Ερευνητές της NASA χρησιμοποίησαν εξελιγμένες τεχνολογίες ραντάρ για να εντόπισαν ανθρώπινες κατασκευές, που μοιάζουν με πόλη, θαμμένες 30 μέτρα κάτω από τον πάγο της Γροιλανδίας.
Ο λόγος για το Camp Century, μία εγκαταλελειμμένη στρατιωτική εγκατάσταση της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, η οποία ήρθε ξανά στο φως τον περασμένο Απρίλιο από ένα αεροσκάφος Gulfstream III της NASA.
Το Camp Century, που κατασκευάστηκε το 1959 από το Σώμα Μηχανικών Στρατού των ΗΠΑ, χτίστηκε στον πάγο της Γροιλανδίας. Στην καρδιά της εγκατάστασης βρισκόταν ο φορητός πυρηνικός αντιδραστήρας PM-2A, ο οποίος παρείχε ενέργεια σε μια «πόλη κάτω από τον πάγο» που περιλάμβανε στέγαση για 200 στρατιώτες, ένα θέατρο, γυμναστήριο, ταχυδρομείο, βιβλιοθήκη, ακόμη και ένα παρεκκλήσι.
«Ψάχναμε για την κοίτη του πάγου και ξαφνικά ξεπετάχτηκε το Camp Century», δήλωσε ο Alex Gardner, επιστήμονας στο Εργαστήριο Αεριοπροώθησης της NASA, ο οποίος βοήθησε στην καθοδήγηση του προγράμματος. «Στην αρχή δεν ξέραμε τι ήταν».
«Στόχος μας ήταν να βαθμονομήσουμε, να επικυρώσουμε και να κατανοήσουμε τις δυνατότητες και τους περιορισμούς του UAVSAR για τη χαρτογράφηση των εσωτερικών στρωμάτων του στρώματος πάγου και της διεπιφάνειας πάγου-κοιτίδας», δήλωσε ο επιστήμονας της NASA Chad Greene.
Ωστόσο, οι ερευνητές δεν πίστευαν ότι θα ανακάλυπταν ένα φιλόδοξο στρατιωτικό σχέδιο του προηγούμενου αιώνα.
Η Camp Century αποτέλεσε έναν από τους πιο φιλόδοξους και μυστικούς στρατιωτικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Επρόκειτο για μια υπόγεια βάση που κατασκευάστηκε στη Γροιλανδία τη δεκαετία του 1960 με σκοπό να λειτουργήσει ως το κέντρο ενός εντυπωσιακού στρατηγικού σχεδίου, το λεγόμενο Project Iceworm.
Στόχος ήταν η εγκατάσταση πυρηνικών πυραύλων εδάφους σε απομακρυσμένα και προστατευμένα σημεία, ώστε να αποτελούν μέρος της πυρηνικής αποτροπής έναντι της Σοβιετικής Ένωσης.
Η βάση Camp Century δημιουργήθηκε 30 μέτρα κάτω από τον πάγο της Γροιλανδίας και αποτέλεσε ένα σύνθετο σύστημα από υπόγεια τούνελ και εγκαταστάσεις. Το σχέδιο προέβλεπε τη δημιουργία μιας μεγάλης, υπόγειας «πόλης» που θα εκτεινόταν σε περισσότερα από 4.800 χιλιόμετρα.
Η βάση θα είχε 2.000 θέσεις εκτόξευσης για 600 πυραύλους «Iceman», ικανούς να καταστρέψουν το 80% των στόχων των ΗΠΑ στη Σοβιετική Ένωση και την Ανατολική Ευρώπη, σύμφωνα με το ακαδημαϊκό άρθρο «The Iceman that Never Came».
Οι πύραυλοι θα εκτοξεύονταν μέσω τούνελ 28 μέτρων κάτω από την επιφάνεια. Ωστόσο, τα σχέδια κρατήθηκαν μυστικά από το Βασίλειο της Δανίας, με τις ΗΠΑ να παρουσιάζουν την Camp Century ως επιστημονική βάση. Οι πραγματικοί σκοποί του έργου αποκαλύφθηκαν το 1997.
Οι αρχικές εκτιμήσεις μάλιστα για την έκταση της εγκατάστασης ήταν εντυπωσιακές, καθώς η συνολική της επιφάνεια θα κάλυπτε περίπου 134.679 τετραγωνικά χιλιόμετρα - τριπλάσια δηλαδή από τη Δανία, η οποία κατέχει τη Γροιλανδία.
Η στρατηγική αυτή είχε στόχο να εκμεταλλευτεί το απομακρυσμένο και παγωμένο τοπίο της Γροιλανδίας για να προσφέρει υψηλό επίπεδο ασφάλειας και μυστικότητας για την ανάπτυξη και αποθήκευση των πυρηνικών όπλων. Αν και το σχέδιο είχε στρατιωτική διάσταση, η βάση διέθετε και εγκαταστάσεις για έρευνες στον τομέα του παγκόσμιου κλίματος και της γεωλογίας.
Ωστόσο, το Project Iceworm δεν υλοποιήθηκε ποτέ στο πλήρες σχέδιό του. Αν και η Camp Century λειτουργούσε για μια δεκαετία, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1960 υπήρξαν δυσκολίες λόγω της συνεχούς μετακίνησης του πάγου, οι οποίες καθιστούσαν τη βάση μη βιώσιμη.
Επιπλέον, οι πολιτικές εξελίξεις, όπως η αυξανόμενη αβεβαιότητα για τη χρήση των πυρηνικών όπλων και η πίεση για αποδοχή της συνθήκης περιορισμού πυρηνικών όπλων, οδήγησαν στη σταδιακή απομάκρυνση των πυρηνικών πυραύλων και στο κλείσιμο της βάσης.
Αυτή η μυστική στρατιωτική εγκατάσταση, αν και σήμερα εγκαταλελειμμένη, παραμένει ένα ενδιαφέρον κομμάτι της ιστορίας του Ψυχρού Πολέμου και της στρατηγικής πυρηνικής αποτροπής.
Η Camp Century αποτελεί πλέον αντικείμενο μελέτης για τους ιστορικούς και τους επιστήμονες που ερευνούν τις συνέπειες των στρατηγικών αυτών, αλλά και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των στρατιωτικών έργων στην περιοχή.
Το Project Iceworm και η Camp Century εγκαταλείφθηκαν το 1967. Το κόστος του έργου εκτιμάται σε περισσότερα από 25 δισεκατομμύρια δολάρια σημερινής αξίας.
Πηγή: Sky News // Earthobservatory.nasa.gov