Μία από τις σημαντικότερες δεξιότητες που χρειάζεται κάθε ένας από εμάς για να πετύχει οτιδήποτε είναι η συγκέντρωση. Παρόλ’ αυτά, είναι πολλοί εκείνοι που δηλώνουν πως δε μπορούν να συγκεντρωθούν εύκολα σε κάτι. Η προσοχή τους φεύγει διαρκώς και τους είναι αδύνατον να επικεντρωθούν σε ένα μόνο πράγμα για πολλή ώρα.
Η συγκέντρωση είναι η ικανότητα του να εστιάσουμε την προσοχή μας σε μία μόνο σκέψη ή σε ένα μόνο αντικείμενο, αποκλείοντας οτιδήποτε άλλο από το πεδίο της συνειδητότητάς μας.
Πόσοι από εμάς είναι σε θέση να το κάνουν αυτό συνειδητά για πάνω από μισή ώρα;
Πόσοι από εμάς είναι σε θέση να το κάνουν αυτό συνειδητά για πάνω από ένα λεπτό;
Ένα εκπαιδευμένο μυαλό είναι σε θέση να εστιάσει δίχως να αποσπάται από σκέψεις, θορύβους ή οτιδήποτε άλλο. Η συγκέντρωση είναι και αυτή μια δεξιότητα, όπως η μνήμη, η παραγωγικότητα, η οδήγηση…
Γιατί, όμως, είναι η συγκέντρωση τόσο σημαντική;
Ο λόγος είναι απλός. Αποτελεί τη μία δεξιότητα που μας βοηθά να πετύχουμε σε κάθε τομέα. Στη μάθηση, την ανάγνωση, την εργασία, την οδήγηση, τις σπουδές, τις συζητήσεις, και σε οποιοδήποτε άλλο πεδίο. Με λίγα λόγια, η συγκέντρωση είναι το κλειδί της επιτυχίας. Ή τουλάχιστον, ένα από αυτά.
Μας βοηθά να κάνουμε πολλά πράγματα όπως:
- Να ελέγξουμε τις ίδιες μας τις σκέψεις και να αντικαταστήσουμε τα βλαβερά “προγράμματα” που τρέχουν στο μυαλό με άλλα, χρήσιμα και ωφέλιμα
- Να αποκτήσουμε εσωτερική ηρεμία
- Να βελτιώσουμε τη μνήμη μας
- Να βελτιώσουμε την ικανότητά μας να μαθαίνουμε αποτελεσματικά σε λιγότερο χρόνο
- Να εστιάζουμε και να εξοικονομούμε ενέργεια
- Να εργαζόμαστε πολύ πιο αποτελεσματικά
- Να γίνουμε καλύτεροι ακροατές, φίλοι, συνεργάτες, σύντροφοι
- Να αποκτήσουμε καλύτερη ποιότητα ζωής
- Να απολαμβάνουμε τη στιγμή
- Και τόσα άλλα που μπορεί κάθε ένας να φανταστεί για τον εαυτό του
Η συγκέντρωση αποτελεί μια δεξιότητα που από νεαρή ηλικία μαθαίνουμε πως είναι σημαντική. Γονείς, δάσκαλοι και αργότερα εργοδότες φροντίζουν να μας το υπενθυμίζουν διαρκώς.
Δυστυχώς, δεν εκπαιδευόμαστε σε αυτό
Δε μαθαίνουμε πουθενά πώς να το κάνουμε και καταλήγουμε να πιστεύουμε πως η συγκέντρωση είναι απλά μια δυνατότητα που είτε έχεις είτε δεν έχεις. Πως αποτελεί έμφυτο χάρισμα ορισμένων μόνο ανθρώπων.
Μετά έρχονται τα διάφορα σύνδρομα να μας πείσουν πως έχουμε κάποιο πρόβλημα. Διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα, μαθησιακές δυσκολίες…
Έχουμε προσέξει, όμως, ποτέ, πώς εκείνα τα παιδιά με διάσπαση προσοχής είναι σε θέση να συγκεντρωθούν στο παιχνίδι που τους αρέσει με τις ώρες; Πώς εκείνοι οι ενήλικες που δε μπορούν να συγκεντρωθούν, βλέπουν ταινίες που διαρκούν 90 λεπτά χωρίς πρόβλημα;
Δεν υποτιμώ καμία κατάσταση. Εκείνο που δε μου αρέσει είναι οι ταμπέλες που μας βάζουν ή βάζουμε στους εαυτούς μας και με τον καιρό καθορίζουν την ταυτότητά μας.
Υπάρχει ένα ωραίο απόφθεγμα που θα ήθελα να σκεφτεί κάθε ένας από εμάς για τον εαυτό του. Στα Αγγλικά είναι το εξής:
If you fight for your limitations, you get to keep them.
Σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει πως όσο περισσότερο ”υπερασπιζόμαστε” τους περιορισμούς μας τόσο περισσότερο γίνονται μέρος της ταυτότητάς μας και συνεχίζουν να μας καθορίζουν. Όσο περισσότερο επιμένουμε πως είμαστε ”έτσι ή αλλιώς” τόσο συνεχίζουμε να βιώνουμε την αντίστοιχη πραγματικότητα.
Αν πιστεύουμε πως “ο άνθρωπος δεν αλλάζει”, εγκλωβιζόμαστε σε ένα ανύπαρκτο κουτί.
Η νευροεπιστήμη έχει αποδείξει και αποδεικνύει διαρκώς την πλαστικότητα του εγκεφάλου και τη δυνατότητα αυτού να μάθει οτιδήποτε και να αλλάξει οτιδήποτε ανεξάρτητα από την ηλικία. Ο άνθρωπος αλλάζει και μαζί με αυτόν κάθε δεξιότητα, ικανότητα, περιορισμός. Αν, όμως, συνεχίζουμε να λέμε πως είμαστε ”έτσι ή αλλιώς” και δεν αποφασίσουμε να αλλάξουμε το “έτσι ή αλλιώς”, αυτό θα συνεχίσει να είναι η πραγματικότητά μας.
Η συγκέντρωση είναι μία μόνο από τις δεξιότητες που μπορούμε να καλλιεργήσουμε με διάφορους τρόπους. Μάλιστα, είναι εκείνη η δεξιότητα που έχει τη δύναμη να μας βοηθήσει να καλλιεργήσουμε και έναν σωρό άλλες και να πετύχουμε οποιονδήποτε στόχο. Ξεκινώντας από το ίδιο το Mindset που δε μας εξυπηρετεί.
Πώς να αλλάξουμε βλαβερές συνήθειες ή σκέψεις, αν πρώτα δεν έχουμε καλλιεργήσει την απαιτούμενη συγκέντρωση, ώστε να παρατηρήσουμε εαυτόν και να τις εντοπίσουμε;
Πώς να αλλάξουμε οτιδήποτε δίχως επίγνωση;