Webometrics Ranking of World Universities: Σε ποιες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης είναι τα ελληνικά πανεπιστήμια

Στα 77 ανέρχονται τα ελληνικά πανεπιστήμια, ΑΤΕΙ και ιδιωτικοί φορείς παροχής υπηρεσιών τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που περιλαμβάνονται στη νέα παγκόσμια κατάταξη του Webometrics Ranking of World Universities για το 1ο εξάμηνο του 2018.

Στην κατάταξη που δημοσιεύτηκε πριν από μερικές μέρες περιλαμβάνονται περίπου 12.000 Πανεπιστήμια παγκοσμίως. Πρώτο Ελληνικό Πανεπιστήμιο, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά είναι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών το οποίο βρίσκεται στη θέση 271 παγκοσμίως. Ακολουθεί το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης στη θέση 287, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στη θέση 355, ενώ την πρώτη πεντάδα κλείνουν το Πανεπιστήμιο Πατρών στη θέση 486 και το Πανεπιστήμιο Κρήτης στη θέση 589.

Η συγκεκριμένη κατάταξη καταρτίζεται από τη Cybermetrics (CCHS), μια μονάδα του Ισπανικού Εθνικού Κέντρου Ερευνών, που αποτελεί και το κύριο ερευνητικό ίδρυμα της Ισπανίας. Δίνει πληροφορίες για περισσότερα από 18.000 πανεπιστήμια σύμφωνα με την παρουσία τους στο διαδίκτυο και την απήχηση του ερευνητικού τους έργου.

Τα πανεπιστήμια κατατάσσονται με κριτήρια τα οποία αφορούν κυρίως στην παρουσία και στη δημοτικότητα τους στον παγκόσμιο ιστό, την επίδραση του ερευνητικού τους έργου όπως αυτή αποτυπώνεται στο συνολικό αριθμό ετεροαναφορών των άρθρων και των δημοσιεύσεων των καθηγητών και των ερευνητών τους αλλά και στο ποσοστό των δημοσιεύσεων τους που βρίσκεται στο 10% των πλέον «διαβασμένων» και σημαντικών δημοσιεύσεων παγκοσμίως.

Θεωρείται από τους πλέον έγκυρους πίνακες κατάταξης παγκοσμίως διότι στηρίζεται σε στοιχεία άμεσα επαληθεύσιμα στο διαδίκτυο, και όχι σε δείκτες που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό σε συνεντεύξεις, ερωτηματολόγια και «έρευνες γνώμης» οι οποίοι διακατέχονται σε κάποιες περιπτώσεις από μεροληψία ή υποκειμενισμό. Βασική αρχή της συγκεκριμένης κατάταξης είναι ότι στη σημερινή εποχή η πλειονότητα των σημαντικότερων δραστηριοτήτων ενός ακαδημαϊκού ιδρύματος πρέπει να ανακλάται κατ’ ανάγκη στον παγκόσμιο ιστό. Η κατάταξη δημοσιεύεται από το 2004 και ανανεώνεται δύο φορές το χρόνο κάθε Ιανουάριο και Ιούλιο.

Η κατάταξη κάθε Πανεπιστημίου βασίζεται στους εξής τέσσερις επιμέρους δείκτες:

1. Παρουσία (Presence Rank) 5% : Ο συνολικός όγκος περιεχομένου (ιστοσελίδων, εγγράφων, κλπ) που δημοσιεύεται από το δικτυακό τομέα του ιδρύματος. Η μέτρηση παρέχεται από τη μηχανή αναζήτησης Google.
2. Απήχηση – Ορατότητα (Impact Rank) 50%: Η ποιότητα του περιεχομένου αξιολογείται από τη δημοτικότητά του, δηλαδή από τον αριθμό των εξωτερικών δικτυακών συνδέσμων σε περιεχόμενο του ιδρύματος. Υπολογίζει ουσιαστικά τα «backlinks» δηλαδή τους συνδέσμους που έχουν άλλες σελίδες προς την ιστοσελίδα του Ιδρύματος που αξιολογείται. Η δημοτικότητα του περιεχομένου θεωρείται ότι αναγνωρίζει την αξία του ιδρύματος, την ακαδημαϊκή του επίδοση, την αξία και τη χρησιμότητα της δημοσιευμένης πληροφορίας ή υπηρεσίας που παρέχει το ίδρυμα.
3. Ανοιχτό Επιστημονικό Περιεχόμενο (Openness Rank) 10%. Αξιολογείται η συμμετοχή του ιδρύματος στα ανοιχτά επιστημονικά πρότυπα του παγκόσμιου ιστού μέσω του πλήθους των εγγράφων που καταλογογραφούνται στο Google Scholar και των αριθμό των ετεροαναφορών σε αυτά. Πρακτικά η μελέτη των ετεροαναφορών θεωρείται το εγκυρότερο κριτήριο αποτίμησης του επιστημονικού – ερευνητικού έργου ενός Πανεπιστημίου. Στο κριτήριο αυτό δεν ενδιαφέρει το πόσα άρθρα έχουν γραφτεί από τους καθηγητές του Πανεπιστημίου αλλά πόσες αναφορές του ονόματος και του έργου του έχουν γίνει σε άρθρα και έρευνες άλλων συγγραφέων και καθηγητών άλλων Πανεπιστημίων. Ο αριθμός ετεροαναφορών υπολογίζεται με βάση το άθροισμα των 10 καλύτερων προφίλ ΔΕΠ ερευνητών του κάθε Πανεπιστημίου από τα 12.000, εκτός του πρώτου προφίλ για να υπάρχει αντιπροσωπευτικότητα.
4. Αριστεία (Excellence Rank) 35%. Ποσοστό των δημοσιεύσεων του ιδρύματος που ανήκει στο 10% των περισσότερο αναφερόμενων δημοσιεύσεων σε κάθε επιστημονικό πεδίο. Ο δείκτης αυτός προέρχεται από τη SCImago και περιλαμβάνει στοιχεία της πενταετίας 2011-2015 σε 26 διαφορετικά επιστημονικά πεδία.

Στο τρίτο κριτήριο, αυτό του ανοιχτού επιστημονικού περιεχομένου το ΕΚΠΑ βρίσκεται στην 43η θέση παγκοσμίως μεταξύ των 12.000 Πανεπιστημίων με 574706 ετεροαναφορές. Η θέση αυτή είναι η καλύτερη θέση που έλαβε ποτέ ελληνικό Πανεπιστήμιο σε ιδρυματικό επίπεδο σε οποιοδήποτε παγκόσμια κατάταξη.