Το γεγονός που πυροδότησε όλα όσα οδήγησαν στον δεύτερο μεγάλο πόλεμο του 20ού αιώνα είναι η εισβολή της Γερμανίας στην Πολωνία, και συγκεκριμένα στην πόλη Ντάντσιχ.
Τις μέρες που προηγήθηκαν της γερμανικής εισβολής καταγράφει στο συναρπαστικό βιβλίο του «1939: Η αντίστροφη μέτρηση για τον πόλεμο» (μετάφραση Τιτίνα Σπερελάκη, εκδόσεις Πατάκη), ο Βρετανός ιστορικός Ρίτσαρντ Όβερι.
Στη δραματική αυτή εξιστόρηση, ο Όβερι, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ -από τους σημαντικότερους ιστορικούς του Β Παγκοσμίου Πολέμου, με περισσότερα από 20 βιβλία για τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο στο ενεργητικό του- ζωντανεύει ξανά τις τελευταίες ημέρες της ειρήνης το 1939, όταν πολιτικοί και απλός κόσμος προσπαθούσαν να συνειδητοποιήσουν ότι ένας πόλεμος που θα μπορούσε να βάλει τέλος στον ευρωπαϊκό πολιτισμό ήταν προ των πυλών.
Παράλληλα, στο βιβλίο φαίνεται ανάγλυφα και η ελπίδα των ηγετών της Δύσης ότι, αν κρατούσαν σκληρή στάση, ο Χίτλερ θα επιδείκνυε σύνεση και, από την άλλη, ότι ο Χίτλερ ήταν πεπεισμένος ότι η Δύση θα υποχωρούσε. Το 1939 ζωντανεύει μια κρίσιμη στιγμή της ιστορίας του 20ού αιώνα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
Η έναρξη του πολέμου περιγράφεται από τον Όβερι ως εξής:
«Στις 4.45 το πρωί, το γερμανικό εκπαιδευτικό πλοίο “Schleswig Holstein”, αγκυροβολημένο έξω από το λιμάνι του Ντάντσιχ, άνοιξε πυρ κατά του πολωνικού οχυρού του Βεστερπλάττε, εξαπολύοντας τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Το πλοίο είχε σταλεί από τη Γερμανία στις 23 Αυγούστου και έφτασε στο Ντάντσιχ δύο μέρες αργότερα, υποτίθεται για επίσκεψη καλής θέλησης, αλλά στην πραγματικότητα για να βρίσκεται επιτόπου για το ξεκίνημα του πολέμου στις 26 Αυγούστου. Το πλοίο είχε αναγκαστεί να μείνει επιτόπου άλλες έξι μέρες μέχρι που έφτασε επιτέλους η συνθηματική λέξη “Ψάρεμα” και ξεκίνησε επιτέλους η κατάληψη του Ντάντσιχ».
Το βιβλίο δεν μένει μόνο στη δραματική περιγραφή των γεμάτων ένταση ημερών στα κέντρα λήψης αποφάσεων της εποχής, αλλά στο τέλος επιχειρεί να δώσει μια απάντηση στο γιατί οδηγήθηκε η Ευρώπη στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο:
«Το όλο σκεπτικό στο οποίο βασίζεται η εξήγηση του πολέμου το 1939 αφήνει να εννοηθεί πως είχαμε να κάνουμε με κάτι αναπόφευκτο, πράγμα που κάνει τις τελευταίες μέρες να φαίνονται λιγότερο σημαντικές απ’ όσο πραγματικά ήταν. [...] Δεν είναι απίθανο να είχαν παρθεί διαφορετικές αποφάσεις σε συγκεκριμένες στιγμές της κρίσης εξαιτίας παραγόντων που δημιούργησε η ίδια η αυξημένη ένταση. [...] Η αναζήτηση μιας πειστικής και πρόχειρης δικαιολόγησης στη διάρκεια της κρίσης δεν έκανε τον πόλεμο εντελώς αναπόφευκτο, κατέστησε όμως δύσκολη την αποτροπή του».
Το βιβλίο κυκλοφόρησε το φθινόπωρο του 2009.