Οι Βραζιλιάνοι προσέρχονται σήμερα, Κυριακή (30/10) στις κάλπες σε μία αμφίρροπη εκλογική μάχη όπου καλούνται να επιλέξουν ανάμεσα στην επανεκλογή του ακροδεξιού προέδρου Ζαϊχ Μπολσονάρο ή την επιστροφή στην εξουσία του αριστερού πρώην προέδρου Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα.
Η αμφίρροπη αναμέτρηση προσφέρει μια δεύτερη ευκαιρία σε αμφότερους τους υποψηφίους.
Ο Μπολσονάρο δεσμεύθηκε να εδραιώσει μια ευδιάκριτη συντηρητική στροφή στη βραζιλιάνικη πολιτική έπειτα από μια προεδρία που σημαδεύτηκε από την πανδημία. Ο Λούλα υπόσχεται μεγαλύτερη κοινωνική και περιβαλλοντική υπευθυνότητα, ανακαλώντας στη μνήμη την αυξανόμενη ευημερία της προεδρίας του το 2003-2010, προτού σκάνδαλα διαφθοράς αμαυρώσουν την εικόνα του Κόμματος των Εργατών.
Περίπου 120 εκατομμύρια ψηφοφόροι αναμένεται να ‘χτυπήσουν’ την επιλογή τους στα μηχανήματα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας που ο Μπολσονάρο ισχυρίζεται, χωρίς να προσφέρει αποδείξεις, ότι είναι ευάλωτα στη νοθεία προκαλώντας ανησυχίες ότι μπορεί να μην δεχθεί μια ήττα, έπειτα και από το παράδειγμα του ιδεολογικού του συμμάχου, του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Αυτό έχει αποτέλεσμα να αυξηθούν οι εντάσεις στις πιο πολωμένες εκλογές στη Βραζιλία μετά την επιστροφή της στη δημοκρατία το 1985 έπειτα από μια στρατιωτική δικτατορία στην οποία ο πρώην συνδικαλιστής ηγέτης Λούλα αντιτέθηκε και την οποία ο πρώην λοχαγός Μπολσονάρο ανακαλεί με νοσταλγία.
Αρκετές δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η αναμέτρηση έγινε πιο αμφίρροπη την τελευταία εβδομάδα με τον Μπολσονάρο να διαβρώνει ένα ελαφρύ προβάδισμα για τον Λούλα. Άλλες δείχνουν ένα μικρό αλλά σταθερό πλεονέκτημα για τον Λούλα.
Ο Μπολσονάρο είχε καλύτερα αποτελέσματα από αυτά που προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις στον πρώτο γύρο που διεξήχθη στις 2 Οκτωβρίου ανάμεσα σε 11 υποψηφίους.
Τα ινστιτούτα δημοσκοπήσεων είπαν πως επανεξέτασαν τις μεθόδους τους στη βάση αυτού του αποτελέσματος, όμως σύμφωνα με τους περισσότερους αναλυτές ο σημερινός γύρος εξακολουθεί να είναι αμφίρροπος.
Μια νίκη για τον Λούλα θα σήμαινε μια θριαμβευτική επιστροφή του αριστερού ηγέτη, ο οποίος φυλακίστηκε το 2018 για 19 μήνες για δωροδοκία, μια καταδίκη που ανέτρεψε πέρυσι το Ανώτατο Δικαστήριο ανοίγοντάς του τον δρόμο για να διεκδικήσει μια τρίτη προεδρική θητεία.
Ο Λούλα έχει υποσχεθεί μια επιστροφή στην οικονομική ανάπτυξη με μοχλό το κράτος και κοινωνικές πολιτικές που βοήθησαν εκατομμύρια ανθρώπους που να βγουν από τη φτώχεια όταν κυβέρνησε για πρώτη φορά τη Βραζιλία. Δεσμεύεται επίσης να καταπολεμήσει την καταστροφή του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, που έχει φθάσει τώρα σε υψηλό 15ετίας, και να κάνει τη Βραζιλία ηγέτιδα χώρα στις παγκόσμιες συνομιλίες για το κλίμα.
Μια δεύτερη θητεία για τον Μπολσονάρου θα κρατούσε τη Βραζιλία σε ένα μονοπάτι μεταρρυθμίσεων προς την ελεύθερη αγορά και χαλαρότερης περιβαλλοντικής προστασίας, ενώ θα εδραίωνε έναν συνασπισμό δεξιών κομμάτων και ισχυρών αγροτοκτηνοτροφικών συμφερόντων που χρηματοδότησαν την εκστρατεία του.
Μετεκλογικές ανησυχίες
Οι εκλογικές αρχές ετοιμάζονται για ένα αμφίρροπο αποτέλεσμα, το οποίο ο Μπολσονάρο μπορεί να αμφισβητήσει αν χάσει.
Ο πρόεδρος πέρασε περισσότερο από έναν χρόνο αμφισβητώντας την αξιοπιστία του ηλεκτρονικού συστήματος ψηφοφορίας στη Βραζιλία. Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία για νοθεία αφότου εφαρμόστηκε το 1996, πολλοί υποστηρικτές του Μπολσονάρο αμφιβάλλουν τώρα για τη φερεγγυότητα των εκλογών της χώρας.
Ένα αυξανόμενο κύμα πολιτικής βίας φέτος, το οποίο τονίστηκε τις τελευταίες εβδομάδες από τις ένοπλες αντιπαραθέσεις στις οποίες ενεπλάκησαν προβεβλημένοι σύμμαχοι του Μπολσονάρου, έχει εντείνει τους φόβους πως ένα αμφιλεγόμενο εκλογικό αποτέλεσμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε ταραχές.
Το Ανώτατο Εκλογικό Δικαστήριο, του οποίου ηγούνται δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου, έχει καταστρώσει ένα σχέδιο ασφαλείας για να προστατέψει το προσωπικό και τα κτίρια στην περίπτωση διαδηλώσεων όπως η επίθεση του Ιανουαρίου του 2021 στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ.
Σύμμαχοι του Μπολσονάρο οργανώνουν ένα ”πάρτι νίκης” στην κεντρική εσπλανάδα της Μπραζίλια σήμερα στη διάρκεια της καταμέτρησης.
Ο πρόεδρος έχει ζητήσει επίσης από τους υποστηρικτές του να μείνουν στα εκλογικά τμήματα μέχρι το κλείσιμό τους στις 5.00 μ.μ. (22:00 ώρα Ελλάδας), κάτι που σύμφωνα με ορισμένους επικριτές μπορεί να φοβίσει τους ψηφοφόρους και να οδηγήσει σε συγκρούσεις.
Ο Λούλα, ο οποίος γεννήθηκε μέσα στη φτώχεια και ηγήθηκε απεργιών των συνδικάτων κατά της στρατιωτικής κυβέρνησης της Βραζιλίας προτού ιδρύσει το Κόμμα των Εργατών στη δεκαετία του 1980, έχει καλέσει τους ψηφοφόρους να υπερασπιστούν τη δημοκρατία στη Βραζιλία από τον ”νεοφασισμό” του Μπολσονάρου.
Εντείνοντας το κλίμα αβεβαιότητας, ο Μπολσονάρο κάλεσε τον στρατό να στηρίξει δημόσια τη θεωρία του πως το σύστημα ψηφοφορίας είναι ευάλωτο στη νοθεία.
Οι ένοπλες δυνάμεις έλεγξαν κάποια εκλογικά μηχανήματα στη διάρκεια του πρώτου γύρου ώστε να διασφαλίσουν ότι οι χάρτινες αποδείξεις αντιστοιχούσαν στα αποτελέσματα που μεταδίδονταν ψηφιακά, αλλά δεν ανέφεραν τα ευρήματά τους.
Απόστρατοι στρατηγοί έχουν πει στο Reuters πως εμπιστεύονται τις ένοπλες δυνάμεις ότι δεν θα υποστηρίξουν τυχόν αντισυνταγματικές ενέργειες του Μπολσονάρου.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ-Reuters-AFP