Το ειδικό θέμα που απασχόλησε την Ελλάδα -με την αίτηση απόσυρσης ογκολογικού φαρμάκου από την φαρμακευτική εταιρεία Roche -ως σοβαρό πολιτικό ζήτημα που αφορά την ευχερή πρόσβαση Eυρωπαίων ασθενών σε καινοτόμα και ακριβά φάρμακα, ανέδειξε ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, κατά την παρέμβασή του στη συζήτηση στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της ΕΕ, για την ευρωπαϊκή πολιτική φαρμάκου.
Παράλληλα, ο κ. Ξανθός κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με ευρωβουλευτές και με αφορμή την υπόθεση ζήτησε κοινό πολιτικό μέτωπο που θα βάζει ως προτεραιότητα τις φαρμακευτικές ανάγκες των ανθρώπων και όχι το κέρδος των εταιρειών.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Υγείας, η παρέμβαση της Ελλάδας στη συζήτηση στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας είχε «θετικό αντίκτυπο», καθώς χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Πορτογαλία, η Μάλτα, η Κύπρος, η Ιρλανδία, η Ουγγαρία, εξέφρασαν την συμπαράσταση τους και την αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα.
Επίσης, ο επίτροπος Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Βιτένις Αντριουκάιτις (Vytenis Andriukaitis) επεσήμανε την ευαισθησία του θέματος της ισότιμης πρόσβασης σε κοινωνικά δίκαιες τιμές των καινοτόμων φαρμάκων και δήλωσε ότι χρειάζονται «ρήτρες» συνεχούς διαθεσιμότητας των φαρμάκων στην αγορά κάθε χώρας, από τη στιγμή της έγκρισης, αδειοδότησης και τιμολόγησης τους.
Ειδικότερα, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός κατά την παρέμβαση του στο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας, τόνισε ότι την ανισότητα Ευρωπαίων πολιτών στην πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες εξαιτίας «επιθετικών» εταιρικών στρατηγικών της φαρμακοβιομηχανίας, αναδεικνύει η συμπεριφορά της ελβετικής φαρμακευτικής εταιρείας Roche, που αιτήθηκε την απόσυρση φαρμάκου της από τη θετική λίστα αποζημιούμενων φαρμάκων.
Ο υπουργός εξήγησε ότι το αίτημα της εταιρείας απορρίφθηκε καθώς έθετε σε διακινδύνευση τη συνέχεια της θεραπείας σε ασθενείς με σοβαρό κακόηθες νόσημα (μελάνωμα). Ωστόσο, το θέμα, όπως είπε, δεν έχει κλείσει, καθώς o κίνδυνος δημιουργίας συνθηκών επισφάλειας για την παρουσία και άλλων ανάλογων φαρμάκων στην ελληνική αγορά, είναι υπαρκτός.
Ο κ. Ξανθός αναφερόμενος στη συμπεριφορά της Roche, έκανε λόγο για μια πρακτική που προωθεί μια «αγοραία» αντίληψη για το φάρμακο, εις βάρος του κοινωνικού του χαρακτήρα και της προστασίας της Δημόσιας Υγείας. «Αν επιτρέψουμε την ευόδωση τέτοιων εκβιαστικών κινήσεων, οι οποίες με απροκάλυπτο τρόπο βάζουν τα εταιρικά κέρδη πάνω από τις φαρμακευτικές ανάγκες των ανθρώπων και των εθνικών κρατών, όχι μόνο διακινδυνεύουμε το μείζον κοινωνικό δικαίωμα της ευχερούς πρόσβασης όλων των ασθενών στα αναγκαία φάρμακα, αλλά υπονομεύουμε και τον πολιτικό μας ρόλο ως εγγυητές της καθολικότητας και της ισότητας στην Υγεία», τόνισε.
Η πολιτική απάντηση σε όλα αυτά, είπε ο κ. Ξανθός, είναι η ενδυνάμωση πρωτοβουλιών διακρατικής συνεργασίας, όπως αυτές που έχουν ήδη συγκροτηθεί από αρκετές χώρες της ΕΕ, με σκοπό την από κοινού διαπραγμάτευση βιώσιμων τιμών αποζημίωσης, αλλά και γενικότερα την ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνογνωσίας, καθώς και τη συγκρότηση μηχανισμών αποτελεσματικής παρέμβασης σε περιπτώσεις ελλείψεων (πραγματικών ή τεχνητών) σε ζωτικής σημασίας φάρμακα.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Ξανθός πρότεινε τη συνέχιση της συζήτησης για τον πυρήνα του προβλήματος, που είναι η υπονόμευση της πρόσβασης στο φάρμακο λόγω δημοσιονομικών περιορισμών και στρατηγικών αγοράς εκ μέρους των εταιρειών. Η κυκλοφορία νέων φαρμάκων για σοβαρές και απειλητικές για τη ζωή παθήσεις και μάλιστα σε προσιτές τιμές, δεν μπορεί να εξαρτάται σε καμιά χώρα της Ευρώπης από το business-plan κάθε πολυεθνικής, αλλά πρέπει να υπόκειται σε γενικούς κανόνες και δεσμεύσεις, με την εγγύηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατέληξε.
Συναντήσεις του υπουργού Υγείας με ευρωβουλευτές
Ο κ. Ξανθός, στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο Συμβούλιο Υπουργών, συναντήθηκε με Έλληνες ευρωβουλευτές για να τους ενημερώσει σχετικά με το διάβημα της ελληνικής πλευράς για το θέμα της πρόσβασης στα καινοτόμα φάρμακα, με αφορμή το γνωστό θέμα με τη ROCHE και τα γενικότερα προβλήματα στην φαρμακευτική πολιτική της χώρας.
Στη συνάντηση συμμετείχαν ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Δημήτρης Παπαδημούλης και οι ευρωβουλευτές, Στ. Κούλογλου, Μ. Κεφαλογιάννης, Σ. Σακοράφα, Κ. Χρυσόγονος, Γ. Γραμματικάκης, Κ. Παπαδάκης, Ν. Ανδρουλάκης και Ν. Μαριάς.
Ο υπουργός Υγείας παρουσίασε την εικόνα του συστήματος Υγείας και τις δυσκολίες υλοποίησης του πολιτικού σχεδίου της καθολικής κάλυψης του πληθυσμού σε συνθήκες λιτότητας, δίνοντας έμφαση στις στρεβλώσεις και τα αδιέξοδα που έχουν δημιουργηθεί στον τομέα του φαρμάκου.
Επανέλαβε τη θέση του υπουργείου, ότι η πρόσβαση των ασθενών της χώρας στα καινοτόμα φάρμακα είναι ένα πολιτικό και όχι ένα επιχειρηματικό ζήτημα. Ενημέρωσε του Έλληνες ευρωβουλευτές για τα διαρθρωτικά μέτρα που προωθούνται αυτή την περίοδο (ΗΤΑ, Διαπραγμάτευση, Πρωτόκολλα, Μητρώα Ασθενών, συνταγογραφικές οδηγίες κλπ), καθώς και για την πρωτοβουλία διακρατικής συνεργασίας των 8 χωρών της «Βαλέτα» με στόχο την από κοινού διαπραγμάτευση προσιτών τιμών στα ακριβά φάρμακα.
Οι ευρωβουλευτές έθεσαν αρκετά ερωτήματα για τα προβλήματα και τις δυσλειτουργίες του ΕΣΥ και ζήτησαν από τον κ. Ξανθό συστηματική επικοινωνία και συνεργασία για την ανάδειξη, σε επίπεδο ΕΕ, θεμάτων του υπουργείου Υγείας.
Στη συνέχεια, ο υπουργός Υγείας συναντήθηκε με την πρόεδρο της ευρωομάδας της Αριστεράς, Γκάμπι Ζίμμερ (Gabi Zimmer), την οποία ενημέρωσε, επίσης, για την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει, για τις παρενέργειες των μνημονιακών μέτρων στο Σύστημα Υγείας και για την προσπάθεια της κυβέρνησης να καλύψει με καθολικό και ισότιμο τρόπο τις υγειονομικές ανάγκες των πολιτών.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στην πρόσβαση των ανασφάλιστων στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, γεγονός που και η κ. Ζίμμερ αναγνώρισε ως μια πολύ σημαντική παρέμβαση κοινωνικής πολιτικής για την Ελλάδα.
Ειδική αναφορά έγινε για την εγγυημένη πρόσβαση όλων στα καινοτόμα φάρμακα, για τα πολύ χαμηλά όρια του κλειστού προϋπολογισμού της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, που οδηγούν στην αυξημένη επιβάρυνση των εταιρειών με rebate και claw back και προκαλούν αντιδράσεις από τη φαρμακοβιομηχανία.
Ο κ. Ξανθός εξήγησε το θέμα που έχει προκύψει με το αντικαρκινικό φάρμακο της ROCHE και την αρνητική απάντηση του υπουργείου στο αίτημα της απένταξής του από τη θετική λίστα. Ζήτησε την αλληλεγγύη των αριστερών και προοδευτικών ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου και την συνδρομή τους στην ανάδειξη του κεντρικού πολιτικού ζητήματος, που είναι η πρόσβαση των Ευρωπαίων πολιτών στα νέα φάρμακα, σε προσιτές τιμές αποζημίωσης.
Η κ. Ζίμμερ ζήτησε συστηματική ενημέρωση για τα θέματα αυτά και δεσμεύτηκε ότι θα πάρει πρωτοβουλίες ευρύτερων πολιτικών συνεργασιών, με επίκεντρο τη φαρμακευτική πολιτική στην Ευρώπη.
Τέλος, ο υπουργός Υγείας συναντήθηκε με την κ. Μίριαμ Ντάλι, ευρωβουλευτή από τη Μάλτα και συντονίστρια της ομάδας των Σοσιαλιστών στην Επιτροπή του ΕΚ, που καλύπτει θέματα Υγείας, στην οποία δήλωσε ότι οι «επιθετικές» εταιρικές πρακτικές και οι εκβιασμοί στο θέμα της πρόσβασης των πολιτών στα νέα φάρμακα, πλήττουν το αναγκαίο κλίμα εμπιστοσύνης και διαπραγμάτευσης βιώσιμων τιμών ανάμεσα στα κράτη-μέλη και τη φαρμακοβιομηχανία.
Επισήμανε ότι είναι πολύ κρίσιμο για μικρές χώρες, όπως η Ελλάδα και η Μάλτα, να υπάρχει πρόσβαση στη φαρμακευτική καινοτομία μέσω διακρατικών συνεργασιών τύπου «Βαλέτα», που ενισχύουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη.
Συμφώνησαν ότι αν αυτή η συνεργασία προχωρήσει γρήγορα και αποτελεσματικά, θα αλλάξει τελείως το τοπίο στον τομέα του φαρμάκου στην Ευρώπη. Ο κ. Ξανθός αναφέρθηκε στις αναμενόμενες αντιδράσεις της αγοράς και ζήτησε κοινό πολιτικό μέτωπο που θα βάζει ως προτεραιότητα τις φαρμακευτικές ανάγκες των ανθρώπων και όχι το κέρδος των εταιρειών.
Η κ. Ντάλι ενημέρωσε τον υπουργό Υγείας για την ειδική αναφορά του ΕΚ σχετικά με την πρόσβαση στο φάρμακο και πρότεινε να ενταθεί η πίεση στην Κομισιόν για τη λήψη πιο δραστικών μέτρων. Δεσμεύτηκε επίσης, ότι θα αξιοποιήσει τον κοινοβουλευτικό έλεγχο και θα καταθέσει σχετική ερώτηση στον Επίτροπο Υγείας της ΕΕ.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)