Οριστικοποιήθηκε η συμφωνία για την κατάπαυση πυρός στη Γάζα και την απελευθέρωση ομήρων που κράτα η Χαμάς, όπως ανακοίνωσε το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού. Το μεσημέρι της Παρασκευής (17/1), το Συμβούλιο Ασφαλείας ενέκρινε την συμφωνία με τη Χαμάς ενώ ακολουθεί η συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου της ισραηλινής τρικομματικής κυβέρνησης ως επόμενο βήμα για την τελική επικύρωση της συμφωνίας και την έναρξη εφαρμογής της.
Στο πολεμικό συμβούλιο ασφαλείας συμμετείχαν και υπουργοί από κόμματα που βρίσκονται εκτός του κυβερνητικού συνασπισμού. «Έπειτα από εξέταση όλων των πολιτικών, ασφάλειας και ανθρωπιστικών πτυχών της προτεινόμενης συμφωνίας και θεωρώντας ότι αυτή υποστηρίζει την επίτευξη των πολεμικών στόχων», το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας «συνέστησε στην κυβέρνηση να εγκρίνει αυτή τη συμφωνία», τονίζει η ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου.
Ο Ισραηλινός πρόεδρος Ισαάκ Χέρτζογκ χαιρέτισε την έγκριση της συμφωνίας από το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας, τονίζοντας ότι αναμένει το ίδιο να πράξει και η κυβέρνηση. Παρά τη σφοδρή εναντίωση ακροδεξιών υπουργών της κυβέρνησης, που έχουν διαμηνύσει ότι θα καταψηφίσουν τη συμφωνία, ο Νετανιάχου έχει εξασφαλίσει την αναγκαία στήριξη και εκτός απροόπτου θα πετύχει την τελική επικύρωσή της.
Σε ισχύ από την Κυριακή
Η συμφωνία, όπως υποστηρίζουν Ισραήλ και ΗΠΑ, θα τεθεί κανονικά σε ισχύ την Κυριακή, πιθανότητα περί τις 4μμ. Έτσι οι εχθροπραξίες θα σταματήσουν για διάστημα τουλάχιστον έξι εβδομάδων και θα αρχίσει η σταδιακή απελευθέρωση των ομήρων. Ήδη έχει δοθεί στην δημοσιότητα η πλήρης λίστα με τα ονόματα ενώ τρεις γυναίκες αναμένεται να είναι οι πρώτες όμηροι που την Κυριακή κιόλας θα επιστρέψουν στην πατρίδα και στους αγαπημένους τους μετά από 15 μήνες.
Ο Μπένιαμιν Νετανιάχου είχε καθυστερήσει την συνεδρίαση των αρμόδιων οργάνων για την έγκριση της συμφωνίας την Πέμπτη κατηγορώντας τη Χαμάς ότι επιδιώκει αλλαγές της τελευταίας στιγμή. Το πρωί της Παρασκευής όμως το γραφείο του ανέφερε ότι ο Νετανιάχου είχε ενημερωθεί από τη διαπραγματευτική ομάδα ότι η συμφωνία είχε κλείσει οριστικά.
Έτσι, όπως αναφέρει το BBC, κάλεσε το συμβούλιο ασφαλείας να συνεδριάσει σήμερα ”για να εγκρίνει την συμφωνία” ενώ τονίζει πως οι οικογένειες των ομήρων έχουν ενημερωθεί σχετικά. Το Σάββατο θα εγκριθεί και από την κυβέρνηση.
Σημειώνεται πως η πρώτη φάση της παύσης πυρός διάρκειάς περίπου 6 εβδομάδων, προβλέπει την απελευθέρωση 33 ομήρων που κρατά η Χαμας με την παράλληλη αποφυλάκιση εκατοντάδων Παλαιστίνιων κρατουμένων σε ισραηλινές φυλακές και είσοδο στη Γάζα μεγάλου όγκου ανθρωπιστικής βοήθειας.
Σημειώνεται πως ο Νετανιάχου έχει εξασφαλισμένη την πλειοψηφία στη Βουλή παρά την εναντίωση των ακροδεξιών υπουργών του. Ένας από αυτούς, ο υπ. Εθνικής Ασφάλειας, Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ απείλησε χθες Πέμπτη πως θα παραιτηθεί αν η κυβέρνηση υιοθετήσει την «ανεύθυνη» συμφωνία με τη Χαμάς, χωρίς όμως να επιδιώξει την ανατροπή της κυβέρνησης Νετανιάχου.
Η καθυστέρηση
Χθες το πρωί, ο πρωθυπουργός Νετανιάχου κατηγόρησε τη Χαμάς πως υπαναχώρησε από «ορισμένα σημεία» της συμφωνίας, για να «εκβιάσει παραχωρήσεις της τελευταίες στιγμής». Ανώτερο στέλεχος του παλαιστινιακού κινήματος, ο Σάμι Αμπού Ζούχρι, απέρριψε την ισραηλινή κατηγορία. Η Χαμάς υπενθύμισε ακόμη πως «κάθε επίθεση, κάθε βομβαρδισμός» των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων στη Λωρίδα της Γάζας θέτει ομήρους σε κίνδυνο.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε παρ’ όλ’ αυτά «σίγουρος» ότι η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ. ″Αναμένω ότι η εφαρμογή της θα αρχίσει, όπως έχουμε πει, την Κυριακή”, τόνισε κατά την αποχαιρετιστήρια συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Ουάσιγκτον. Η Αίγυπτος, η τρίτη χώρα που μεσολάβησε στις έμμεσες διαπραγματεύσεις, κάλεσε να εφαρμοστεί η συμφωνία «”χωρίς καθυστέρηση”.
Επιχειρήσεις μέχρι την τελευταία στιγμή
Στη Λωρίδα της Γάζας, όπου η ανακοίνωση της συμφωνίας για κατάπαυση του πυρός προκάλεσε ξέσπασμα εκδηλώσεων χαράς, ισραηλινοί βομβαρδισμοί σκότωσαν τουλάχιστον 81 ανθρώπους σε 24 ώρες, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε το υπουργείο Υγείας της Χαμάς χθες Πέμπτη.
Η πολιτική προστασία έκανε λόγο για «εντατικοποίηση» των βομβαρδισμών, που συνεχίζονταν όλη μέρα.
Ο ισραηλινός στρατός από την πλευρά του ανέφερε πως έπληξε «50 στόχους» σε 24 ώρες.
Ο πόλεμος, που έχει προκαλέσει στη Λωρίδα της Γάζας καταστροφές ”άνευ προηγουμένου στην πρόσφατη ιστορία”, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ξέσπασε την 7η Οκτωβρίου 2023, με έναυσμα έφοδο άνευ προηγουμένου της Χαμάς σε νότιους τομείς της ισραηλινής επικράτειας.
Είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 1.210 άνθρωποι στην ισραηλινή πλευρά, στην πλειονότητά τους άμαχοι, σύμφωνα με καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου βασισμένη σε επίσημα ισραηλινά δεδομένα. Από τους 251 ανθρώπους που είχαν απαχθεί εκείνη την ημέρα, 94 παραμένουν στη Λωρίδα της Γάζας, πλην όμως 34 εξ αυτών έχουν κηρυχθεί νεκροί από τον στρατό.
Τουλάχιστον 46.788 άνθρωποι, στην πλειονότητά τους άμαχοι, έχασαν τη ζωή τους στις ευρείας κλίμακας ισραηλινές στρατιωτικές επιχειρήσεις έκτοτε στον θύλακο, όπου η ανθρωπιστική κατάσταση χαρακτηρίζεται καταστροφική, κατά τα πιο πρόσφατα δεδομένα του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, που θεωρούνται αξιόπιστα από τον ΟΗΕ.
Η συμφωνία
Η συμφωνία ήρθε μετά από μήνες επίπονων διαπραματεύσεων. Σύμφωνα με τον αμερικανό απερχόμενο πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, η πρώτη φάση της προβλέπει ”απόλυτη κατάπαυση του πυρός”, την απελευθέρωση 33 ομήρων, συμπεριλαμβανομένων γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων, απόσυρση μονάδων των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων από πυκνοκατοικημένες περιοχές και αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας που εισέρχεται στον παλαιστινιακό θύλακο.
Από την πλευρά του το Ισραήλ ”θα απελευθερώσει εκατοντάδες παλαιστίνιους φυλακισμένους”, είπε ο κ. Μπάιντεν.
Κατά τη δεύτερη φάση θα απελευθερωθούν οι τελευταίοι όμηροι και θα υπάρξει πλήρης ισραηλινή αποχώρηση από τη Λωρίδα της Γάζας, πρόσθεσε.
Η τρίτη και τελευταία φάση θα είναι αφιερωμένη στην ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας και θα επιτρέψει την παράδοση των πτωμάτων ομήρων που σκοτώθηκαν ενώ βρίσκονταν στην αιχμαλωσία.
Κατά την πρώτη φάση, θα γίνουν διαπραγματεύσεις για ”το οριστικό τέλος του πολέμου”, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό του Κατάρ, τον Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι.
Ήδη υφιστάμενη ισραηλινό αποκλεισμό από το 2007, με τη φτώχεια και την ανεργία στα ύψη, η Λωρίδα της Γάζας υπέστη ανυπολόγιστες καταστροφές από τον πόλεμο και η μεγάλη πλειονότητα των 2,4 εκατ. κατοίκων της εξαναγκάστηκαν να εκτοπιστούν και ζουν υπό εξαιρετικά σκληρές συνθήκες.
Ακόμη κι αν πράγματι σιγήσουν τα όπλα, η συμφωνία αφήνει σε εκκρεμότητα το πολιτικό μέλλον του θυλάκου, όπου η Χαμάς, που θεωρείται αποδυναμωμένη το τρέχον διάστημα, πήρε την εξουσία το 2007.
Παρότι σφυροκοπείται για 15 μήνες από τον ισραηλινό στρατό, το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα, παρότι παρουσιάζεται ως αποδυναμωμένο, απέχει παρασάγγας από το να έχει εξαλειφθεί, κάτι που αποτελούσε στόχο του πολέμου σύμφωνα με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου.
Πηγές: BBC, ΑFP