Κάθε μέρα, η Γη «πολιορκείται» από ιονίζουσα ακτινοβολία. Τα υψηλά επίπεδα έκθεσης σε ιονίζουσα ακτινοβολία μπορεί να οδηγήσουν σε ασθένεια ακτινοβολίας και καρκίνο. Ευτυχώς, η μαγνητόσφαιρα και η ατμόσφαιρα του πλανήτη μας εμποδίζουν σχεδόν όλη αυτή την ακτινοβολία - που παράγεται από τον ήλιο και τις γαλαξιακές κοσμικές ακτίνες από τα αστέρια που εκρήγνυνται - να φτάσει στη ζωή στην επιφάνεια της Γης.
Αλλά στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS), ο οποίος εξακολουθεί να προστατεύεται από τη μαγνητόσφαιρα αλλά όχι από την ατμόσφαιρα, οι αστροναύτες εκτίθενται σε υψηλότερα επίπεδα ιονίζουσας ακτινοβολίας, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο κατά τη διάρκεια της καριέρας τους.
Σύμφωνα με τα τρέχοντα όρια, που τέθηκαν από τη NASA το 1989, το όριο αποτελεσματικής δόσης για την καριέρα ενός αστροναύτη βασίζεται σε μέγιστο 3% επιπλέον κίνδυνο θνησιμότητας από καρκίνο κατά τη διάρκεια της ζωής.
Αυτός ο κίνδυνος αξιολογείται με μια ολισθαίνουσα κλίμακα με βάση την ηλικία και το φύλο, που κυμαίνεται από ένα κατώτερο όριο σταδιοδρομίας των 180 millisieverts (mSv) ακτινοβολίας για μια γυναίκα 30 ετών έως ένα ανώτερο όριο σταδιοδρομίας των 700 mSv για έναν άνδρα 60 ετών.
Γιατί λοιπόν υπάρχει χαμηλότερο όριο για την έκθεση σε ακτινοβολία για τις γυναίκες αστροναύτες από ότι για τους άνδρες αστροναύτες;
Σύμφωνα με τον Ρ. Τζούλιαν Πρέστον, ειδικό στο τμήμα ακτινοπροστασίας της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, το χαμηλότερο όριο ακτινοβολίας της NASA για γυναίκες αστροναύτες βασίστηκε στο ακόλουθο εύρημα: Όταν γυναίκες και άνδρες εκτέθηκαν σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας για παρόμοιες περιόδους χρόνο, οι γυναίκες είχαν περισσότερο από διπλάσιο κίνδυνο από τους άνδρες να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα.
«Εχει γενικά θεωρηθεί - με βάση τους επιζώντες από τις ατομικές βόμβες στην Ιαπωνία - ότι, ιδιαίτερα για τον καρκίνο του πνεύμονα, ότι οι γυναίκες ήταν πιο ευαίσθητες στην ιονίζουσα ακτινοβολία από τους άνδρες», είπε ο Πρέστον στο Live Science.
Αυτές οι οδηγίες είχαν πραγματικές συνέπειες στην καρίερα των αστροναυτών. Το 2018, η πρώην επικεφαλής του σώματος αστροναυτών της NASA, Πέγκι Γουίτσον, η οποία είχε εκφράσει δημόσια την απογοήτευσή της για τα όρια ακτινοβολίας για γυναίκες αστροναύτες, αναγκάστηκε να αποσυρθεί αφού έφτασε το όριο στην έκθεση σε ακτινοβολία στα 57 της χρόνια.
Ωστόσο, τα όρια ακτινοβολίας της NASA αναμένεται να αλλάξουν στο εγγύς μέλλον. Το 2021, η NASA ζήτησε από μια ομάδα ειδικών που συγκλήθηκε από τις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής για να αξιολογήσει το σχέδιο της διαστημικής υπηρεσίας να αλλάξει το όριο ακτινοβολίας στα 600 mSv για όλους τους αστροναύτες όλων των ηλικιών.
Η NASA προσδιόρισε αυτό το όριο εφαρμόζοντας το μοντέλο κινδύνου καρκίνου της υπηρεσίας στα πιο ευάλωτα άτομα: γυναίκες σε πρώιμη καριέρα. Η NASA υπολόγισε τον μέσο κίνδυνο θανάτου που προκαλείται από την έκθεση για αυτήν την ομάδα και μετέτρεψε αυτόν τον κίνδυνο, ο οποίος επιτρέπει πολύ μεγαλύτερο περιθώριο σφάλματος από ό,τι προηγουμένως, σε δόση. Αυτή η δόση των 600 mSv μεταφράζεται στην έκθεση που θα λάμβανε ένας αστροναύτης κατά τη διάρκεια τεσσάρων εξάμηνων αποστολών στον ISS. Η μέση ετήσια δόση ακτινοβολίας που λαμβάνει ένα άτομο στη Γη είναι περίπου 3,6 mSv, σύμφωνα με τη NASA, έναντι 300 mSv ετησίως στον ISS.
Το νέο όριο «θα μείωνε τη δόση για ορισμένες ομάδες ανδρών, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους», είπε ο Πρέστον, ο οποίος ήταν επίσης αντιπρόεδρος της ομάδας εμπειρογνωμόνων των Εθνικών Ακαδημιών για την αξιολόγηση των κινδύνων καρκίνου για διαστημικές αποστολές με πλήρωμα. «Αυτό θα σήμαινε ότι οι γυναίκες θα μπορούσαν να έχουν μια εκτεταμένη καριέρα».
Η επιτροπή, η οποία δημοσίευσε την έκθεσή της τον Ιούνιο του 2021, αποτελούνταν από τρεις ομάδες, οι οποίες ανέλυσαν αντίστοιχα τη διαδικασία αξιολόγησης κινδύνου, τα ηθικά ζητήματα και την κοινοποίηση των νέων συστάσεων.
«Προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η ισότητα, [οι γυναίκες] θα μπορούσαν να λάβουν υψηλότερη δόση από αυτή που μπορούν επί του παρόντος, σε υψηλότερη έκθεση από αυτή που τους επιτρέπεται», είπε ο Πρέστον. «Το συζητήσαμε εκτενώς ως ηθικό ζήτημα. Είναι ένα ζήτημα της ισορροπίας μεταξύ του αντίκτυπου αυτής της ελαφρώς υψηλότερης δόσης σε σχέση με την ισότητα των ευκαιριών σταδιοδρομίας. Προτείναμε η NASA να προχωρήσει σε αυτήν την προσέγγιση.»
Το προτεινόμενο σχέδιο της NASA περιλαμβάνει όντως παραίτηση από το όριο έκθεσης σταδιοδρομίας για μεγαλύτερες αποστολές, όπως ένα ενδεχόμενο ταξίδι στον Άρη, το οποίο θα εκθέσει τους αστροναύτες σε περίπου 900 mSv. Αυτή η δόση, ωστόσο, είναι πιθανότατα μικρότερη από τα όρια έκθεσης σταδιοδρομίας των 1.000 mSv που έχουν επί του παρόντος οι ευρωπαϊκές, καναδικές και ρωσικές διαστημικές υπηρεσίες για τους αστροναύτες τους.