Γνώρισαν δόξες όταν με την ολοκλήρωση, το 1932, του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη στην πρόσοψη του κτηρίου της Βουλής προς την πλατεία Συντάγματος, ο κόσμος μπορούσε να αγοράσει λουλούδια και να τα καταθέσει στο μνημείο, προς τιμήν της νεολαίας που θυσιάστηκε στους απελευθερωτικούς πολέμους της Ελλάδας. Με το άνοιγμα νέων ανθοπωλείων στην περιοχή του κέντρου την δεκαετία του ’80 άρχισε ο μαρασμός που κορυφώθηκε με την οικονομική κρίση και τα επεισόδια στο κέντρο. Αποτέλεσμα από τα 11 ανθοπωλεία του Συντάγματος σήμερα να λειτουργούν δύο.
Κι είναι η κοινή πρωτοβουλία της Βουλής των Ελλήνων, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Α.Ε., έπειτα από την, ομόφωνα, θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, η οποία αναβιώνει μια μακρά αθηναϊκή παράδοση και αναδεικνύει έναν ιστορικό χώρο για την πρωτεύουσα, σύμφωνα με τα λεγόμενα των εμπνευστών του. Οπως επίσης αναφέρουν, τα περίφημα λουλουδάδικα θα τροποποιήσουν την λειτουργία τους στεγάζοντας επιπλέον και δράσεις πολιτισμού.
Η αρχιτεκτονική διαρρύθμιση των καταστημάτων - τοπόσημο του Συντάγματος
Τα ιστορικά ανθοπωλεία του Συντάγματος αποτελούνται από έντεκα (11) καταστήματα, τα οποία είναι σχεδόν ισομεγέθη υπόσκαφα διαμερίσματα κάτω από τον περίβολο του κτηρίου της Βουλής, που εκτείνονται γραμμικά στην κάθοδο της Λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας με πρόσβαση απευθείας σε αυτή. Κάποια από αυτά έχουν ενωθεί μεταξύ τους, ενώ άλλα είναι αυτόνομα με είσοδο από το δρόμο, όπως ήταν σχεδιασμένα αρχικά. Σήμερα βρίσκονται σε λειτουργία δύο ανθοπωλεία, τα οποία και καταλαμβάνουν τέσσερα διαμερίσματα.
Τι προβλέπει η μελέτη γι′ αυτά
Σύμφωνα με τη μελέτη αναδιαρρύθμισης των καταστημάτων ανθοπωλείων της Βουλής που υλοποίησε η ΕΤΑΔ προτείνεται η λειτουργική αναβάθμιση των υφιστάμενων χρήσεων των καταστημάτων, διατηρώντας τη χρήση των ανθοπωλείων στα δύο άκρα των καταστημάτων και προσθέτοντας νέα χρήση εκθετηρίων - καταστήματος της Βουλής των Ελλήνων και του ΟΔΑΠ, καθώς και βοηθητικών λειτουργιών εξυπηρέτησης στους υπόλοιπους χώρους. Τα εκθετήρια ενοποιούνται με εσωτερικές διανοίξεις των εσωτερικών τοιχίων και διαδρόμων, ενώ η δημιουργία δύο ημιυπαίθριων τμημάτων θα επιτρέπουν την είσοδο – μετάβαση από τον δημόσιο χώρο στα εκθετήρια και στο κατάστημα.
Όπως προβλέπει η αρχιτεκτονική μελέτη, αφαιρούνται οι πρόσθετες εξωτερικές κατασκευές, οι οποίες αλλοιώνουν τον χαρακτήρα του μνημείου και εκσυγχρονίζεται η κύρια όψη επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, κατά μήκος των καταστημάτων. Διατηρούνται δύο ανθοπωλεία, στα δύο άκρα των καταστημάτων και προστίθενται Εκθετήρια της Βουλής και του ΟΔΑΠ και βοηθητικοί χώροι εξυπηρέτησης. Τα καταστήματα που θα λειτουργήσουν ως Εκθετήρια, θα ενοποιηθούν με εσωτερικές διανοίξεις των εσωτερικών τοιχίων και διαδρόμους. Επιπλέον, δημιουργούνται ημιυπαίθριοι χώροι, στους οποίους και θα μπορούν να φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις.
Ματιά στην ιστορία
Με την ολοκλήρωση, το 1932, του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη στην πρόσοψη του κτηρίου της Βουλής προς την πλατεία Συντάγματος, δημιουργήθηκαν πάγκοι με λουλούδια στο σημερινό κτήριο του Υπουργείου Εξωτερικών, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, στη Βασιλίσσης Σοφίας.
Στη συνέχεια αποφασίστηκε το άνοιγμα μικρών ανθοπωλείων στο πλάι της Βουλής. Σχεδιάστηκαν 11 ανθοπωλεία, «ανθοπρατήρια» -όπως αναφέρονταν επισήμως- τα οποία δημιουργήθηκαν κάτω από τον περίβολο της Βουλής και με πρόσωπο στη λεωφόρο Βασιλίσσης Σοφίας. Για να επιτευχθεί η λειτουργία τους, εκδόθηκε ο νόμος 5300/1932, «Περί εγκαταστάσεως των εκ του έμπροσθεν του τάφου του Αγνώστου Στρατιώτου πεζοδρομίου απομακρυνθέντων ανθοπωλών».
Η δήλωση του προέδρου της Βουλής και της υπουργού Πολιτισμού
Ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Κώστας Τασούλας δήλωσε τα εξής: «Μετά από πολυετία μαρασμού, ο χώρος των “ανθοπρατηρίων” ξαναζωντανεύει, χάρη στη συνεργασία της Βουλής, του Υπουργείου Πολιτισμού και της ΕΤΑΔ. Οι εσωτερικοί χώροι των καταστημάτων ανακαινίζονται και μπορούν να στεγάσουν επιπλέον και δράσεις πολιτισμού. Η Βουλή θα εκθέτει και θα διαθέτει στο κοινό τις εκδόσεις του Ιδρύματος της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, που ιδιαίτερα τελευταία περιλαμβάνουν άκρως ενδιαφέροντα βιβλία γύρω από την Επανάσταση του 1821. Η ύπαρξη και χρήσεων πολιτισμού θα λειτουργήσει ευνοϊκά για την επισκεψιμότητα του ιδιαίτερου αυτού χώρου, ώστε και νέα ανθοπωλεία να επανέλθουν στο ανακαινισμένο πλέον περιβάλλον που αποκτά έτσι ζωή και ομορφιά εκεί που εδώ και πολλά χρόνια υπάρχει εγκατάλειψη και απουσία».
Όπως δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη, «τα ανθοπωλεία της Βουλής, τα “λουλουδάδικα”, όπως τα γνωρίζουμε όλοι, αποτελούν ένα ξεχωριστό τοπόσημο της Αθήνας, ένα εμβληματικό σημείο του κέντρου της πρωτεύουσας. Πολλοί τα θυμόμαστε σε πλήρη άνθηση και λειτουργία. Ωστόσο, όλοι μας τα βλέπαμε τα τελευταία, αρκετά, χρόνια να έχουν παρακμάσει. Το αποτέλεσμα της εξαιρετικής συνεργασίας μας με την Βουλή και τον Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων είναι η μελέτη «Αναδιαρρύθμισης καταστημάτων Ανθοπωλείων Βουλής», που εκπονήθηκε από την ΕΤΑΔ και εγκρίθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Η μελέτη αναβάθμισης και επαναλειτουργίας των ανθοπωλείων, αποκαθιστά αισθητικά αυτό το προβεβλημένο σημείο της Αθήνας, προσθέτοντας μια, υψηλής αισθητικής, πινελιά στο στιβαρό κτηριακό συγκρότημα της Βουλής των Ελλήνων. Αποτελεί, επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό γεγονός ότι ο ΟΔΑΠ και τα υψηλής ποιότητας και αισθητικής πολιτιστικά προϊόντα του, αποκτούν ένα κατάστημα πώλησης, σε ένα εξαιρετικά προβεβλημένο μέρος της πόλης, μετά το κατάστημα του Αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος που ήδη προετοιμάζεται».