Βρετανία-Ένα παράδοξο εκλογικό σύστημα: Πώς οι Εργατικοί εξασφάλισαν το 34% των ψήφων αλλά το 63% των εδρών

Μάλιστα ο Στάρμερ των Εργατικών έγινε πρωθυπουργός κερδίζοντας κατά πολύ λιγότερες ψήφους-αλλά πολύ περισσότερες έδρες- από ότι πήρε το κόμμα 2017 και 2019 υπό τον Κόρμπιν.
Οι ηγέτες Εργατικού και Συντηρητικού κόμματος, κ.Στάρμερ και Ρ.Σόυνακ κατά το προεκλογικόντιμπέιτ της 26ης Ιουνίου 2024.
Οι ηγέτες Εργατικού και Συντηρητικού κόμματος, κ.Στάρμερ και Ρ.Σόυνακ κατά το προεκλογικόντιμπέιτ της 26ης Ιουνίου 2024.
WPA Pool via Getty Images

Όσοι παρακολούθησαν τις πολιτικές εξελίξεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και τον ”θρίαμβο”, όπως χαρακτηρίστηκε, των Εργατικών στις βουλευτικές εκλογές της Πέμπτης, θα παρατήρησαν πως στις δημοσκοπήσεις που προηγήθηκαν όσο και στην ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, δεν γινόταν καθόλου λόγος για τα ποσοστά των κομμάτων. Όλη η συζήτηση και ανάλυση περιστρεφόταν γύρω από τις βουλευτικές έδρες που συγκέντρωναν τα κόμματα.

Αυτό σχετίζεται με τα παράδοξα του εκλογικού συστήματος της χώρας, στο οποίο ο αριθμός ψήφων και κατά συνέπεια το ποσοστό που κερδίζει ένα κόμμα δεν επηρεάζει τόσο ουσιαστικά το πόσες έδρες θα κερδίσει στην Βουλή των Κοινοτήτων και άρα την πολιτική δύναμη του.

Για παράδειγμα οι Εργατικοί σε αυτές τις εκλογές κατάφεραν να εξασφαλίσουν 412 από τις συνολικά 650 και να εξασφαλίσουν μια υπερπλειοψηφία 174 εδρών καταφέρνοντας μια από τις μεγαλύτερες νίκες στην ιστορία τους. Αυτό το κατάφεραν συγκεντρώνοντας το 34% των ψήφων που όμως τους χάρισε το 63% των εδρών.

O πρώην ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν και ο νυν Κιρ Στάρμερ. Υπό την ηγεσία του πρώτου το κόμμα κέρδισε περισσότερες ψήφους σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις αλλά πολύ λιγότερες έδρες. Την Πέμπτη έγινε το αντίστροφο και ο Στάρμερ έγινε πρωθυπουργός.
O πρώην ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν και ο νυν Κιρ Στάρμερ. Υπό την ηγεσία του πρώτου το κόμμα κέρδισε περισσότερες ψήφους σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις αλλά πολύ λιγότερες έδρες. Την Πέμπτη έγινε το αντίστροφο και ο Στάρμερ έγινε πρωθυπουργός.
Ben Birchall/Jacob King - PA Images via Getty Images

Οι δε Συντηρητικοί, υπό τον Ρισι Σούνακ κέρδισαν το 24% των ψήφων αλλά μόλις το 19% των εδρών.

Σε μια δεύτερη ανάγνωση μάλιστα των εκλογικών αποτελεσμάτων, τονίζεται πως η τόσο μεγάλη ήττα σε επίπεδο εδρών οφείλεται, κατά ένα μέρος στο εκλογικό σύστημα και κατά ένα άλλο στις εκλογικές περιφέρειες που πήρε το Reform UK και στην κακή επίδοση του σκωτσέζικου SNP.

Μάλιστα αν δει κανείς τους αριθμούς των ψήφων, θα παρατηρήσει πως οι Εργατικοί υπό τον Κιρ Στάρμερ υπέστησαν μεγάλη πτώση στις ψήφους που συγκέντρωσαν, συγκριτικά με τις δυο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες έχασαν.

Πρακτικά το κόμμα κέρδισε σημαντικά λιγότερες ψήφους και δυσανάλογα πολύ περισσότερες έδρες, συγκριτικά με τις δύο προηγούμενες εκλογές που ηττήθηκε.

Συγκεκριμένα, στις εκλογές του 2017 οι Εργατικοί, υπό τον Τζέρεμι Κόρμπιν, συγκέντρωσαν 12,9 εκατ. ψήφους αλλά εξασφάλισαν μόνο 262 έδρες. Και το 2019, πάλι υπό την ίδια ηγεσία 10,2 εκατ. και κέρδισαν 202 έδρες.

Και στις δύο αναμετρήσεις έχασαν από τους Συντηρητικούς της Τερέζα Μέι και του Μπόρις Τζόνσον.

Άλλο παράδειγμα με μικρότερα κόμματα. Στις εκλογές του 2015, το κόμμα UKIP ήρθε τρίτο με ποσοστό 12,6% αλλά εξέλεξε μόλις έναν βουλευτή ενώ το σκωτσέζικο SNP με μόλις 4,7% ”πήρε” 56 έδρες.

Αιτία, για όλα αυτά είναι το εκλογικό σύστημα της χώρας.

Αυτή διαιρείται σε 650 εκλογικές περιφέρειες, όλες μονοεδρικές και όποιος υποψήφιος κερδίσει έστω και μια ψήφο παραπάνω αυτομάτως πέρνει και την έδρα.

Δηλαδή, για να γίνει πιο κατανοητό, σε ένα ακραίο σενάριο θα μπορούσαν πχ οι Εργατικοί σε αυτές τις εκλογές με μια διαφορά 412 ψήφων (μια για κάθε εκλογική περιφέρεια) να κερδίσουν 412 έδρες αφήνοντας, όπως και έγινε τους Συντηρητικούς στις 121.

Δημοφιλή