Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης παρουσίασαν νέα ευρήματα από μια μελέτη που διερευνά το πώς συγκεκριμένα γονίδια μπορούν να οδηγήσουν σε ισχυρή ανοσολογική αντίδραση μετά από τον εμβολιασμό με δύο ευρείας χρήσης εμβόλια για την Covid-19- εντοπίζοντας ένα συγκεκριμένο γονίδιο που σχετίζεται με υψηλή αντισωματική απάντηση.
Στα ευρήματά τους, που δημοσιεύτηκαν στο Nature Medicine, οι ερευνητές βρήκαν πως άτομα τα οποία είχαν ένα αλληλόμορφο («έκδοση») ενός γονιδίου HLA (human leucocyte antigens, ανθρώπινα λευκοκυτταρικά αντιγόνα) ονόματι HLA-DQB1*06 παράγουν μεγαλύτερη αντισωματική απάντηση/ αντίδραση σε σχέση με αυτούς που δεν το έχουν.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι άνθρωποι με αυτό το γονίδιο (που, στο Ηνωμένο Βασίλειο, το έχουν δύο στους πέντε ανθρώπους) ήταν λιγότερο πιθανόν να βιώσουν μόλυνση Covid-19 μετά τον εμβολιασμό από αυτούς που δεν το έχουν.
Το γονίδιο HLA βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να διακρίνει τις πρωτεΐνες του ίδιου του σώματος από ξένες, που δημιουργούνται από ιούς και βακτήρια. Η έρευνα παρέχει κάποια από τα πρώτα στοιχεία περί σχέσης/ σύνδεσης μεταξύ γενετικών παραγόντων και του τρόπου με τον οποίο τα ανοσοποιητικά συστήματα αντιδρούν στα εμβόλια Covid-19, λένε οι ερευνητές.
Ο Τζούλιαν Νάιτ, καθηγητής γονιδιωματικής ιατρικής στο Wellcome Centre for Human Genetics του πανεπιστημίου και επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, είπε πως «από αυτή την έρευνα έχουμε στοιχεία πως η γενετική μας σύνθεση είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους μπορεί να διαφέρουμε ο ένας από τον άλλο στην ανοσολογική μας αντίδραση μετά τον εμβολιασμό για την Covid-19. Διαπιστώσαμε πως η κληρονόμηση μιας συγκεκριμένης παραλλαγής ενός γονιδίου HLA συσχετιζόταν με υψηλές αντισωματικές απαντήσεις, μα αυτό είναι μόνο ένα κομμάτι της όλης ιστορίας. Περαιτέρω δουλειά απαιτείται για την καλύτερη κατανόηση της κλινικής σημασίας αυτού του συγκεκριμένου συσχετισμού, και, γενικότερα, τι μπορεί να μας πει η ταυτοποίηση αυτής της παραλλαγής γονιδίου για το πώς παράγονται αποτελεσματικές ανοσολογικές αντιδράσεις και τρόπου να συνεχίσουμε να βελτιώνουμε τα εμβόλια για όλους».
Οι ερευνητές ανέλυσαν αρχικά δείγματα από 1.190 συμμετέχοντες που γράφτηκαν στις κλινικές δοκιμές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης για εμβόλια για την Covid-19. Επίσης, εξέτασαν DNA από 1.677 ενήλικες που είχαν γραφτεί στο ερευνητικό πρόγραμμα Com-COV, εξετάζοντας επιλογές δεύτερης δόσης για άτομα που είχαν κάνει πρώτη δόση με εμβόλιο Οξφόρδης/ AstraZeneca ή Pfizer/ BioNTech, ενώ εξέτασαν δείγματα DNA από παιδιά που συμμετείχαν σε κλινικές δοκιμές για το εμβόλιο της Οξφόρδης/ AstraZeneca.
Οι ερευνητές ανέφεραν πως άτομα με το γονίδιο HLA-DQB1*06 κατέγραψαν υψηλότερες αντισωματικές απαντήσεις στις 28 ημέρες μετά τον πρώτο εμβολιασμό. Τα ίδια άτομα ήταν πιο πιθανό να έχουν υψηλότερη αντισωματική απάντηση συνέχεια/ ανά πάσα στιγμή μετά τον εμβολιασμό. Επίσης, περιλαμβανομένων δεδομένων από έναν μέσο όρο 494 ημερών, στις αρχικές δοκιμές διαπιστώθηκε πως το αλληλόμορφο ήταν παρόν περίπου στο 1/3 των ατόμων που ανέφεραν συμπτώματα Covid-19 με θετικό τεστ για κορονοϊό, ενώ επίσης ήταν παρόν στο 46% αυτών που δεν ανέφεραν συμπτώματα.
Όπως είπε ο Αλεξάντερ Μέντζερ, NIHR Academic Clinical Lecturer στο Wellcome Centre for Human Genetics και ένας εκ των ερευνητών που ηγήθηκαν της μελέτης, «έχουμε δει μεγάλη ποικιλομορφία ως προς το πόσο γρήγορα οι άνθρωποι βρίσκονται θετικοί στην Covid-19 μετά τον εμβολιασμό. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι ο γενετικός μας κώδικας μπορεί να επηρεάζει το πόσο πιθανόν είναι να συμβαίνει αυτό στο πέρασμα του χρόνου. Ελπίζουμε πως τα ευρήματά μας θα μας βοηθήσουν να βελτιώσουμε τα εμβόλια για το μέλλον, έτσι ώστε όχι μόνο να μας εμποδίζουν να νοσήσουμε σοβαρά, μα επίσης να μας διατηρούν χωρίς συμπτώματα όσο περισσότερο γίνεται».