Ραγδαία αναμένεται να είναι η αύξηση των κόκκινων στεγαστικών δανείων στη Βρετανία μετά και την 13η διαδοχική αύξηση επιτοκίων, με την Τράπεζα της Αγγλίας να προειδοποιεί για απότομη εκτόξευση των μηνιαίων δόσεων που καλούνται να πληρώσουν τα νοικοκυριά που επηρεάζονται ήδη από την κρίση κόστους ζωής.
Σύμφωνα με το Reuters, η Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Κεντρικής Τράπεζας της Αγγλίας (BOE), που δημοσιεύθηκε σήμερα, αναφέρει ότι περισσότεροι από 2 εκατομμύρια κάτοχοι στεγαστικών δανείων θα δουν τις μηνιαίες πληρωμές τους να αυξάνονται από 200 έως και 499 λίρες (259 έως 645 δολάρια) το μήνα μέχρι το τέλος του 2026. Ενα ακόμη εκατομμύριο, θα δει την μηνιαία δόση να ξεπερνά τις 500 λίρες στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Η έκθεση, έρχεται λίγο μετά την άνοδο του μέσου 2ετούς σταθερού επιτοκίου στεγαστικών δανείων στο Ηνωμένο Βασίλειο, στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008, εντείνοντας τους φόβους για μια επικείμενη «καταστροφική πορεία των στεγαστικών δανείων».
Το θετικό σημείο σύμφωνα με την BOE, είναι οτι οι Βρετανοί δεν βουλιάζουν σήμερα στα χρέη όπως το 2007, όταν αυξήθηκαν και τότε τα επιτόκια που όμως βρήκαν τα νοικοκυριά στη χειρότερη οικονομική κατάσταση των τελευταίων δεκαετιών.
Το μέσο διετές στεγαστικό επιτόκιο βρίσκεται πλέον στο 6,70%, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας δεδομένων Moneyfacts, στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 15 ετών ενώ το μέσο πενταετές επιτόκιο στεγαστικών δανείων αυξήθηκε στο 6,20%
Τα τελευταία χρόνια, οι περισσότεροι Βρετανοί προτιμούν στεγαστικά δάνεια με σταθερό επιτόκιο για μια συγκεκριμένη περίοδο, συνήθως δύο ή πέντε χρόνων. Όταν αυτό το διάστημα λήγει μετακινούνται σε νέο σταθερό επιτόκιο ή το μετατρέπουν σε μεταβλητό επιτόκιο.
Επιμένει ο πληθωρισμός
Εκτός από τους ιδιοκτήτες κατοικιών μεγάλες αυξήσεις θα δουν και οι ενοικιαστές, γεγονός που θα αλλάξει σημαντικά την κτηματομεσιτική αγορά στη Βρετανία, καθώς οι ιδιοκτήτες που αγοράζουν σπίτια για εκμετάλλευση θα μετακυλήσουν τις αυξήσεις στα ενοίκια.
Η μάχη της BOE απέναντι στον υψηλό πληθωρισμό αφήνει παράπλευρες απώλειες, με τον κεντρικό τραπεζίτη Andrew Bailey να επιμένει ότι τα επιτόκια θα συνεχίσουν να αυξάνονται και τους επόμενους μήνες μέχρι να μειωθεί ο πληθωρισμός.
«Τα νοικοκυριά του Ηνωμένου Βασιλείου αντιμετωπίζουν προκλήσεις από το αυξημένο κόστος ζωής και τα υψηλότερα επιτόκια», αναφέρει η κεντρική τράπεζα στην έκθεση.
Έρευνα από το Εθνικό Ινστιτούτο Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών, μια κορυφαία ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης, υπολόγισε πρόσφατα ότι η τελευταία αύξηση των 50 μονάδων βάσης της BOE θα έχει ως αποτέλεσμα 1,2 εκατομμύρια ιδιοκτήτες κατοικιών (4% των νοικοκυριών) να μην έχουν πλέον αποταμιεύσεις μέχρι το τέλος του έτους.
Αυτό θα οδηγήσει 7,8 εκατ ιδιοκτήτες στην μη αποπληρωμή των δανείων τους με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται στην Ουαλία και τη βορειοανατολική Αγγλία.
Οι αυξήσεις μισθών εμπόδιο στη μείωση του πληθωρισμού
Κι ενώ οι τιμές σε βασικά είδη αυξάνονται επίσεις, λόγω του πληθωρισμού, οι εργοδότες προχωρούν σε γενναίες αυξήσεις μισθών για να μην χάσουν το εξειδικευμένο τους προσωπικό, προκαλώντας πανικό στην κυβέρνηση.
Τόσο το οικονομικό επιτελείο όσο και η Τράπεζας της Αγγλίας, θεωρούν ότι η μάχη ενάντια στον πληθωρισμό, που βρίσκεται στο 8,7% ετησίως τον Μάιο, χάνεται από τις αυξήσεις των μισθών κατά 7,3%, που έδωσαν οι εργοδότες μέχρι τον Μάιο, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία.
Το πιο ανησυχητικό για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, είναι ο βασικός πληθωρισμός — ο οποίος δεν περιλαμβάνει τις ασταθείς τιμές ενέργειας, τροφίμων, αλκοόλ και καπνού — που αυξήθηκε στο 7,1% σε ετήσια βάση, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 1992.
«Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι εξακολουθούν να καταφέρνουν να εξασφαλίσουν τεράστιες αυξήσεις στους μισθούς παρά το φαινομενικό πάγωμα στην αγορά εργασίας» δήλωσε ο Stuart Cole, επικεφαλής μακροοικονομολόγος στην Equiti Capital.
«Η BoE έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η αύξηση των μισθών παραμένει σημαντικό εμπόδιο στις προσπάθειές της να μειώσει τον πληθωρισμό και τα σημερινά στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα ότι θα συνεχίσει την αυστηρή νομισματική πολιτική».
Η μεγαλύτερη αύξηση των αμοιβών καταγράφεται στον ιδιωτικό τομέα, με 7,6% τους τελευταίων μήνες έως τον Απρίλιο.