Γιατί η Ιντλίμπ είναι το μήλο της Έριδος μεταξύ των παικτών στη συριακή κρίση

Μια προσέγγιση από άλλη οπτική γωνία.
Associated Press

Αν και είναι μια αγροτική περιοχή ελαιόδεντρων ο νομός Ιντλίμπ αποτελεί μέρος πολλών ιστορικών πολιτισμών. H πλειονότητα των κατοίκων σήμερα είναι Σουνίτες Άραβες Σύριοι. Στο νομό αυτό, η πρώτη σύγκρουση μεταξύ του Μπαθικού καθεστώτος και των κατοίκων της περιοχής, ξεκίνησε στην πόλη Τζίσερ Αλ Σαγούρ το 1980. Τότε, οι κυβερνητικές δυνάμεις κατέστρεψαν την πόλη με βαρύ οπλισμό και εκτέλεσαν 100 άτομα σε δημόσιες πλατείες. Έτσι εξηγείται η βεντέτα που υπάρχει ανάμεσα στον Αλαουΐτη προέδρο και στους σουνίτες της περιοχής.

Οι εξελίξεις της συριακής εξέγερσης μέσα στα τελευταία εννέα χρόνια οδήγησαν στη συγκέντρωση όλων των αντικαθεστωτικών ομάδων στο νομό Ιντλίμπ, κυρίως από τη Γούτα της Δαμασκού, τη Νταραά, τη Χούμς και τη Χαμά και από περιοχές ανατολικά του Ευφράτη.

Οι μετακινήσεις αυτές πραγματοποιήθηκαν πάντοτε στο πλαίσιο των συναντήσεων μεταξύ Ρώσων, Τούρκων και Ιρανών στις πόλεις Αστάνα και Σούτσι υπό καθεστώς αποκλιμάκωσης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να μαζευτούν στο συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο πάνω από τρία εκατομμύρια Σύριοι και μάλιστα σουνίτες στο θρησκευτικό δόγμα.

Εδώ και δυο μήνες το τελευταίο προπύργιο των αντικαθεστωτικών δέχεται ισχυρή επίθεση με αποτέλεσμα, περίπου, 900.000 άνθρωποι να βρίσκονται στα σύνορα Τουρκίας Συρίας, οι οποίου ζουν σε σκηνές υπό σκληρές συνθήκες, κυρίως λόγω χειμώνα.

Η κρίση μεταξύ καθεστωτικών και αντικαθεστωτικών δεν άργησε να μετατραπεί σε σύγκρουση ανάμεσα στη Τουρκία από τη μια και στη Ρωσία και Ιράν από την άλλη εξαιτίας του θανάτου 33 Τούρκων στρατιωτικών, μόνο σε μια επίθεση. Αν και πολλοί Τούρκοι αναλυτές ισχυρίζονται ότι η επίθεση κατά των Τούρκων έχει την υπογραφή της Μόσχας, διότι η Ρωσία έχει το πρώτο και το τελευταίο λόγο στις καθεστωτικές περιοχές.

Παρά την ύπαρξη συμφωνίας Σούτσι, στη πραγματικότητα υπάρχουν αρκετοί λόγοι για την κόντρα που ξέσπασε μεταξύ Τούρκων και Ρώσων για τον έλεγχο του νομού Ιντλίμπ. Συγκεκριμένα: .

Πρώτον, ο νόμος του Σέζαρ που εγκρίθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και θα εφαρμοστεί σε λίγους μήνες. Ο νόμος αυτός επιβάλλει κυρώσεις κατά του συριακού καθεστώτος και όποιων συνεργάζονται μαζί του και απαγορεύει έργα ανοικοδόμησης της χώρας αν δεν υπάρχει λύση. Συνεπώς οι Ρώσοι επιθυμούν να κλείσουν το μέτωπο Ιντλίμπ πριν την εφαρμογή του εν λόγω νόμου, ελαχιστοποιώντας με αυτό τον τρόπο τις συνέπειες του. (ο Σέζαρ είναι ψευδώνυμο ενός Σύριου αξιωματικού που ήταν διοικητής πολιτικής φυλακής και απέδειξε με φωτογραφικό υλικό τη θανάτωση πάνω από 11000 φυλακισμένων αντιφρονούντων με βασανιστικό τρόπο)

Δεύτερον, η πρόσφατη κατάρρευση της συριακής λίρας μέσα σε πέντε μήνες που προσέγγισε το 110 % της αξίας της. Οι επιπτώσεις της κατάρρευσης του νομίσματος επιδεινώνουν τις ήδη δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και αυξάνει τις πιέσεις προς την κυβέρνηση της Δαμασκού για εύρεση λύσης. Επομένως, οι Ρώσοι, για τη σταδιακή βελτίωση της εθνικής συριακής οικονομίας, επιδιώκουν να κλείσει μια πληγή που προκαλεί την αιμορραγία της οικονομίας εξαιτίας του εννιάχρονου πολέμου.

Τρίτον, το Ιντλίμπ όσο παραμένει εκτός ελέγχου της κεντρικής κυβέρνησης μπορεί να οδηγεί στην ανατροπή των καταστάσεων στο πεδίο των μαχών λόγω της γεωγραφικής του θέσης που είναι κοντά στη Λαττάκια και Χαλέπι. Για αυτό θεωρείται απειλή για τα σχέδια της Ρωσίας στην μετατροπή της Συρίας στο δικό της ολοκληρωτικό προτεκτοράτο. Έτσι, εξηγείται γιατί η ρωσική αεροπορία έχει μετατρέψει τα περισσότερα μέρη του Ιντλίμπ σε καμένη γη με σκόπιμη καταστροφή σχολείων, νοσοκομείων, ιατρειών και όλων των βασικών υποδομών. Περιοχές όπως Μααρετε Αλ Νουμάν, Χαν Σέιχούν και Σαράκιμπ, (που δήθεν απελευθερώθηκαν) ήταν άδειες πόλεις από τους πληθυσμούς τους όταν μπήκαν οι κυβερνητικές δυνάμεις και οι σύμμαχοι τους .

Τέταρτον, η Τουρκία. παρά τις κατηγορίες εκ μέρους της Ρωσίας για παραβιάσεις, επιθυμεί τη διατήρηση των δεσμεύσεων Σούτσι μέχρι να βρεθεί μόνιμη λύση στο πλαίσιο της απόφασης του ΟΗΕ 2254, η οποία σημαίνει μεταβατική περίοδος και ελεύθερες εκλογές. Ως εγγυήτρια δύναμη επιθυμεί να διατηρήσει το κύρος της ως εκπρόσωπος της αντιπολίτευσης.

Πέμπτο, για την Τουρκία είναι θέμα εθνικής ασφάλειας ο έλεγχος του νομού Ιντλίμπ, προκειμένου να δώσει τέλος για τις προσδοκίες του νέου κινήματος των Αλουιτών της Αλεξανδρέττας που δραστηριοποιείται μέσα στη Συρία, με σκοπό την επιστροφή της περιοχής αυτής στη Μητέρα Συρία. Για αυτό, το Ιντλίμπ είναι η πρώτη γραμμή άμυνας, η οποία αν πέσει θα μπορούσε να χάσει η Άγκυρα και τον έλεγχο άλλων περιοχών όπως Τζαράμπους, Αλ Μπάμπ, Αφρίν, Τελ Αμπιάντ, κλπ.

Έκτο, οι τουρκικές αρχές θεωρούν ότι το πραξικόπημα του 2016 για την ανατροπή του προέδρου Ερντογάν δεν έχει τελειώσει, βλέποντας ότι το προσφυγικό έχει μετατραπεί σε εργαλείο ανατροπής της εξουσίας από τους Κεμαλιστές που υποστηρίζονται από τη Δύση. Ίσως για αυτό και ο πρόεδρος Ερντογάν αποφάσισε την χαλάρωση των συνόρων και τη διευκόλυνση μετακινήσεων των προσφύγων προς της Ευρώπη, προκειμένου να μη αποτελούν απειλή για τον ίδιο και την εξουσία του. Επίσης, η Τουρκία επιδιώκει να πιέσει την ΕΕ για πολιτικά οφέλη ή ανταλλάγματα.

Έβδομο, το κύρος του κάθε εμπλεκόμενου κράτους σε όποιες μελλοντικές διαπραγματεύσεις για το μέλλον της Συρίας κρίνεται από την κυριαρχία του στο συριακό έδαφος.

Συμπεράσματα και Προτάσεις

Οι τελευταίες εξελίξεις έδειξαν ότι οι συναντήσεις Σούτσι και Αστάνα αποτέλεσαν πολιτική πίστωσης χρόνου για την εφαρμογή της στρατιωτικής λύσης και όχι πολιτικής για τη συριακή κρίση. Σήμερα, η σύγκρουση στο Ιντλίμπ αποτελεί τεστ αντοχής όχι μόνο για τις ρωσοτουρκικές σχέσεις αλλά για τις σχέσεις Τουρκίας - Δύσης. Ωστόσο, λόγω του μεγάλου όγκου συνεργασιών μεταξύ Τουρκίας και Ρωσίας (στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας, του πυρηνικού προγράμματος, του τουρισμού κλπ) παραμένουν μικρές οι πιθανότητες ευρείας σύρραξης μεταξύ των δυο χωρών.

Παρόλο που η Ρωσία προσπαθεί με κάθε τρόπο να αναγνωρίζεται και να θεωρείται η Συρία προτεκτοράτο της δεν δέχεται Σύριους πρόσφυγες!!.

Ενώ, η Άγκυρα θεωρεί την Ιντλίμπ πεδίο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών με τις αραβικές χώρες που στήριξαν το πραξικόπημα το 2016. Όπως είναι γνωστό τα αραβικά Εμιράτα και η Σαουδική Αραβία στηρίζουν τους ορθόδοξους χριστιανούς Ρώσους κατά της μουσουλμανικής Τουρκίας στο Ιντλίμπ.

Επιπλέον, σε αντίθεση με την κυβερνητική πολιτική, η στάση της συριακής κοινής γνώμης δηλαδή η σουνιτική πλειονότητα θεωρούν την Τουρκία ευπρόσδεκτη στη χώρα τους και το γεγονός αυτό ήταν σαφές και κατά τη διάρκεια της τουρκικής επιχείρησης ανατολικά του Ευφράτη.

Είναι γεγονός ότι σε περίπτωση που δεν εφαρμόζεται η απόφαση 2254 του ΟΗΕ, οι άνθρωποι στο Ιντλίμπ, λόγω διαφορετικού θρησκευτικού δόγματος, προτιμούν να φύγουν από τον τόπο τους παρά να ενταχθούν ξανά υπό την ηγεσία του Ασαντ. Σαφώς, για αυτούς ο μοναδικός τους προορισμός θα ήταν η Τουρκία, διότι οι μοναρχίες του κόλπου δεν δέχονται Σύριους πρόσφυγες.

Σήμερα, αυτό που γίνεται στο Ιντλίμπ δεν είναι μάχη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας όπως το παρουσιάζουν αρκετά ΜΜΕ. Αντιθέτως είναι ζήτημα με ανθρώπινες διαστάσεις που απαιτεί την παρέμβαση των χωρών της ΕΕ προκειμένου να προστατευθούν τα τρία εκατομμύρια που αντιμετωπίζουν ένα είδος ολοκαυτώματος, λόγω των βομβαρδισμών στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Η συνεργασία ανάμεσα στην Ελλάδα και στη Τουρκία, λόγω εθνικής ασφάλειας, θα έπρεπε να είναι επιβεβλημένη στο θέμα του προσφυγικού. Η ελληνική διπλωματία θα έπρεπε να στηρίξει μια δίκαιη λύση για τα ζητήματα της Μέσης Ανατολής και πάντοτε σε ευρωπαϊκό πλαίσιο, αν και η ΕΕ ζητάει από την Ελλάδα να προστατεύει τα σύνορα της Ευρώπης και όχι μόνο τα ελληνικά σύνορα από τα ανεξέλεγκτα κύματα προσφύγων.

Επιπρόσθετα, μεγάλη είναι η ανάγκη του ορισμού του όρου της τρομοκρατίας με σωστό τρόπο, γιατί -με λίγα λόγια- αφάνισε τη λέξη αντίσταση. Έτσι, κάθε κράτος έχει το δικό του ορισμό για τη τρομοκρατία και όλες οι εμπλεκόμενες δυνάμεις στη Συρία επιδιώκουν την εξασφάλιση των συμφερόντων τους στο όνομα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Επιπρόσθετα, οι ξένοι τρομοκράτες στο Ιντλίμπ είναι μετρημένοι στα δάχτυλα συνεπώς δεν μπορεί να αφανιστεί ολόκληρη η περιοχή αυτή μαζί με τα τρία εκατομμύρια ανθρώπους της.

Τέλος, όπως διαφαίνεται η έκβαση της κρίσης του Ιντλίμπ θα κρίνει το μέλλον της συριακής κρίσης και ίσως το μέλλον του Άσαντ.

Δημοφιλή