Υπέρ νέας παράτασης στο Brexit ψήφισε το απόγευμα του Σαββάτου η πλειοψηφία της Βουλής των Κοινοτήτων. Ομως ο Μπόρις Τζόνσον απορρίπτει κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο - στα λόγια - αλλά επί της ουσίας μετέφερε ήδη το σχετικό αίτημα στις Βρυξέλλες με επιστολή του.
Όλοι οι αναλυτές προεξοφλούν θετική ανταπόκριση από μέρους της ΕΕ και ...παράταση στο θρίλερ!
Με ψήφους 322 υπέρ και 306 κατά οι Βρετανοί βουλευτές ενέκριναν την αποκαλούμενη τροπολογία Λέτουιν, που κατέθεσε ο βουλευής Ολιβερ Λέτουιν, και η οποία προβλέπει ότι ακόμη και εάν το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη νέα συμφωνία με την ΕΕ, ο πρωθυπουργός είναι αναγκασμένος να ζητήσει παράταση στο Brexit μέχρι να ολοκληρωθεί η νομοθεσία για την αποχώρηση και από τα δύο σώματα της Βουλής.
Σύμφωνα με την λίστα κατανομής των ψήφων, 231 βουλευτές του Εργατικού Κόμματος ψήφισαν υπέρ μαζί με τους 10 βουλευτές του βορειοϊρλανδικού DUP, 19 Φιλελεύθερους Δημοκράτες, 35 του σκωτσέζικου SNP, 17 ανεξάρτητους, 4 από το ουαλικό Plaid Cymru, 5 από την Ανεξάρτητη Ομάδα για την Αλλαγή και την Καρολάιν Λούκας από τους Πράσινους. Στον αντίποδα, 283 Συντηρητικοί βουλευτές καταψήφισαν, μαζί με έξι βουλευτές των Εργατικών και 17 Ανεξάρτητους.
Το αποτέλεσμα αυτό μεταθέτει την έγκριση της συμφωνίας, μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία του νομοσχεδίου για την αποχώρηση, που την ενεργοποιεί.
Μετά από αυτή την εξέλιξη, η πρόταση του Τζόνσον για την έγκριση της συμφωνίας του με την ΕΕ αναφορικά με το Brexit θα τεθεί προς ψηφοφορία στη Βουλή την ερχόμενη εβδομάδα.
Ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων Τζον Μπέρκοου δήλωσε ότι θα αποφασίσει τη Δευτέρα αν θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να προτείνει τη διεξαγωγή ψηφοφορίας για τη συμφωνία του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον σχετικά με το Brexit.
Υπάρχει ένας κανόνας στο Κοινοβούλιο σύμφωνα με τον οποίο ένα ερώτημα δεν μπορεί να τίθεται δύο φορές στη διάρκεια της ίδιας συνόδου. Ο υπουργός της κυβέρνησης που είναι αρμόδιος για τις σχέσεις με το Κοινοβούλιο, ο Τζέικομπ Ρις-Μογκ, δήλωσε πως η κυβέρνηση σχεδιάζει να θέσει τη συμφωνία σε συζήτηση και ψηφοφορία τη Δευτέρα. «Θα το σκεφθώ και θα δώσω αυτή που ελπίζω να είναι μια πλήρως μελετημένη απόφαση για το θέμα αυτό τη Δευτέρα», είπε ο Μπέρκοου.
Ο Τζόνσον επιμένει για Brexit στις 31 Οκτωβρίου
Ο Μπόρις Τζόνσον αντέδρασε, λέγοντας ότι ήταν μια «σημαντική συζήτηση» και μια «εξαιρετική στιγμή», αλλά ότι η ουσιαστική ψήφος για την συμφωνία με την ΕΕ έχει «ακυρωθεί» από την τροπολογία Λέτουιν.
«Το καλύτερο για το Ηνωμένο Βασίλειο και ολόκληρη την Ευρώπη είναι να εγκαταλείψουμε (σ.σ. την ΕΕ) με αυτή τη νέα συμφωνία στις 31 Οκτωβρίου», προσθέτει.
«Δεν θα διαπραγματευθώ με την ΕΕ άλλη καθυστέρηση και ούτε ο νόμος με υποχρεώνει να το πράξω» είπε ο Τζόνσον.
«Θα πω στην ΕΕ ότι η περαιτέρω καθυστέρηση θα είναι κακή για τη χώρα αυτή», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι την επόμενη εβδομάδα η κυβέρνηση θα εισαγάγει την απαραίτητη νομοθεσία που απαιτείται για το Brexit στις 31 Οκτωβρίου με τη συμφωνία που επετεύχθη την περασμένη Πέμπτη.
«Θα συνεχίσω να κάνω ό, τι μπορώ για να πετύχω το Brexit στις 31 Οκτωβρίου» υπογράμμισε. Ο ίδιος ανακοίνωσε ότι η νομοθεσία για την Αποχώρηση θα τεθεί στο κοινοβούλιο την ερχόμενη εβδομάδα, οπότε ελπίζει ότι οι βουλευτές θα αποδεχτούν τη συμφωνία του με «σημαντικό αριθμό». «Εξακολουθώ να προτείνω αυτή τη συμφωνία στη Βουλή» κατέληξε.
Ο ηγέτης του Εργατικού Κόμματος, Τζέρεμι Κόρμπιν, από την πλευρά του χαιρέτισε την ψηφοφορία και το αποτέλεσμά της. Είναι μια «εμφατική απόφαση» να μην υποστηριχθεί η συμφωνία του Πρωθυπουργού καθώς οι βουλευτές «έχουν ψηφίσει σαφώς» να αποφευχθεί το Brexit χωρίς συμφωνία.
«Ο πρωθυπουργός πρέπει τώρα να συμμορφωθεί με το νόμο», τόνισε ο Κόρμπιν. «Πιστεύουμε ότι τελικά ο λαός πρέπει να έχει τον τελευταίο λόγο στο Brexit. Ο Πρωθυπουργός είναι έτοιμος να αψηφήσει έναν νόμο που ψήφισε αυτό το κοινοβούλιο» είπε και προέτρεψε τον Τζόνσον να «σκεφτεί πολύ προσεκτικά» την άρνησή του να επιδιώξει παράταση της διαπραγματευτικής περιόδου (σ.σ. του άρθρου 50).
Σενάριο «τεχνικής παράτασης» ενός μήνα
Σχολιάζοντας το νέο διαφαινόμενο αδιέξοδο στο Brexit, η εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μίνα Αντρέεβα, ζήτησε από την βρετανική κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει το τοπίο το συντομότερο δυνατόν.
Οι ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν κουραστεί τόσο από το Brexit που όταν κατέληξαν σε συμφωνία με τον Τζόνσον δεν ήθελαν καν να σκεφτούν ότι θα χρειαζόταν να αναβάλουν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου πέραν της 31ης Οκτωβρίου. Oμως, αν ο Τζόνσον ζητήσει τελικά την παράταση – κάτι που μοιάζει πολύ πιθανό πλέον, παρά τα όσα λέει - είναι ελάχιστες οι πιθανότητες να την αρνηθούν οι υπόλοιπες 27 χώρες-μέλη.
«Δεν τους βλέπω να αρνούνται» είπε ο Αναντ Μένον, καθηγητής πολιτικών επιστημών και ευρωπαϊκών σπουδών και διευθυντής του «Ηνωμένου Βασιλείου σε μια Μεταβαλλόμενη Ευρώπη» (UK in a Changing Europe). «Δεν θέλουν μια αποχώρηση χωρίς συμφωνία και σίγουρα δεν θέλουν να κατηγορηθούν γι αυτό», πρόσθεσε ο καθηγητής, που είναι ειδικός σε θέματα Brexit, μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.
Εάν ζητηθεί από τους 27 να συμφωνήσουν σε μια νέα διορία, πιθανότατα αυτό θα γίνει σε μια έκτακτη σύνοδο κορυφής πριν από τα τέλη Οκτωβρίου, ενδεχομένως το επόμενο Σαββατοκύριακο. Οι πρεσβευτές των χωρών πρόκειται να συνεδριάσουν στις Βρυξέλλες το πρωί της Κυριακής.
Ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ από την πλευρά του σημείωσε ότι η Βρετανία δεν έχει προς το παρόν υποβάλει κανένα αίτημα προς αυτήν την κατεύθυνση. «Αν συμβεί αυτό (...) η παράταση μπορεί να δοθεί μόνο με ομοφωνία», πρόσθεσε, αναφερόμενος σε μια πιθανή απόφαση των υπόλοιπων 27 χωρών μελών της ΕΕ.
Ενα ενδεχόμενο είναι να δοθεί από τους 27 μια «τεχνική παράταση» ενός μηνός (και όχι μέχρι τις 31 Ιανουαρίου) ώστε να υπάρξει χρόνος τόσο στη Βρετανία όσο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να επικυρώσουν τη συμφωνία, όπως είπε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Μια άλλη ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή είπε ότι η διάρκεια της αναβολής και οι προϋποθέσεις που θα τεθούν θα εξαρτηθούν από τον σκοπό για τον οποίο θα ζητηθεί η παράταση. «Αν εξακολουθούμε να ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να διασώσουμε τη συμφωνία αυτή, θα επιδιώξουμε μικρότερο χρονικό διάστημα. Όμως, αν μιλάμε για εκλογές ή για δεύτερο δημοψήφισμα, είναι πιθανόν να χρειαστεί περισσότερος χρόνος. Σε αυτό το στάδιο, εξαρτάται από το τι θα συμβεί στη Βρετανία τις επόμενες ώρες», εξήγησε.
Πολλοί στις Βρυξέλλες πιστεύουν ότι δεν μπορούν να δοθούν παρατάσεις μετά τα μέσα του 2020 καθώς η ΕΕ θα χρειαστεί τον υπόλοιπο χρόνο για να προετοιμάσει τον νέο πολυετή προϋπολογισμό της και είναι αναγκαίο να γνωρίζει αν η Βρετανία θα συνεχίσει να συμβάλλει σε αυτόν.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, από την πλευρά του άσκησε πιέσεις στον Βρετανό πρωθυπουργό, ζητώντας του να ξεκαθαρίσει τη στάση του για το Brexit, μετά την ήττα του στη Βουλή των Κοινοτήτων.
«Ο πρόεδρος είχε συνομιλία με τον Βρετανό πρωθυπουργό και εξέφρασε την άποψή του όσον αφορά την αναγκαιότητα μιας γρήγορης αποσαφήνισης», ανέφερε στο πρακτορείο Reuters μια πηγή της γαλλικής προεδρίας.
Ο Μακρόν είπε ότι «μια καθυστέρηση δεν θα ήταν προς το συμφέρον κανενός», πρόσθεσε ο ίδιος αξιωματούχος.
Χιλιάδες διαδηλωτές έξω από το Κοινοβούλιο
Εκατοντάδες χιλιάδες Βρετανοί συγκεντρώθηκανστο κεντρικό Λονδίνο ζητώντας να διεξαχθεί νέο δημοψήφισμα για το Brexit και πανηγύρισαν όταν έγινε γνωστό ότι η Βουλή των Κοινοτήτων ψήφισε υπέρ της αναβολής της αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Eνωση.
Ορισμένοι από τους διαδηλωτές ταξίδεψαν στην πρωτεύουσα από άλλες περιοχές της Βρετανίας για να παραστούν σε αυτήν τη συγκέντρωση, κάτω από τον καταγάλανο ουρανό. Πολλοί κρατούσαν ευρωπαϊκές σημαίες και πλακάτ με ευφυολογήματα-συνθήματα.
Το πλήθος κατέκλυσε μεγάλο μέρος της πρωτεύουσας. Χιλιάδες άνθρωποι περίμεναν υπομονετικά να ξεκινήσουν την πορεία από το Χάιντ Παρκ την ώρα που άλλοι είχαν ήδη φτάσει στο κοινοβούλιο, το οποίο συγκλήθηκε εκτάκτως σήμερα Σάββατο, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά από το 1982 και τον πόλεμο των Φόκλαντ.
«Είμαι θυμωμένος γιατί δεν εισακουόμαστε. Σχεδόν όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο λαός θέλει να παραμείνουμε στην ΕΕ. Αισθανόμαστε ότι δεν έχουμε φωνή», είπε η 56χρονη Χάνα Μπάρτον, παραγωγός μηλίτη από την κεντρική Αγγλία, που ήταν τυλιγμένη σε μια σημαία της ΕΕ. «Πρόκειται για μια εθνική καταστροφή εν αναμονή και θα καταστρέψει την οικονομία», πρόσθεσε.
Ενώ το Brexit έχει διχάσει οικογένειες, κόμματα, το κοινοβούλιο και τη χώρα, και οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι οι επόμενες ημέρες θα είναι από τις πιο σημαντικές στην σύγχρονη βρετανική ιστορία: ένα σταυροδρόμι που θα μπορούσε να διαμορφώσει τις τύχες του Ηνωμένου Βασιλείου για πολλές γενιές.
Την ώρα που ήταν σε εξέλιξη η διαδήλωση, οι βουλευτές ενέκριναν την τροπολογία του πρώην Συντηρητικού βουλευτή Όλιβερ Λέτουιν που προβλέπει ότι ακόμη και εάν το Κοινοβούλιο εγκρίνει τη νέα συμφωνία, ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον θα πρέπει να ζητήσει την αναβολή του Brexit μέχρι να ολοκληρωθεί η νομοθεσία για την αποχώρηση και από τα δύο σώματα της Βουλής.
Το πλήθος παρακολουθούσε τις εξελίξεις μέσα από γιγαντοοθόνες και από τα κινητά τηλέφωνα. Πολλοί πανηγύρισαν καθώς θεωρούν το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας ως άλλη μια ευκαιρία για να σταματήσουν το Brexit.
Σε κάποια από τα πλακάτ που κρατούσαν, συνέκριναν το Brexit με την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ. Ορισμένοι φορούσαν παράξενες στολές – ένας μάλιστα είχε ντυθεί μπανάνα και κρατούσε ένα πλακάτ με το σύνθημα «Είμαστε ώριμοι για αλλαγή».
Δεν έλειψαν και τα ομοιώματα που σάρκαζαν κάποιους πολιτικούς, όπως τον Τζόνσον και τον σύμβουλό του, τον Ντόμινικ Κάμινγκς.
Μια ομάδα διαδηλωτών έψαλλε τον ύμνο της ΕΕ, την «Ωδή στη Χαρά».
Ο Τζέιμς ΜακΓκρόρι, ο διευθυντής της εκστρατείας People’s Vote που οργάνωσε την πορεία, δήλωσε ότι η κυβέρνηση πρέπει να λάβει υπόψη της την οργή των φιλοευρωπαίων πολιτών και να οργανώσει ένα δεύτερο δημοψήφισμα για την παραμονή της χώρας στην ΕΕ. «Αυτή η νέα συμφωνία δεν έχει καμία σχέση με αυτά τα οποία υποσχέθηκαν στον λαό και κατά συνέπεια ο κόσμος δικαιούται μια νέα ευκαιρία για να εκφραστεί», σημείωσε.
Η αστυνομία του Λονδίνου αρνήθηκε να κάνει εκτιμήσεις για το μέγεθος της συγκέντρωσης, σημειώνοντας ότι είναι «ανακριβής επιστήμη».
Το κλίμα στη διαδήλωση κυμαινόταν από θυμό μέχρι απογοήτευση. Κάποιοι νέοι, που δεν είχαν δικαίωμα ψήφου το 2016, όταν έγινε το δημοψήφισμα, είπαν ότι ο αγώνας που δίνουν για την προκήρυξη νέου δημοψηφίσματος είναι το καθοριστικό πολιτικό γεγονός της ζωής τους. «Αν φύγουμε από την ΕΕ δεν θα είναι το τέλος, θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για να επανενταχθούμε μέχρι να το πετύχουμε», είπε η 17χρονη Βικτόρια Πέιντερ.
Το 2016, το 52% των Βρετανών τάχθηκε υπέρ του Brexit και το 48% κατά. Μερικές δημοκοπήσεις δείχνουν ότι η τάση αυτή έχει ανατραπεί, όμως δεν είναι καθοριστική η αλλαγή και πολλοί ψηφοφόροι δηλώνουν ότι έχουν απηυδήσει με το Brexit.
Από τον Ιούλιο του 2017 έχουν γίνει 226 δημοσκοπήσεις στις οποίες οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να δηλώσουν αν στηρίζουν την Αποχώρηση ή την Παραμονή στην ΕΕ. Από αυτές, στις 204 ο κόσμος τασσόταν υπέρ της Παραμονής, στις 7 υπέρ της Αποχώρησης και στις υπόλοιπες το αποτέλεσμα ήταν ισόπαλο.
Αλλες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι ψηφοφόροι δεν έχουν αλλάξει άποψη: στη μεγαλύτερη που έχει γίνει από το 2016, από ο ινστιτούτο ComRes, οι μισοί (50%) θέλουν να γίνει σεβαστό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016, το 42% θέλει να παραμείνει η χώρα στην ΕΕ και το 8% απάντησε ότι «δεν γνωρίζει».
Οι υποστηρικτές του Brexit λένε ότι ένα δεύτερο δημοψήφισμα θα εμβαθύνει τον διχασμό και θα υπονομεύσει τη δημοκρατία.