Η ομοφυλοφιλία ενός αγοριού και το ξύπνημα του ερωτισμού στην εφηβεία του πυροδοτούν ακραίες αντιδράσεις από πλευράς σχολείου, οικογένειας και τοπικής κοινωνίας και οδηγούν σε ένα τραγικό γεγονός, σε μια αγροτική επαρχία της Ινδίας.
Αυτό είναι το θέμα της ταινίας που υπογράφει η Ινδή Ρίμα Ντας - κερδίζοντας μία υποψηφιότητα για τα φετινά Όσκαρ - η οποία αναδείχτηκε μεγάλη νικήτρια του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου για παιδιά και νέους, το οποίο ολοκληρώθηκε προ ημερών, στον Πύργο Ηλείας, με πάνω από 30.000 θεατές αλλά και συμμετέχοντες στα εργαστήριά του.
Με αφορμή την 22η διοργάνωση, η HuffPost ανοίγει ένα διάλογο σε σχέση με τις κατάλληλες και ακατάλληλες ταινίες για παιδιά, έχοντας κατά νου και τον σάλο που είχε προκληθεί με την εισβολή της αστυνομίας στο σινεμά που προβαλλόταν η ταινία «Joker» απομακρύνοντας ανηλίκους θεατές. Αλήθεια που βρίσκεται η «κόκκινη» γραμμή μεταξύ του τι μπορεί να δει και τι όχι ένα μικρό και μεγαλύτερο παιδί; Και εν τέλει πόσο ...λεπτή μπορεί να είναι;
Άρτεμις Αναστασιάδου: «Αν το παιδί νιώσει κάποιο ρομαντικό συναίσθημα για κάποιο ομόφυλό του, ωραίο θα ήταν να το έχει δει ως κάτι όμορφο και θετικό σε μια ταινία»
«Σίγουρα δεν θα βάλουμε ένα παιδί να δει μια σεξουαλική σκηνή, αλλά μπορεί να δει το φιλί δυο ανθρώπων που είναι αγαπημένοι», απαντά η η Άρτεμις Αναστασιάδου, το πρότζεκτ της οποίας «Το Βανκούβερ» απέσπασε βραβείο της ΕΡΤ στο φετινό 22ο Olympia Creative Ideas Pitching Lab. Ανεξάρτητα αν είναι ίδιου ή άλλου φύλου; «Φυσικά. ΄Οσο πιο πολύ το παιδί έρχεται αντιμέτωπο με εικόνες που είναι θετικές, αυτό είναι ωφέλιμο και κάπως έτσι αλλάζουμε τη νοοτροπία του για τι είναι αποδεκτό ή μη. Θα πρέπει, λοιπόν, να δείξουμε εικόνες που αποπνέουν αγάπη, σεβασμό, έρωτα, συναισθήματα που το ίδιο το παιδί μπορεί να νιώσει από μικρή ηλικία. Αν το παιδί νιώσει κάποιο ρομαντικό συναίσθημα για κάποιο ομόφυλό του, ωραίο θα ήταν να το έχει δει ως κάτι όμορφο και θετικό σε μια ταινία», συμπληρώνει.
«Θεματικές, λοιπόν, που ένα παιδί μπορεί να έχει βιώσει στη παιδική του ηλικία, όπως θάνατος, χωρισμός γονιών, φτώχεια, bullying ή διακρίσεις στο σχολείο, όχι μόνο μπορούν να θιχτούν, αλλά εμείς καλούμαστε να πούμε ιστορίες γύρω απ’ αυτές μέσα από εικόνες που μπορεί ένα παιδί να εισπράξει χωρίς, ωστόσο, να είναι τραυματικές. Βέβαια, θεματικές που έχουν να κάνουν με σεξουαλική βία, ή ναρκωτικά νομίζω ότι σίγουρα δεν θα μπορούσε να τις δει κάποιο παιδί κι οπωσδήποτε κάτω από 13 ετών. Σε κάθε περίπτωση θεωρώ υποκρισία το ότι σε κάποιες χώρες πρέπει να είσαι πάνω από 18 ετών για να παρακολουθήσεις ταινία με ύβρεις γιατί στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο αυτό είναι καθημερινότητα για πολλά παιδιά», λέει επίσης. Και καταλήγει:
«Όσον αφορά στο σάλο που είχε γίνει για την ταινία Joker, θεωρώ πως αν είναι να μπουν πρόστιμα θα πρέπει να μπουν στο σινεμά που δεν ελέγχει ταυτότητες. Η είσοδος του αστυνομικού στο σινεμά αποτελεί μεγαλύτερη τρομοκρατία από το να δει κανείς την ίδια την ταινία...»
Νίκος Θεοδοσίου: «Ακατάλληλη για παιδιά είναι μια ταινία που προωθεί ιδέες απαράδεκτες όπως τον φασισμό, τον ρατσισμό, τον πόλεμο»
«Έχουν υπάρξει σκληρές ταινίες που παίζουν παιδιά και είναι ακατάλληλες απλούστατα διότι η ζωή των παιδιών εκεί που καταγράφει η ταινία είναι ακατάλληλη. Μια ταινία για τη ζωή σε παραγκουπόλεις στη Νότιο Αφρική όπου παιδιά βγάζουν πιστόλι και σκοτώνουν, σίγουρα αυτό δεν είναι μια εικόνα που μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλη για ανηλίκους», απαντά στη HuffPost Greece ο Νίκος Θεοδοσίου, επικεφαλής της περίφημης Camera Zizanio, της Ευρωπαϊκής συνάντησης ελληνικής οπτικοακουστικής δημιουργίας που φέτος γίνεται 19 ετών προβάλλοντας στο Φεστιβάλ 109 ταινίες από την Ελλάδα, 106 από Ευρώπη και 31 από τον υπόλοιπο κόσμο από κινηματογραφιστές 4 – 20 ετών (οι αιτήσεις ήταν πάνω από 2.000)!
«Ακατάλληλη για παιδιά είναι μια ταινία που υπάρχει αδικαιολόγητη βία – προκειμένου να εντυπωσιάσει – δεν είναι, δηλαδή στην ίδια την εξέλιξη της ιστορίας. Και που προωθεί ιδέες απαράδεκτες όπως τον φασισμό, τον ρατσισμό, τον πόλεμο. Αυτές οι ταινίες από εμάς “κόβονται”», μας λέει.
Όσον αφορά στο «Joker», ο ίδιος πιστεύει ότι δημιουργήθηκε ένας θόρυβος εν πολλοίς σκόπιμος. «Η εισβολή μπορεί να ήταν στημένη (όχι από τους ανταγωνιστές όπως ειπώθηκε αλλά) από τον ίδιο τον διανομέα διότι, ως γνωστόν, το ακατάλληλο τραβάει πάρα πολύ κόσμο. Τα παλιά χρόνια οι ίδιοι οι διανομείς είχαν εφεύρει τον όρο “αυστηρώς ακατάλληλο” που δεν υπήρχε στη νομοθεσία και το έκαναν σκόπιμα – φυσικό είναι: το απαγορευμένο προσελκύει τους ανθρώπους», λέει. Και συμπληρώνει: «Το θέμα είναι πως προετοιμάζεις τα ίδια τα παιδιά να βλέπουν. ΄Ετσι κι αλλιώς βλέπουν τα πάντα στην οθόνη του κινητού τους. Το θέμα είναι πως εκπαιδεύεις το παιδί να μαθαίνει πως κατασκευάζονται κάποια κινηματογραφικά “τέρατα” και να ξέρει που βρίσκεται η αλήθεια».
Δημήτρης Σπύρου: «Αυστηρώς ακατάλληλες ταινίες για παιδιά είναι ταινίες που υποτιμούν τη νοημοσύνη του παιδιού»
«Τα παιδιά έχουν λίγες εμπειρίες, δεν έχουν αντιληπτική ικανότητα για τα πάντα. Κάθε ταινία πρέπει να είναι σε ένα πλαίσιο που να υπάρχει μια σωστή “εισαγωγή”, να μπορούν να αντιληφθούν πράγματα. Γι’ αυτό οι ταινίες πέρα από ψυχαγωγία, ενσυναίσθηση, πληροφορία και κριτική σκέψη, που μπορούν να αναπτύσσουν στα παιδιά, πρέπει να καλλιεργούν και αισθητικά τα παιδιά: δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να τους προωθούν ζητήματα βίας, ρατσισμού, σεξισμού. Για εμάς αυτές οι ταινίες είναι αυστηρώς ακατάλληλες για ανηλίκους», μας λέει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Δημήτρης Σπύρου.
«Αυστηρώς ακατάλληλες ταινίες για παιδιά επίσης είναι ταινίες που υποτιμούν τη νοημοσύνη του παιδιού. Οι χαζές ταινίες είναι κι αυτές αυστηρώς ακατάλληλες, παρ’ ότι επισήμως παίρνουν καταλληλότητα. Για εμάς, λοιπόν, είναι άλλο το πλαίσιο, πολύ πιο αυστηρό αλλά με παιδαγωγικά κριτήρια», λέει. ΄Αραγε πιστεύει ότι η Πολιτεία αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να είχε θεσπίσει;
«Σε σχέση με τις ταινίες που προτείνονται από το σχολικό περιβάλλον για θέαση, ναι, αυτό το πλαίσιο θα πρέπει να ισχύει: να έχουν οι ταινίες και παιδαγωγική διάσταση. Τώρα τι γίνεται στην εμπορική διανομή, αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα. Βλέπουμε να ισχύουν κάποια κριτήρια πολύ διαφορετικά».
Ο ίδιος ομολογεί ότι λόγω της προετοιμασίας του Φεστιβάλ, ο Joker είναι μια ταινία που δεν έχει δει. «Επαναλαμβάνω, όμως, είναι που και πως θέτουμε το πλαίσιο. Η ταινία να έχει υψηλή αισθητική, περιεχόμενο κι εκπαιδευτική διάσταση. Προσωπικά πάρα πολλές φορές διαφωνώ τελείως με τις ταινίες που χαρακτηρίζονται επισήμως ακατάλληλες ή κατάλληλες», αναφέρει.
Άρα, θα συμπεριελάμβανε τον Joker στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ; «Αν ο Joker πληρούσε αυτά τα κριτήρια που σας έχω προειπεί, ναι θα το συμπεριελάμβανα στο Φεστιβάλ», είναι η απάντησή του.
