Στη Συνταγματική Αναθεώρηση, το πρώτο μέρος της οποίας ολοκληρώθηκε την περασμένη Πέμπτη με τη δεύτερη ψηφοφορία στη Βουλή, χάθηκε μια μεγάλη ευκαιρία να εκσυγχρονίσουμε το Σύνταγμά μας και να προσαρμοστεί περισσότερο στα κελεύσματα των καιρών. Μεταξύ άλλων, λόγω της ιδεοληψίας του ΣΥΡΙΖΑ, χάθηκε η ευκαιρία να εκσυγχρονίσουμε το άρθρο 16 με το κρατικό μονοπώλιο στην ανώτατη εκπαίδευση, όπως και το άρθρο 110 για να γίνει πιο ευέλικτη η διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης (π.χ. το 5ετές «πάγωμα» να αφορά μόνο τις διατάξεις που αναθεωρούνται κι όχι όλο το Σύνταγμα).
Όμως για να μην βλέπουμε το ποτήρι μισοάδειο, υπήρξαν και θετικά σημάδια, σημάδια ωριμότητας του πολιτικού συστήματος. Δεν θα αναφερθώ στα άρθρα που απλώς πέρασαν το κατώφλι των 151 ψήφων (όπως το άρθρο 3 για τη θρησκευτική ουδετερότητα ή το άρθρο 5.2 για την εξάλειψη διακρίσεων λόγω φύλου, ταυτότητας φύλου και σεξουαλικού προσανατολισμού) όπου, όπως φάνηκε, τα συντηρητικά αντανακλαστικά των αυτοαποκαλούμενων προοδευτικών κομμάτων είναι ακόμα ισχυρά. Ούτε θα αναφερθώ στα άρθρα 62 και 86 για τις ευθύνες των πολιτικών προσώπων όπου υπήρχε πάνδημη επιθυμία και συγκέντρωσαν συντριπτικές πλειοψηφίες για την αναθεώρησή τους. Θα αναφερθώ στο άρθρο 32 και θα εξηγήσω γιατί είναι σημαντική η βούληση για αναθεώρησή του.
Το άρθρο 32 που συνέδεε την αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας με διάλυση της Βουλής και προκήρυξη εκλογών δημιουργήθηκε για την καλλιέργεια συναίνεσης. Μετατράπηκε όμως σε φυτώριο οπορτουνισμού από τα κόμματα της αντιπολίτευσης όπως είδαμε το 2014. Η αλλαγή του με τη συναίνεση των δύο μεγαλύτερων κομμάτων είναι κατά τη γνώμη μου ένα θετικό σημάδι ωριμότητας του πολιτικού συστήματος. Ουσιαστικά, αυτό που μάλλον θα γίνει είναι να «νερωθεί» το κριτήριο της συναίνεσης (θα χρειάζονται μόνο 151 βουλευτές στην 3η ψηφοφορία με βάση την πρόταση της ΝΔ) για να εξουδετερωθεί το κριτήριο του οπορτουνισμού. Η πρόταση που έκανε το Ποτάμι για ένα διευρυμένο σώμα 355 εκλεκτόρων στην 3η ψηφοφορία, όπου το βασικό ρόλο θα είχε η Βουλή με τους 300 και οι υπόλοιποι 55 θα ήταν ευρωβουλευτές, περιφερειάρχες και 21 δήμαρχοι των μεγαλύτερων δήμων, πετύχαινε μια ευρύτερη αντιπροσώπευση και απέτρεπε την περίπτωση να έχουμε έναν αποκλειστικά «κυβερνητικό» Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ίσως η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να την ξαναδεί.
Όμως η αναθεώρηση του άρθρου 32 κάνει και κάτι άλλο. Προσδίδει μια σταθερότητα στον εκλογικό κύκλο κάτι που είναι ευεργετικό για την οικονομία. Είναι γνωστό ότι το πολιτικό μας σύστημα έτσι όπως λειτουργεί, μέσα σε συνθήκες διαρκούς πόλωσης, είναι μια γεννήτρια αβεβαιότητας. Ότι ακριβώς απεχθάνεται η οικονομία. Η αποτροπή πρόωρων εκλογών λόγω της προεδρικής εκλογής είναι και ένα σημάδι προς τις αγορές ότι οι Έλληνες σοβαρεύτηκαν, ωρίμασαν και πλέον ο προεκλογικός αγώνας δεν θα ξεκινάει από την επόμενη των εκλογών. Και η προβλεψιμότητα (να ξέρεις π.χ. πότε θα γίνουν εκλογές) στην οικονομία, είναι ένα βασικό αναπτυξιακό προαπαιτούμενο.
Συγχρόνως, η αναθεώρηση του άρθρου 32 μπορεί να εξορθολογίσει και τις πολιτικές συμπεριφορές. Όταν δεν είμαστε διαρκώς σε προεκλογική περίοδο, τα κόμματα και οι πολιτικοί μπορούν εκτός από την επανεκλογή τους να σκέφτονται και λίγο την κοινωνία και την οικονομία. Αποτέλεσμα θα είναι η διχαστική ρητορική να φύγει από την ημερήσια διάταξη. Και τότε μπορούν να υπάρξουν οι απαραίτητες συναινέσεις ώστε να γίνουν οι απαιτούμενες αλλαγές, να προχωρήσουμε παρακάτω. Αυτό επεδίωκε, επιδιώκει και θα επιδιώκει πάντα το Ποτάμι που δεν μπαίνει στα «αντί-» μέτωπα. Ούτε στο αντι-δεξιό μέτωπο που επικαλείται ο ΣΥΡΙΖΑ, ούτε στο αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο που επικαλείται η ΝΔ και μέρος του ΚΙΝΑΛ. Το μόνο «αντί-» μέτωπο που μπαίνει το Ποτάμι είναι το αντι-διχαστικό μέτωπο που πρέπει, βαδίζοντας προς τις εκλογές, να δυναμώσει. Γιατί στο Ποτάμι ξέρουμε ότι η μισή χώρα δεν αρκεί για να βγάλει την Ελλάδα από την κρίση…