας είναι η ακριβέστερη κατανόηση της τεχνικής και της εικονογραφίας της τοιχογραφίας, καθώς και η πρόταση μιας νέας ψηφιακής αποκατάστασης σε φυσικές διαστάσεις, βασιζόμενη στα αρχαιομετρικά δεδομένα της έρευνας και συνδυάζοντας εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης (Χρίστος Σιμάτος, εικαστικός) και σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία (Εμμανουήλ Μπιτσάκης, ζωγράφος).

Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Στοιχειακή σάρωση της επιφάνειας της τοιχογραφίας με φθορισμό ακτίνων Χ (MAXRF) από την ομάδα του εργαστηρίου XRAYlab, ISPC/CNR της Catania, Μάρτιος 2023
Αρχαιολογικός χώρος των Αιγών. Πρόσοψη Τάφου Φιλίππου Β’. Στοιχειακή σάρωση της επιφάνειας της τοιχογραφίας με φθορισμό ακτίνων Χ (MAXRF) από την ομάδα του εργαστηρίου XRAYlab, ISPC/CNR της Catania, Μάρτιος 2023
Φωτ. Χρίστος Σιμάτος

Μέσα από αυτή την καινοτόμο μελέτη έρχονται στο φως νέα στοιχεία για τα αρχαία χρώματα, την τεχνοτροπία και την εικονογραφία της εμβληματικής αυτής τοιχογραφίας των Αιγών, αλλά και γενικότερα για τη μνημειακή ελληνική ζωγραφική του 4ου αι. π.Χ.

Εικαστικές συνθέσεις προβολής διεθνούς ημερίδας. Λεπτομέρειες από την τοιχογραφία, τις διαγνωστικές τεχνικές και την ψηφιακή αποκατάσταση.
Εικαστικές συνθέσεις προβολής διεθνούς ημερίδας. Λεπτομέρειες από την τοιχογραφία, τις διαγνωστικές τεχνικές και την ψηφιακή αποκατάσταση.
υπουργείο Πολιτισμού
Εικαστικές συνθέσεις προβολής διεθνούς ημερίδας. Λεπτομέρειες από την τοιχογραφία, τις διαγνωστικές τεχνικές και την ψηφιακή αποκατάσταση.
Εικαστικές συνθέσεις προβολής διεθνούς ημερίδας. Λεπτομέρειες από την τοιχογραφία, τις διαγνωστικές τεχνικές και την ψηφιακή αποκατάσταση.
υπουργείο Πολιτισμού

Στη διεθνή ημερίδα θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα της έρευνας από όλες τις ομάδες που συμμετείχαν στο έργο και θα παρουσιαστούν οι διαγνωστικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στην επιτόπια εξέταση της τοιχογραφίας, η οποία πραγματοποιήθηκε στον Αρχαιολογικό Χώρο των Αιγών (μνημείο UNESCO) τον Μάρτιο του 2023.

Στο τέλος της επιστημονικής ημερίδας, διακεκριμένοι επιστήμονες θα σχολιάσουν τη νέα πρόταση αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, το έργο που έλαβε χρηματοδότηση από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.) υλοποιείται σε συνεργασία με το Κέντρο Φυσικών Ερευνών «Δημόκριτος», Ινστιτούτο Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής, με επικεφαλής τον Διευθυντή Ερευνών Δρα Ανδρέα Καρύδα, και την Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας, με επιστημονική επί τόπου υπεύθυνη την Προϊσταμένη Τμήματος Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και Μουσείων Δρα Αναστασία Γεωργιάδου. Το ReVis έχει εξασφαλίσει πρόσβαση στις προηγμένες τεχνολογικά πειραματικές υποδομές της Ευρωπαϊκής Κοινοπραξίας IPERION-HS/MOLAB.

Δημοφιλή