Τους λόγους που η Γερμανία και η Ολλανδία αντιστέκονται στις πιέσεις άλλων ευρωπαϊκών χωρών (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα) για επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου εξήγησε, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο Γιάννης Μπασιάς, ενεργειακός αναλυτής και πρώην πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων).
Όπως είπε, «η Γερμανία αυτό που θέλει να κάνει πρώτα από όλα είναι να διατηρήσει σε υψηλά επίπεδα τις τιμές, όσο περίεργο και αν φαίνεται, γιατί θα επιτρέψει να υπάρξει η ανταγωνιστικότητα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, οι οποίες και θα χρηματοδοτήσουν τελικά τη μετάβαση, ιδιαίτερα τον οδικό χάρτη των σπανίων γαιών, ο οποίος θα φανεί σε μερικούς μήνες- θα έχουμε έναν οδικό χάρτη για τις σπάνιες γαίες που χρειάζονται για την ηλεκτροκίνηση και για οποιαδήποτε μηχανική εφαρμογή του ηλεκτρισμού».
Επίσης, σημείωσε πως η Γερμανία χτίζει τέσσερις με έξι σταθμούς αεριοποίησης με στόχο να έχει τη στρόφιγγα του LNG προς όλες τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης στη μετάβαση από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Από την άλλη μεριά, πρόσθεσε, η Ολλανδία έχει σήμερα μια στρατηγική θέση, ως έδρα της χρηματαγοράς ενέργειας (TTF), «και θέλουν να παραμείνει εκεί».
Ο Νότος στον αντίποδα, σημείωσε ο κ. Μπασιάς, έχει τους περισσότερους σταθμούς του LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο)- «στη Μεσόγειο, έχουμε την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία, την Κροατία και θα έχουμε και την Ελλάδα σύντομα, όπως και την Τουρκία. Η γεωγραφική αυτή κατανομή θα επέτρεπε στις χώρες του Νότου της Ευρώπης να υποστηρίξουν ένα ”δίχτυ” κοινό».
Έντονη αντιπαράθεση αναμένεται στο έκτακτο συμβούλιο υπουργών Ενέργειας στις Βρυξέλλες, γύρω από την πρόταση της Κομισιόν για πλαφόν 275 ευρώ/ MWh στο φυσικό αέριο, με την Ελλάδα να είναι μεταξύ των χωρών που διαφωνούν, πιέζοντας για πλαφόν κάτω από τα 200 ευρώ.
Πριν την έναρξη του συμβουλίου πραγματοποιήθηκε συνάντηση των υπουργών των 15 κρατών-μελών της ΕΕ, που είχαν υπογράψει κοινή επιστολή ζητώντας την επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Όπως ανέφεραν ευρωπαϊκές πηγές, οι 15 επιβεβαίωσαν ότι θα τηρήσουν κοινή στάση και θα ζητήσουν την παρουσίαση μιας καινούριας πρότασης με σημαντικές βελτιώσεις, ώστε να εγκριθούν και οι τρεις κανονισμοί σε επόμενο έκτακτο συμβούλιο στις 11 ή 13 Δεκεμβρίου.
Όπως είπε την Τετάρτη ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, «πάμε να επιβεβαιώσουμε ότι υπάρχει πλειοψηφία ικανή να τεθεί ένα πλαφόν κάτω από τα 200 ευρώ στην τιμή του φυσικού αερίου και όχι στα παράλογα επίπεδα που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή».
«Επιδίωξη της Ελλάδας είναι να υιοθετηθούν και οι δύο κανονισμοί μαζί (κανονισμός αλληλεγγύης και κανονισμός διόρθωσης τιμών) και θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες συμμαχίες», τόνισε ο Έλληνας υπουργός, ο οποίος χαρακτήρισε «μη ικανοποιητική» την πρόταση της Επιτροπής για ένα «μηχανισμό διόρθωσης» στα 275 ευρώ/ MWh. «Το όριο που προτείνει η Επιτροπή δε διασφαλίζει ότι θα μειωθούν οι τιμές του φυσικού αερίου, άρα δεν πετυχαίνει το στόχο του που είναι η μείωση των τιμών», τόνισε, σημειώνοντας ότι η Ελλάδα υποστηρίζει ένα πλαφόν μεταξύ 150-200 ευρώ. Σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, εκτός από την Ελλάδα, τουλάχιστον ακόμα έξι χώρες (Ιταλία, Βέλγιο, Πολωνία, Ισπανία, Ρουμανία, Βουλγαρία) υποστηρίζουν το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου να θεσπιστεί κάτω από τα 200 ευρώ.
Μετά από μήνες διαφωνιών εντός της ΕΕ, η Κομισιόν πρότεινε το εν λόγω πλαφόν εν όψει της συνάντησης σχετικά με τα έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης εν όψει του χειμώνα. Θα τίθεται σε ισχύ αν η τιμή «front month» στο ολλανδικό TTF (Title Transfer Facility) υπερβαίνει τα 275 ευρώ/MWh για δύο εβδομάδες, και αν, ταυτόχρονα, οι τιμές είναι 58 ευρώ πιο ψηλά από μια διεθνή τιμή αναφοράς για το LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) για 10 συνεχόμενες εργάσιμες ημέρες.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβίτσκι είπε πως το επίπεδο που προτείνεται ήταν «πολύ υψηλό» ενώ ο Ισπανός ομόλογός του, Πέδρο Σάντσεθ, είπε πως η πρόταση «δεν ήταν επαρκής...δεν είμαστε στον σωστό δρόμο αν αυτή είναι η επιλογή». Ο Ιταλός υπουργός Ενέργειας είπε επίσης πως το προτεινόμενο πλαφόν ήταν πολύ ψηλά.
Δεκαπέντε χώρες της ΕΕ ζητούν πλαφόν. Μεταξύ τους είναι το Βέλγιο, η Πολωνία, η Ιταλία και Ελλάδα, που απειλούν να μπλοκάρουν άλλα μέτρα που είναι να εγκριθούν την Πέμπτη αν δεν υπάρξει σχέδιο για την αποφυγή υπερβολικών τιμών, ωστόσο στην άλλη πλευρά υπάρχει μια μικρότερη μα ισχυρή ομάδα της οποίας ηγείται η Γερμανία: Μαζί με την Ολλανδία, τη Σουηδία και τη Φινλανδία, λένε πως ένα πλαφόν θα έκανε τους παρόχους να πουλάνε αλλού και θα αποδυνάμωνε τα κίνητρα για μείωση της κατανάλωσης αερίου.