Μέσα στην κυβερνητική θριαμβολογία για την έξοδο της Ελλάδας από τα Μνημόνια είδαμε και ακούσαμε πολλά. Στις αρχές του καλοκαιριού άρχισε η προπαγανδιστική ρητορική προετοιμασίας της κοινής γνώμης: τα βάσανα δήθεν τελειώνουν, η μνημονιακή θηλιά χαλαρώνει, άμεσα θα δουν οι πολίτες να αλλάζει θετικά η ζωή τους. Πρόσφατα ζήσαμε την «φιέστα» της Ιθάκης.
Τον ανασχηματισμό που ακολούθησε συνόδευσαν δηλώσεις υπουργών, παλιών και νέων, περί μιας νέας εποχής που αρχίζει, νέων στοιχημάτων και προκλήσεων, νέων, καλύτερων συνθηκών στην πολιτική και την κοινωνική ζωή του τόπου.
Αυτές οι νέες, καλύτερες συνθήκες είναι κάτι που το επιθυμούμε όλοι. Δεν υπάρχει αντίλογος σε αυτό. Η χώρα βίωσε δυσκολίες και κάθε ένας από εμάς θέλει να την δει να ανακάμπτει. Ο αντίλογος βρίσκεται στο αν έχουν πραχθεί τα δέοντα για να είναι εφικτή η προσδοκώμενη ανάκαμψη. Και όταν λέω τα δέοντα, εννοώ, αυτό που διακήρυσσε η πλειοψηφία των πολιτικών προσώπων στην αρχή της κρίσης: να μετουσιωθούν οι δυσκολίες και οι προκλήσεις σε ευκαιρίες.
Ρίχνοντας μια ματιά γύρω μας, είναι εύκολο να συμπεράνουμε ότι οι διακηρύξεις έμειναν στα λόγια. Το εξηγώ με τρία παραδείγματα σε τομείς, που παρουσίαζαν παθογένειες και στους οποίους περιμέναμε ουσιαστικές αλλαγές με την διπλό παράγοντα της αλλαγής διακυβέρνησης μέσα στην κρίση.
Ξεκινάω από την αιχμή του δόρατος. Το στοίχημα, στο οποίο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε ποντάρει επικοινωνιακά πριν από τις εκλογές πάρα πολλά: τον ανασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης με κεντρική φιλοσοφία την εξυγίανση του δημοσίου τομέα με έλεγχο των προσλήψεων, απαλλαγή της φιλοσοφίας «να τακτοποιήσουμε τους ημέτερους», μηχανισμούς αξιολόγησης σε όλα τα κλιμάκια δημοσίων υπαλλήλων από την βάση μέχρι την κορυφή. Όλα αυτά όχι μόνο δεν έγιναν, αλλά συνεχίστηκαν και ενισχύθηκαν, πολλές φορές με εξαιρετικά προκλητικό τρόπο.
Ένα βήμα παραπέρα, στον τομέα της οικονομίας. Εργασιακές σχέσεις και ανεργία των νέων, επενδυτικό κλίμα και υπερφορολόγηση, αστεία κίνητρα για την επιχειρηματικότητα και χαμηλή ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, αυτά και άλλα παρόμοια είναι χαρακτηριστικά κακώς κείμενα που διαμορφώνουν το οικονομικό κλίμα και ας κομπάζει η κυβέρνηση ότι πετυχαίνει πρωτογενή πλεονάσματα και ότι βγάζει την χώρα από το δημοσιονομικό χάος.
Συνεχίζω με ευκαιρίες σε ένα τρίτο επίπεδο, αυτό της δημόσιας ασφάλειας. Οι διαδηλώσεις σταμάτησαν. Οι αγανακτισμένοι έδωσαν τη θέση τους στους εξασθενημένους «μένουμε Ευρώπη», οι κινητοποιήσεις λιγόστεψαν, όμως την ίδια στιγμή, οι συμπλοκές στο άβατο των Εξαρχείων έγιναν τραγική καθημερινότητα για τους κατοίκους του κέντρου και «ακτιβιστικές» ομάδες κάνουν ανενόχλητες γυαλιά καρφιά ότι βρουν στο διάβα τους.
Για να μείνω με μεγαλύτερη ακρίβεια στην έννοια των ευκαιριών….
«Στην Ελλάδα της κρίσης μπορούν να δημιουργηθούν πολύ σημαντικές ευκαιρίες ιδίως για νέους ανθρώπους που έχουν φαντασία, έμπνευση, δημιουργικότητα, να στήσουν τη δική τους επιχείρηση που θα έχει στόχο να προσφέρει στο κοινωνικό σύνολο και ταυτόχρονα να δοθεί η δυνατότητα να ζήσουν από αυτή την επιχειρηματική δραστηριότητα και να μείνουν στη χώρα». Αυτό είχε δηλώσει ο πρωθυπουργός πριν από ένα χρόνο ακριβώς κατά την επίσκεψή του στο Impact hub Athens. Θα του απαντούσα: οι ευκαιρίες δεν συμβαίνουν από μόνες τους. Τις δημιουργείς. Και αυταπόδεικτα σε αυτό απέτυχε.